Hytbe

Shkencore
Urtėsi

Ėndėrrat

Ligjėrata

Ilahi

Interesante

Faqja kryesore

Kuran

Hadith
Akide

Fikh

Tefsir

Tema

Pyetje

 

www.albislam.com
 
www.fjalaebukur.com
 
www.ankebut.com
 
www.krenaria.com
 
www.dritaebesimit.com
 
www.audionur.com
 
www.elitaislame.com
 

 
 
 
 
 
 
 
 

PASTROJE SHPIRTIN

بسم الله الرحمن الرحيم

Falenderimet dhe lavdėrimet janė pėr Allahun, Zotin e gjithė botėve. Paqja, mėshira dhe bekimet janė pėr Muhamedin, familjen dhe shokėt e tij deri nė Ditėn e Gjykimit.

Thėnia mė e vėrtetė ėshtė thėnia e Allahut, ndėrsa udhėzimi mė i mirė ėshtė udhėzimi i Muhamedit (Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi tė!) Veprat mė tė kėqija janė ato tė shpikurat, ēdo shpikje ėshtė bidat dhe ēdo bidat ėshtė lajthitje, e ēdo lajthitje tė ēon nė zjarr.

Tė nderuar besimtarė!

Gjėja mė e mirė ėshtė dėshira dhe vullneti pėr ta korrigjuar dhe pastruar shpirtin nga gjėrat e pista, si: shirku dhe mėkatet. Njė detyrė serioze kjo, qė e kishin mbi vete tė dėrguarit e Allahut tė Lartėsuar tė cilėt pastruan veten me fenė e Allahut tė Lartėsuar.

قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى * وَذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى

Pa dyshim se do jetė i shpėtuar ai qė ėshtė pastruar (nga politezmi, duke iu pėrmbajtur besimit islam), qė e pėrkujton emrin e Zotit tė tij dhe plotėson namazin.” (A’la, 14- 15)

Pejgamberėt ia mėsuan edhe tė tjerėve format dhe mėnyrat e pastrimit. Allahu i Lartėsuar thotė:

لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمْ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلالٍ مُبِينٍ

Ėshtė e vėrtetė se Allahu u ofroi mirėsi tė madhe besimtarėve, kur Ai dėrgoi ndėrmjet tyre njė tė dėrguar (Muhamedin) nga mesi i tyre, qė atyre t’u lexojė shpalljen e Tij (Kuranin), duke i pastruar ata (nga gjynahet e tyre) dhe duke ua mėsuar Librin (Kuranin) dhe Hikmetin (urtėsinė dhe sunetin), edhe pse para kėsaj ata kan qenė nė humbje tė qartė. (Ali Imran, 164)

Pejgamberėt e Allahut tė Lartėsuar kishin pėr detyrė qė tua mėsojnė njerėzve besimin dhe t’i ndihmojnė nė pastrimin nga mėkatet. Kėshtu qė, kėtė pėrgjegjėsi duhet ta ndiejė nė vete ēdo musliman, e nė veēanti thirrėsat islam, pedagogėt, mėsuesit, etj.

Lus Allahun e Lartėsuar qė tė na ndihmojė nė pastrimin dhe edukimin  e shpirtėrave!

 

Tė nderuar muslimanė! Dėshiroj t’ju pėrmend rėndėsinė e pastrimit shpirtėror.

Allahu i Lartėsuar dėrgoi pejgamberė dhe zbriti libra, me tė vetmin qėllim qė t’i ofrojė lehtėsi dhe komoditet nė edukimin, korrigjimin dhe pastrimin e shpirtėrave, e kjo arrihet vetėm duke kuptuar obligueshmėrinė e adhurimit nė Allahun e Lartėsuar.

Me pastrim shpirtėror kuptohet dėlirėsia e vetes nga ēdo gjė e prishur, duke kultivuar tė mirėn, e kjo realizohet duke besuar dhe vepruar.”

Vetja e pastruar me receptin islam, meriton tė cilėsohet me cilėsitė mė tė larta nė kėtė botė dhe nė botėn tjetėr tė shpėrblehet me ēdo tė mirė.

Kurani na bėnė me dije mė shumė se njė herė se shpėtimi i tė gjithėve ėshtė i mvarur me pastrimin shpirtėror, ndėrsa ēdo humbje dhe dėshtim ėshtė me pėrdhosjen e vetvetes. Allahu i Lartėsuar pastrimit i jep rėndėsi tė veēantė nė suren Shems, ku veēon shtatė krijesa duke pėrsėritur betimin:

وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا (1) وَالْقَمَرِ إِذَا تَلاهَا (2) وَالنَّهَارِ إِذَا جَلاَّهَا (3) وَاللَّيْلِ إِذَا يَغْشَاهَا (4) وَالسَّمَاءِ وَمَا بَنَاهَا (5) وَالأَرْضِ وَمَا طَحَاهَا (6) وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا (7) فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا (8) قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاهَا (9) وَقَدْ خَابَ مَنْ دَسَّاهَا (10)

