Falėnderimet mė tė sinqerta dhe lavdėrimet i
takojnė vetėm Krijuesit, Sunduesit tė kėsaj
gjithėsie. Atė e falėnderojmė qė na dalloi nga
tė gjitha krijesat e tjera duke na dhuruar
mendjen, arsyen, intelektin e mbi tė gjitha na
krijoi nė formėn mė tė pėrsosur. Paqja e
shpėtimi i Tij qofshin pėr vulėn e Pejgamberėve,
Muhamedin alejhi selam, pėr familjen e tij tė
ndershme, pėr shokėt e tij tė dashur dhe pėr
mbarė bamirėsit besimtarė.
Tė nderuar vėllezėr besimtarė!
Ejani ta ngremė besimin duke vepruar punė tė
mira, nė ēdo vend dhe nė ēdo kohė. Tė
pėrkujtojmė, tė nderuar tė pranishėm, se kjo
botė ka edhe fundin e vet, andaj askush nuk do
tė jetojė nė tė pėrgjithmonė. Ne jemi kalimtarė
rasti dhe duhet tė punojmė qė tė pėrgatitemi pėr
destinacionin e fundit, qė ėshtė bota e
amshueshme. Njė ditė do tė kthehemi te Krijuesi
dhe kėtė botė do ta braktisim njėherė e
pėrgjithmonė. Pas do tė lėmė familjet, shokėt,
pasurinė si dhe ēdo gjė tjetėr qė kemi fituar
gjatė qėndrimit tonė nė kėtė botė. Allahu i
Plotfuqishėm u drejtohet krijesave tė Tij dukė
thėnė: O populli im, kjo jetė e kėsaj bote
nuk ėshtė tjetėr vetėm se njė pėrjetim i
pėrkohshėm, ndėrsa bota tjetėr ėshtė ajo e
pėrhershmja.1
Xhemat i nderuar!
Pėrse tė mos e shfrytėzojmė kėtė botė si
pėrgatitje pėr botėn tjetėr, botė e cila ėshtė e
pėrjetshme dhe nė tė cilėn nuk ka mė vdekje? Tė
tregojmė kujdes, pasi pėr ēdo gjė qė veprojmė nė
kėtė botė do tė ketė shpėrblim apo ndėshkim pėr
tė, varėsisht nga puna qė kemi bėrė. Nė lidhje
mė kėtė, Allahu i Madhėrishėm thotė: Kush
bėn ndonjė vepėr tė keqe, ndėshkohet vetėm pėr
aq sa ėshtė ajo, e kush bėn ndonjė vepėr tė
mirė, qoftė mashkull a femėr, por duke qenė
besimtar, tė tillėt hyjnė nė xhenet dhe aty
shpėrblehen pa masė.2
Besimtarė tė nderuar!
Prej nesh kėrkohet qė tė jemi sa mė tė
kujdesshėm kur ėshtė fjala pėr shfrytėzimin e
jetės nė kėtė botė; tė veprojmė sa mė shumė
vepra tė mira qė ėshtė e mundur. Po qė se
tregohemi aktivė nė punė tė mira, pa dyshim se
ato do tė jenė kursimet tona nė Ditėn e
Gjykimit; pra, veprat nė kėtė botė do tė jenė
pasaporta pėr tė hyrė nė xhenetet e Allahut, tė
cilat janė tė stėrmbushura mė shumė madhėshti
dhe bukuri tė ndryshme, tė cilat as qė mund ti
imagjinojmė. Pėr tė arritur sukses nė shtimin e
kursimeve pėr botėn e ardhshme, ekzistojnė vetėm
dy mėnyra.
E para, duke kryer obligimet e Allahut xh.sh. me
plot sinqeritet, si pėr shembull falja e pesė
kohėve tė namazit dhe xhumaja, dhėnia e zekatit,
agjėrimi i ramazanit, shkuarja nė haxh, etj.
Shpėrblimi pėr veprat nė fjalė do regjistrohet
nė momentin e kryerjes sė ibadetit.
