Falenderimi i takon
Allahut qė e bėri namazin shtyllė tė fesė. Allahu thotė: “Kėrkoni
ndihmė (nė tė gjitha ēėshtjet) me durim dhe me namaz!
Vėrtet, ajo ėshtė e madhe (vėshtirė), por jo edhe pėr ata qė
kanė frikė (Zotin). Tė cilėt janė tė bindur se do tė takojnė
Zotin e vet dhe se ata do t'i kthehen Atij.”” (Bekare,
45-46) Paqja e mėshira qofshin mbi Pejgamberin qė me
porosinė e tij e fundit, para se tė dilte nga kjo botė,
nxiste umetin e tij pėr kryerjen e namazit, pėr shkak tė
rėndėsisė qė ka nė fe, si dhe pėrshėndetjet mė tė mira e tė
larta qofshin pėr familjen dhe shokėt e tij.
Pėrulja, rėndėsia dhe ndikimi i saj
Dukuritė tė cilat shfaqen te shumė
njerėz si: ngurtėsia e zemrės,
zbrazėtia shpirtėrore, privimi
nga meditimi, dolėn nė sheh pėr shkak tė materializmit,
i cili ka mbizotėruar zemrat tona, sa qė ka filluar tė marrė
pjesė edhe nė adhurimet tona dhe zemrat nuk mund tė kthehen
nė gjendjen e tyre tė shėndoshė dhe tė pastrohen nga ēdo
papastėrti qė iu ėshtė veshur. Udhėheqėsi i muslimanėve,
Uthman ibn Afan (Allahu qoftė i kėnaqur me tė!) tregoi pikėn
e dobėt qė e ka kjo dukuri e shfaqur, kur tha: “ Po tė ishin
tė pastėrta zemrat e tuaja, nuk do tė ngopeshin sė lexuari
Librin e Allahut.”
Ibn Kajimi, pėruljen e vėrtetė e
mėrton me fjalėt: “pėrulja e besimit” dhe e pėrkufizon atė
si: “Pėrulja e zemrės ndaj Allahut nė shenjė madhėrimi,
madhėshtie, respekti, dinjiteti, turpi, ashtu qė zemra
pėrulet me njė pėrulje tė mishėruar me drojė, frikė, dashuri
dhe turp, pohim i dhuntive tė Allahut dhe nė tė njėjtėn kohė
pohim i gabimeve tė saj. Kur zemra pėrulet kėsisoj, padyshim
e pason pėrulja e gjymtyrėve.”
Pėr rėndėsinė e pėruljes nė namaz
tregon edhe ajo se pėrulja nė tė ėshtė shkaku kryesor pėr
pranimin e namazit e qė namazi ėshtė shtylla mė e
rėndėsishme pas shehadetit. Pejgamberi (Paqja dhe bekimi i
Allahut qofshin mbi tė!) ka thėnė: “ Njeriu largohet nga
namazi i tij, por nuk i ėshtė shkruar atij vetėm se gjysma e
tij, apo njė e treta, apo njė e katėrta, apo njė e pesta,
apo njė e gjashta, apo njė e shtata, apo njė e teta, apo njė
e nėnta, apo njė e dhjeta.(aq sa ka qenė nė tė i pėrulur)”
(Transmetojnė: Ebu Daudi, Tirmidhiu, Nesaiu dhe Ibn Maxheh)
Gjithashtu, pėrulja e bėn kryerjen e
namazit mė tė lehtė dhe tė dashur te shpirti. Shejh
Abdurrahman Sadi, gjatė komentit tė fjalės sė Allahut:
“Vėrtet, ajo ėshtė e madhe (vėshtirė), por jo edhe pėr ata
qė kanė frikė (Zotin)”. (Bekare, 45) thotė: “D.m.th: pėr ta
ėshtė e lehtė, pasi pėrulja, droja nga Allahu dhe shpresa nė
atė qė ėshtė tek Ai, obligojnė kryerjen e tij me gjoks tė
hapur pėr atė se ai e pret shpėrblimin dhe i frikėsohet
ndėshkimit.”