Pasha diellin dhe shkėlqimin (dritėn) e tij! Pasha hėnėn kur vjen pas tij! Pasha ditėn kur ai (dielli) e shndėrit! Pasha natėn kur ajo e mbulon atė (dritėn e diellit)! Pasha qiellin dhe Atė qė e ndėrtoi atė! Pasha tokėn dhe Atė qė e shtriu atė! Pasha nefsin (njeriun) dhe Atė qė e krijoi atė! Dhe ia mėsoi se cilat janė tė kėqijat dhe tė mirat e tij. Pra, ka shpėtuar ai qė e pastroi vetveten. E ka dėshtuar ai qė e prishi (poshtėroi) vetveten.” (Shems, 1-10)

Allahu i Lartėsuar i thotė Musait (alejhi selam) kur e dėrgoi te Faraoni:

اذْهَبْ إِلَى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَى (17) فَقُلْ هَلْ لَكَ إِلَى أَنْ تَزَكَّى (18) وَأَهْدِيَكَ إِلَى رَبِّكَ فَتَخْشَى (19)

Shko te Faraoni! Vėrtet, ai e ka tepruar (nė mohim, nė politeizėm, nė mėkate) Thuaj atij: A do tė pastrohesh (nga mėkati i politeizmit)? Tė udhėzoj drejt te Zoti yt, e ti t’ia keshė frikėn Atij!” (Naziat, 17-19)

Pra, Islami urdhėroi pastrimin e njeriut nga politeizmi, krimi, mohimi, mėkati, njėkohėsisht edhe tregoi mėnyrėn e realizimit tė tij. Allahu i Lartėsuar thotė:

وَكَذَلِكَ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنَا مَا كُنْتَ تَدْرِي مَا الْكِتَابُ وَلا الإِيمَانُ وَلَكِنْ جَعَلْنَاهُ نُوراً نَهْدِي بِهِ مَنْ نَشَاءُ مِنْ عِبَادِنَا وَإِنَّكَ لَتَهْدِي إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ (52)

“Po kėshtu, Ne ta shpallėm edhe ty (o Muhamed) shpirtin (Kuranin) me urdhėrin Tonė. Ti nuk ke ditur ēfarė ėshtė libri (Kurani) as ē’ėshtė imani (besimi), por Ne atė (Kuranin) e bėmė dritė, me tė cilėn tė udhėzuam nė rrugė tė drejtė atė qė dėshirojmė prej robėrve Tanė. Dhe padyshim, ti (Muhamed) po udhėheq (njerėzimin) nė udhėn e drejt (nė Islam). (Shura, 52)

Padyshim, Kurani i shpallur Muhamedit (Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi tė!) ėshtė shpirt qė gjallėron zemrat, ėshtė bazė pėr jetė, po ashtu, ėshtė edhe dritė qė ndriēon errėsirat.

أَوَمَنْ كَانَ مَيْتاً فَأَحْيَيْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُوراً يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِنْهَا

Vallė, a ėshtė njėsoj si ai i cili ishte i vdekur (me mosbeim), ndėrsa Ne e ngjallėm (me besim) dhe i dhamė dritė (besimin), me tė cilėn ai ecėn mes njerėzve, si ai qė ka mbetur nė errėsirė ( mosbesim) dhe nuk mund tė dalė (shpėtojė nga ajo)!? (Enam, 122)

Njeriu ėshtė i vdekur pa besimin e drejtė nė Allahun e Lartėsuar, pa dyshim qė Islami i jep jetė dhe kuptim se ėshtė shpirt dhe dritė udhėzimi pėr ta kuptuar tė vėrtetėn nga e pavėrteta dhe tė mirėn nga e keqja. Fjalėt e Allahut tė Lartėsuar janė ilaē shėrues i sėmundjeve tė zemrės.

يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَشِفَاءٌ لِمَا فِي الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ (57)

O ju njerėz! Juve ju erdhi nga Zoti juaj njė kėshillė (Kurani) dhe shėrimi (i padijes, dyshimit) qė gjendet nė gjokset tuaja (nė zemra) dhe udhėzim e mėshirė pėr besimtarėt.” (Junus, 57)

Tė nderuar muslimanė! Po ju pėrmend tani sėmundjet e zemrės.

Sėmundejt qė godasin zemrėn janė dy lloje:

1.     Sėmundjet e dyshimit nė besim.

2.     Sėmundjet e epsheve, dėshirave.

Kėto dy forma ēorientojnė jetėn dhe aktivitetin e besimtarit, pėr tė rezistuar nga kėto, atėherė ai duhet t’i kthehet Shpirtit-Kuranit, qė ėshtė fjalė e Allahut tė Lartėsuar, duke mėsuar dhe kuptuar kėshillat e Tij.