Mėnyra e dytė dallon krejtėsisht nga e para pėr
shkak sė besimtari apo besimtarja nė kėtė rast
nuk do tė shpėrblehet vetėm atėherė kur e kryen
punėn e mirė, mirėpo shpėrblimi pėr veprėn qė ka
bėrė do tė vazhdojė edhe mė tutje, deri nė Ditėn
e Gjykimit. Kėto lloj veprash tė mira llogariten
si kursime pėr ahiret (botėn e amshueshme).
Andaj edhe themi se nga lėmoshat mė tė mira
llogaritet sadakaja e vazhdueshme. Lėmoshė e
vazhdueshme do tė thotė nėse njerėzit nė
vazhdimėsi pėrfitojnė nga projekte tė ndryshme,
fjala vjen ndėrtimi i xhamisė apo i ndonjė
spitali, furnizimi me ushqim apo ujė tė pijshėm,
mbėshtetja mujore e njė apo mė shumė jetimėve
gjithashtu hyn nėn kėtė ombrellė. Prandaj ne
duhet tė jemi bujarė, tu japim sadaka atyre qė
janė nė krizė, tė kontribuojmė pėr ndėrtimin e
xhamive, rrugėve, spitaleve, shkollave,
jetimoreve, etj. Atyre tė cilėt vėrtet ndihmojnė
nė kėtė drejtim, pa dyshim se shpėrblimi do tu
shkojė edhe nė varr, qoftė edhe nėse kanė
mbjellė vetėm njė pemė nė kėtė botė, prej sė
cilės do hanė tė tjerėt.
Pejgamberi alejhi selam ka thėnė: Nėse
njeriu vdes, ndalen veprimet e tij, pėrveē tre:
njė lėmoshė e vazhdueshme, njė dije e dobishme
dhe fėmija i mirė, qė lutet pėr tė.3
Kėto janė tri veprat shpėrblimet e tė cilave i
shkojnė besimtarit edhe pas vdekjes sė tij. Po
ashtu, nga ne kėrkohet qė diturinė e fituar ta
shfrytėzojmė pėr tė mirė, duke i mėsuar tė
tjerėt; duke e pėrhapur atė apo duke e ndihmuar
njerėzimin me dituri tė dobishme. Ēėshtja e
tretė qė ėshtė cekur nė hadithin e sipėrshėnuar
na bėn me dije vlerėn qė ka edukimi i fėmijėve
si dhe devotshmėria e tyre, tė cilėt do tė lutėn
pėr ne edhe atėherė kur ne tė kemi ndėrruar jetė.
Tė nderuar xhematlinj!
Pėr tu begatuar me fėmijė tė mirė dhe tė
devotshėm kėrkohet punė dhe mund. Fėmijėt nuk
mund tė edukohen brenda njė nate, siē mendojnė
njė grup njerėzish, mirėpo duhen sakrifikuar
vite tė gjata nė mėnyrė qė fėmijėt tė arrijnė
deri nė atė shkallė tė devotshmėrisė. Lėmosha (sadakaja)
renditet ndėr investimet mė tė lehta qė mund tė
realizohet. Ēdo person posedon lloje tė ndryshme
tė pasurisė, pėrmes sė cilės mund tė ndihmojė
nevojtarėt. Ndihma apo kontributi nuk mund tė
bazohet vetėm nė tė holla (para). Nuk ėshtė fare
mė rėndėsi se sa ėshtė shuma qė kemi dhuruar apo
lloji i pasurisė, me rėndėsi ėshtė qė besimtari
apo besimtarja kur tė japė diēka nga pasuria e
saj, ta japė me sinqeritet.
Allahu xh.sh. thotė: E shembulli i atyre qė
pasurinė e vet e japin nga bindja e tyre e duke
kėrkuar kėnaqėsinė e Allahut, i pėrngjan njė
kopshti nė njė rrafshnaltė qė i bie shi i madh,
e ai jep fruta tė dyfishtė. Po edhe nėse nuk i
bie shi i madh, i bie njė rigė (qė i mjafton).
