Hytbe

Shkencore
Urtėsi

Ėndėrrat

Ligjėrata

Ilahi

Interesante

Faqja kryesore

Kuran

Hadith
Akide

Fikh

Tefsir

Tema

Pyetje

 

www.albislam.com
 
www.fjalaebukur.com
 
www.ankebut.com
 
www.krenaria.com
 
www.dritaebesimit.com
 
www.audionur.com
 
www.elitaislame.com
 

 
 
 
 
 
 
 

Shtyllat e adhurimit

Adhurimi ka tre shtylla, ato janė:

1. Dashuria.   2. Frika.   3. Shpresa.

Ndėrsa disa dijetarė tė tjerė kanė thėnė se ato janė katėr:

Dashuria, madhėrimi, frika dhe shpresa.

Kėto dy thėnie nuk kanė ndonjė kundėrshtim me njėra tjetrėn, sepse shpresa vjen si rrjedhojė e dashurisė, ndėrsa frika si rrjedhojė e madhėrimit. Kėshtu qė njeriu nuk ka frikė vetėm se atė qė  madhėron.

Allahu i ka lavdėruar profetėt dhe tė dėrguarit e Tij tė cilėt i frikėsohen dhe qė shpresojnė tek Ai. Allahu i Madhėruar thotė: "Ata vėrtet pėrpiqeshin pėr punė tė mira dhe gjithnjė  na luteshin Neve duke shpresuar dhe duke u frikėsuar dhe ata ishin respektues ndaj Nesh." Enbija, 90.

Po ashtu, Allahu ka lavdėruar tė gjithė robėrit e Tij tė cilėt ndjekin kėtė metodė kur thotė: "(A jobesimtari e ka gjendjen mė tė mirė) Apo ai qė kohėn e natės e kalon nė adhurim, duke bėrė sexhde e duke qėndruar nė kėmbė, i ruhet (dėnimit tė) botės tjetėr dhe shpreson nė mėshirėn e Zotit tė vet?" Zumer, 9.

Gjithashtu, Ai thotė: " Vetė ata kėrkojnė afrimin (tek Allahu), shpresojnė nė mėshirėn e Tij dhe i frikėsohen dėnimit tė Tij." Isra, 57.

Ai thotė: "I heqin trupat e tyre prej dyshekėve, duke e lutur Zotin e tyre nga frika dhe nga shpresa dhe nga ajo qė Ne u kemi dhėnė (pasuria) atyre, ata japin." Sexhde, 16.

Allahu, gjithashtu, ka urdhėruar qė kėto tė jenė gjithmonė prezente tek njeriu ku thotė: "Dhe luteni Atė duke patur frikė (dėnimin) dhe duke shpresuar (mėshirėn e Tij)." Araf, 56.

Ky ėshtė adhurimi i profetėve, i tė dėrguarve dhe robėrve tė Tij besimtarė. Atėherė kush mund tė jetė mė i mirė se ata? A ka dikush qė ėshtė me udhėzim mė tė plotė se ata dhe me lutje dhe punė mė tė pranuara?!

Pėrgjigja ėshtė jo. Kėshtu pra, frika dhe shpresa janė tė pandara nga njėra-tjeta. Ato tė dyja janė rrugė pėr fitimin e xhenetit dhe shkak pėr mbrojtjen nga zjarri.

Nėse do tė pyesje ndonjė nga muslimanėt i cili i largohet imoralitetit edhe pse mundėsitė i ka qė ta bėjė: Pėrse nuk bėn imoralitet? Ai menjėherė do tė pėrgjigjej se i frikėsohem Allahut dhe shpresoj shpėrblimin e Tij.

Po kėshtu, nėse do tė pyesje njė njeri qė falej se pse falet? Ai do tė pėrgjigjej: Nga frika e Allahut dhe pėr tė arritur shpėrblimin e Tij, e kėshtu me rradhė.

Ndoshta dikush tjetėr nė vend tė Allahut mund tė duhet, por ndaj tij nuk frikėsohet.

Por, ndodh qė ndaj dikujt tjetėr nė vend tė Allahut mund tė frikėsohesh, por atė nuk mund ta duash.

Ndėrsa, Allahut subhanehu ue teala njėkohėsisht edhe i frikėsohesh edhe e do Atė, kėshtu qė besimtari nė adhurimin e Allahut duhet tė mbledhė ndėrmjet dashurisė, frikės, shpresės dhe madhėrimit tė Allahut.

Ndėrsa adhurimi i Allahut vetėm duke e dashur Atė nuk ėshtė i mjaftueshėm dhe sigurisht qė nuk ėshtė dhe i saktė, sepse ajo nuk pėrmban madhėrimin e Tij dhe as frikėn nga Ai. Ky njeri i cili e adhuron Allahun vetėm me kėtė cilėsi e vendos Allahun si nė pozitėn e prindit apo shokut, kėshtu qė nuk ka turp nga veprimi i punėve tė ndaluara, bile ai as dhe nuk i vlerėson ato si tė tilla duke menduar se i dashuri nuk e dėnon tė dashurin e tij, ashtu sikurse kanė thėnė ēifutėt dhe tė krishterėt. Allahu na tregon fjalėn e tyre: "Ne jemi bijtė e Allahut dhe tė dashurit e Tij." Maide, 18.