Duke ia shtuar kėsaj atė qė pėrulja
ėshtė dija e vėrtetė, Ibn Rexhebi gjatė komentit tė hadithit
tė Ebu Derdasė pėr vlerėn e kėrkimit tė diturisė thotė:
“Ėshtė transmetuar nga Ubade bin Samit, Auf bin Malik dhe
Hudhejfja (Allahu qoftė i kėnaqur me ta!) tė kenė thėnė:
“Dija e parė qė do tė ngrihet prej njerėzve ėshtė pėrulja,
derisa nuk do tė shihet njeri i pėrulur.”
Pastaj, pėrmendi hadithe tė tjera me
kėtė kuptim dhe tha: “Nė kėto hadithe tregohet se dija
largohet me largimin e veprave dhe se sahabėt (Allahu qoftė
i kėnaqur me ta!) e komentuan kėtė me largimin e dijes sė
brendshme nga zemra qė ėshtė pėrulja (recensenti i librit
pėrmend hadithe tė tjera me tė cilat pėrforcohet).
Pra, namazi ėshtė lidhje mes Zotit
dhe robit tė Tij, ku njeriu pushon nė tė nga obligimet e
jetės, i drejtohet me tėrė qenien Zotit tė tij, nga ai merr
ndihmėn dhe udhėzimin e suksesin, kėrkon nga ai ta
pėrforcojė nė rrugėn e drejtė. Mirėpo, njerėzit dallojnė nė
namaz, disave namazi ua shton afrimin e tyre drejt Allahut e
te disa namazi nuk ndikon deri nė kėtė masė.
Ai e kryen namazin duke plotėsuar
lėvizjet, leximin, pėrmendjen e Allahut dhe madhėrimin e
Tij, por pa ndjenja tė plota pėr atė qė bėn dhe pa vėmendje
pėr atė qė thotė. Namazin tė cilin e dėshiron Islami nuk
ėshtė thjesht fjalė qė shpreh gjuha dhe as lėvizje qė i
kryejnė gjymtyrėt, pa medituar me mendjen dhe pa pėrulje tė
zemrės.
Nga Ebu hurejre transmetohet se
Pejgamberi (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi tė!) ka
thėnė: “Ditėn e Gjykimit, sė pari, do tė llogaritet robi
prej veprave tė tij pėr namazin e tij. Nėse ėshtė nė rregull
vetėm se ka shpėtuar dhe fituar. E nėse nuk ėshtė nė rregull
vetėm se ka humbur dhe dėshtuar. E nėse nga namazet
obligative i mungon gjė, thotė Allahu i Lartėsuar: “Shikoni
nėse ka robi im ndonjė namaz vullnetar qė t’ia plotėsoj atė
mangėsinė tek namazet obligative. Pastaj, tėrė veprat e tij
do tė trajtohen kėsisoj.”
Pėrderisa, shumė njerėz vuajnė nga
pėrulja e pakėt nė namaz, e pamė tė arsyeshme t’i hulumtojmė
disa shkaqe, tė cilat na kthejnė nė namazin e vėrtetė, i
cili na e pėrforcon lidhjen me Zotin tonė tė Lartėsuar e qė
do tė ishte namazi i zemrės dhe gjymtyrėve, si dhe
nėnshtrimi i tyre ndaj Allahut tė Lartėsuar. Allahu i ka
lavdėruar ata besimtarė qė i kanė kėto cilėsi me fjalėt:
“Ėshtė
e sigurtė se kanė shpėtuar besimtarėt. Ata tė cilėt janė tė
pėrulur dhe tė kujdesshėm gjatė faljes sė namazit.”
“Fal
namazin, vėrtet namazi largon nga tė shėmtuarat dhe tė
irituarat.”
E pyesim veten tonė pse pasi ta kryejmė
namazin shumė prej neve veprojnė punė tė shėmtuara? E sa
dallim i madh ėshtė mes kėsaj gjendjeje dhe gjurmės qė e len
namazi i atyre tė pėrulurve e tė penduarve. E qė ndonjėri
prej tyre del nga namazi i tij e nė veten e tij e ndjen se
ēdo namaz pastron zemrėn e tij nga papastėrtitė dhe e afron
tek Allahu i Lartėsuar.
Pėrktheu:
Driton Lekaj
|