Allahu sheh atė qė veproni.4
Ky ajet bukur mirė na tregon se Allahu xh.sh e
pranon ndihmėn dhe lėmoshėn qė realizohet me
sinqeritet pėr tė arritur kėnaqėsinė e Allahut
Fuqiplotė. Gjithashtu trasimi i kėsaj rruge,
gjegjėsisht dhėnia sadaka (lėmoshė), bėn qė
besimtari tė fitojė shpėrblim tė dyfishtė edhe
nė qoftė se lėmosha ėshtė njė shumė fare e vogėl.
Besimtarė tė respektuar!
Sadakaja e vazhdueshme nuk pėrkufizohet vetėm nė
para, pa marrė parasysh ēfarė posedojmė, nėse
vėrtet e kemi dhėnė me sinqeritet, pa dyshim se
pėr kėtė do gjejmė shpėrblim tek Allahu i
Madhėrishėm. Feja islame na mėson qė si umet qė
jemi, ta ndihmojmė njerėzimin pa dallim race apo
feje.
Pejgamberi alejhi selam, thotė: Mė i miri
prej njerėzve ėshtė ai qė u sjell dobi tė
tjerėve.5 Allahu gjithherė do jetė nė ndihmėn e robit
tė Tij pėrderisa robi i Tij ėshtė nė ndihmė tė
vėllait tė vet.6
Tė nderuar xhematlinj!
Sadakaja apo dhėnia lėmoshė fillimisht pastron
pasurinė, siē thotė i Dėrguari i Allahut, alejhi
selam: "O ju tė pasur, me tė vėrtetė nė kėtė
shitblerje janė tė pranishėm pėrbetuesi dhe
rrenacaku, pra pastrojeni atė me lėmoshė."
Sadakaja gjithashtu e pastron trupin e njeriut
nga mėkatet, siē thotė Allahu subhane ue teala:
"Merr prej pasurisė se tyre lėmoshė qė ti
pastrosh me tė dhe tu shtosh (tė mirat)..."7
Pėr fund, sadakaja largon fatkeqėsitė dhe
sėmundjet nga robi i Allahut. I Dėrguari i
Allahut nė njė hadith tė tij citon: "Shėroni
tė sėmurėt me lėmoshė!"
Po ashtu ajo fut hare dhe kėnaqėsi nė gjoksin e
tė varfrit. Transmetohet se Muhamedi alejhi
selam ka thėnė: "Vepra me e dashur tek Allahu
ėshtė tė fusėsh kėnaqėsi nė gjoksin e
besimtarit."
Tė gjithė kėto qė pėrmendem janė dobitė dhe tė
mirat qė lėmosha sjell nė dynja, ndėrsa sa u
pėrket dobive qė sjell nė botėn e amshueshme,
mund tė veēojmė: lėmosha do tė jetė mburojė nga
nxehtėsia e madhe e asaj dite pėr atė qė ka
dhėnė sadaka; besimtarit ia lehtėson llogarinė
Ditėn e Gjykimit; peshoren ia rėndon me vepra tė
mira; gjithashtu e ndihmon qė Urėn e Siratit ta
kalojė me lehtėsi si dhe besimtarin apo
besimtaren e ngre nė shkallė mė tė larta tė
xhenetit.
Lusim Allahun Fuqiplotė qė tė na vdesė muslimanė
dhe tė na bėjė tė mundur qė sa mė shumė tė
investojmė pėr botėn e amshueshme, pėr ditėn kur
nuk do tė na bėjnė dobi fėmijėt e as pasuria.
Pėrgatiti: Mr. Feim Dragusha
12.7.2008
1 Kaptina Gafir, ajeti 39. 2 Kaptina Gafir, ajeti 40.
3 Hadithin e Transmeton Muslimi.
4 Kaptina El-Bekare, ajeti 256.
5 Hadithin e transmeton Taberani.
6 Hadithin e transmeton Imam Muslimi.
7 Kaptina Et Teube, ajeti 103.
Ligjėrata ėshtė mbajtur nė xhaminė e
Bardhoshit, Komuna e Prishtinės, nga
ligjėruesi, respektivisht imami i fshatit
Bardhosh, Mr Feim Dragusha.