Apo ashtu sikur kanė thėnė ekstremistat e sufive[1] : Ne e adhurojmė Allahun jo se i frikėsohemi dėnimit tė Tij dhe as se shpresojmė nė shpėrblimin e Tij, porse ne e adhurojmė Atė nga dashuria qė kemi pėr Tė, sikurse e kanė vėrtetuar njė gjė tė tillė shumė prej tyre. Njėri prej tyre ėshtė edhe Kerame bin Adeuij i cili thotė nė poemėn e tij:

                              O Zot unė me dy dashuri tė dua Ty

                              Njė dashuri simpatie e njė dashuri merite pėr Ty

                              Dashuria e simpatisė ėshtė pėrkujtimi im vetėm pėr Ty

                              Ndėrsa dashuria qė ėshtė meritė pėr Ty

                              Ėshtė zbulimi Yt i perdeve qė unė tė tė shohė Ty

Nuk ka dyshim se kjo rrugė ėshtė e humbur dhe e gabuar. Ajo lė tek njeriu gjurmė shumė tė dėmshme, prej tyre ėshtė siguria qė ndjen njeriu nga dėnimi i Allahut dhe pėrfundimi i saj ėshtė dalja nga populli i Islamit.

Ai i cili qėllimisht zhytet nė gabime dhe mangėsi pastaj shpreson nė mėshirėn e Zotit tė tij duke mos punuar asgjė, sigurisht qė do tė bjerė nė mashtrim, dėshira tė kota dhe shpresė mashtruese.

E njėjta gjė mund tė thuhet edhe pėr adhurimin qė ėshtė e ndėrtuar vetėm nga frika e Allahut, duke mos patur nė tė dashuri dhe shpresė, pra ajo nuk ėshtė e saktė, por nė tė kundėrtėn ėshtė e kotė dhe pa vlerė.

Kjo ėshtė rruga e khauarixhėve[2] tė cilėt adhurimit qė i kushtojnė Allahut nuk i shoqėrojnė dashurinė. Kėshtu ata nuk gjejnė ėmbėlsinė e adhurimeve dhe nuk i dėshirojnė fort ato. Pozita e Allahut tek ata ėshtė si shembulli i njė mbreti qė nuk ka dhimbsuri, apo si i njė prijėsi tė padrejtė. Dhe kjo gjė shkakton humbjen e shpresave nga mėshira e Allahut. Fundi i kėsaj rruge tė ēon nė mohimin e Allahut dhe mendimi i keq pėr Tė. Profeti (salallahu alejhi ue selem) ka thėnė: “Allahu i madhėruar thotė: "Unė jam mendimi qė ka robi pėr Mua dhe jam me tė, ku do qė mė pėrkujton Mua."

Xhabiri (Allahu qoftė i kėnaqur me tė!) transmeton se ka dėgjuar Profetin (salallahu alejhi ue selem) tė thotė: "Nėse ndonjėrit prej jush i vjen vdekja le tė mendojė mirė pėr Allahun."

Mendimi i mirė pėr Allahun ėshtė nxitje pėr vepra tė mira, gjė kjo prej tė cilės pritet pėrgjigja e lutjeve dhe pranimi i pendimit, si dhe falja nga ana e Allahut kur robi kėrkon falje dhe shpėrblim pėr veprat e kryera.

Ndėrsa mendimi pėr falje mėkatesh, pėr pėrgjigje tė lutjeve dhe shpėrblim duke qėnė i dhėnė pas gjynaheve dhe duke mos punuar punė tė mira, nuk ėshtė nga mendimi i mirė, pėrkundrazi ajo ėshtė mashtrim dhe injorancė.

Nga robi kėrkohet qė tė dojė Allahun mė shumė se ēdo tjetėr, po ashtu ai duhet ta madhėrojė Allahun mė shumė se ēdo gjė tjetėr. Vėrtet shpresa kėrkon frikė, sepse nėse shpresa nuk do tė shoqėrohej me shpresė atėhere njeriu do tė kishte nė vetvete siguri nga dėnimi i Allahut. Sikurse dhe frika kėrkon shpresė, sepse nėse tek njeriu do tė gjendej vetėm frika atėherė njeriu do t’i humbte shpresat dhe do ta kapte depresioni.

Ēdokėnd tė cilit i frikėsohesh, do t’i largoheshe sa tė mundje, pėrveē Allahut. Ndėrsa ai qė i frikėsohet Allahut vrapon pėr tek Ai. Allahu i Madhėruar thotė: "Pra ju vraponi pėr tek Allahu..."  Dharijat, 50.

Selefėt kanė njė thėnie tė njohur: “Kush e adhuron Allahun vetėm me dashuri ėshtė zendik (i dalė nga feja), kush e adhuron Atė me frikė ėshtė hururij (hauarixh), kush e adhuron Allahun vetėm me shpresė ai ėshtė murxhi, ndėrsa ai i cili e adhuron Atė me frikė, shpresė dhe dashuri ėshtė besimtar dhe njėsues.”

Muhamed bin Ibrahim el Hamd

Pėrktheu: Bledar Haxhiu
 


[1]  Sufitė janė rrymė nga rrymat islame, tė cilėt i janė dedikuar vetėm adhurimit dhe largimit nga bukuritė e kėsaj bote. Por nė adhurimet e tyre kanė shpikur gjėra qė si ka urdhėruar Allahu e as Profeti, si dhe kanė gabime tė shumta, saqė disa prej tyre arrijnė edhe nė shirk. Ekstremistat e tyre janė humbje mė tė madhe akoma sa qė disa prej tyre bėjnė vepra qė tė nxjerin nga Islami.

[2] Khauarixhėt janė njė nga grupet e humbura islame, fillimet e tyre i kanė qė nė kohėn e sahabėve. Ky grup ka shumė gabime tė mėdha prej tyre, Bėrja qafir e atij qė bėn njė gjynah tė madh, bėrja qafir e shumicės sė sahabeve, etj.

             
www.klubikulturor.com