Besimtari posedon dy fuqi qė Allahu i Lartėsuar ia ka dhuruar dhe me to mund tė rezistojė, e ato janė:

E para: Forca e tė kuptuarit dhe vizionit. Besimtari me anė tė kėsaj fuqie tė dhuruar nga Allahu i Lartėsuar mund tė formojė vizion tė qartė mbi mėsimet e Allahut tė Lartėsuar dhe tė Dėrguarit tė Tij. Kėshtu, sėmundjet e dyshimit dhe dėshirave me diturinė hyjnore mund t’i pengojė apo t’i largojė.

E dyta: Forca e vullnetit. Qėllimi, vendosmėria dhe veprimi duke u ushqyer me vullnetin e mirė e ndihmojnė besimtarin pėr tė gjallėruar me udhėzimet islame dhe forcuar lidhjet me Allahun e Lartėsuar. 

Kur forca e tė kuptuarit dhe vullnetit harmonizohen, atėherė besimtari i pėrgjigjet Allahut tė Lartėsuar me bindshmėri tė plotė.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ (24)

O ju qė besuat! Pėrgjigjuni Allahut (duke iu bindur Atij) dhe tė dėrguarit Muhamedit) kur Ai ju fton pėr atė qė ju jep juve jetė (ju ngjall) dhe dijeni se Allahu ndėrhyn ndėrmjet njeriut dhe zemrės sė tij. Tek Ai do tė tuboheni!” (Enfal, 24)

Shenjat e metodės islame nė riparimin shpirtėrave njerėzorė

Kategoria intelektuale, nė tė kaluarėn dhe tani, harxhuan mund tė madh pėr tė gjetur formulėn e riparimit tė vetes sė njeriut. Provuan metodat filozofike tė filozofeve antik, mesjetar dhe modern, duke e preferuar metodėn mistike (sufiste), por pėrsėsi rezultati dėshtoi, sepse i gjithė angazhimi i tyre ishte mbėshtetur nė prova eksperimentale dhe kjo ndikoi nė vėshtirėsinė e riparimit dhe ngritjes shpirtėrore.

Dhe sė fundi, mbeti metoda islame me frymėzim nga Allahu i Lartėsuar, metodologji e vetme, nėse pėrputhet dhe pranohet prej besimtarit, atėherė duken rezultatet dhe frutet e mira.

Nė vazhdim po i prezantojmė disa shenja:

-         Kurani dhe suneti janė zbulues mė tė mirė tė lumturisė.

Kur besimtari sigurinė, qetėsinė, rahatinė e kėrkon nė Kuran dhe sunet, atėherė ka shijuar ėmbėlsinė e lumturisė. Vetėm Allahu i Lartėsuar na ka ofruar formulėn e saktė tė fatbardhėsisė, ku besimtari shijon lumturinė nė dynja dhe ahiret. Disa prej njerėzve menduan se lumturia nė dynja mund tė shijohet duke u kėnaqur me llojet e ushqimeve, pijeve, veshmbathjeve, pozitės, pasurisė, martesės, autoritetit, etj. Kush mendon nė gjendjen e kėtyre, sheh se kėta janė nė nivel tė ulėt tė njohjes sė qėllimit tė krijimit dhe njėkohėsisht nuk e kanė shijuar ėmbėlsinė e besimit.

وَأَمَّا الَّذِينَ سُعِدُوا فَفِي الْجَنَّةِ خَالِدِينَ فِيهَا مَا دَامَتْ السَّمَوَاتُ وَالأَرْضُ إِلاَّ مَا شَاءَ رَبُّكَ عَطَاءً غَيْرَ مَجْذُوذٍ (108)

“Ndėrsa ata qė janė tė lumtur do tė jenė nė xhenet pėrgjithmonė sa tė jenė qiejt dhe toka, vetėm si tė dėshiroj Zoti yt, dhuratė pa pėrfundim.(Hud, 108)

-         Ruajtja e mendjes dhe zemrės nga pėshpėritjet e shejtanit.

Mendja dhe zemra ēdo herė sulmohen me shigjetat e dyshimit, pėshpėritjes sė shejtanit, me qėllim qė ta dezorientojė nė jetė dhe aktivitet, duke e motivuar dhe lėvizur drejt sė keqes.

أَلَمْ تَرَى أَنَّا أَرْسَلْنَا الشَّيَاطِينَ عَلَى الْكَافِرِينَ تَؤُزُّهُمْ أَزّاً (83)

A nuk e di ti se Ne i kemi dėrguar shejtanėt kundėr mosbesimtarėve, e ata nxisin pa ndėrprerė tė bėjnė poshtėrsi.” (Merjem, 83)

Pėr kėtė, Allahu i Lartėsuar na ka urdhėruar dhe porositur qė tė kėrkojmė strehim prej Tij nga dyshimet e shejtanit.

فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنْ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ (98)

Kur tė lexosh Kuranin kėrko mbrojtjen (mbėshtetjen) e Allahut prej shejtanit tė mallkuar.” (Nahl, 98)

وَقُلْ رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّيَاطِينِ (97) وَأَعُوذُ بِكَ رَبِّ أَنْ يَحْضُرُونِ (98)

Dhe thuaj: O Zoti im! Tė mbėshtetem Ty (tė mė ruash) nga pėshpėritjet e shejtanit! Tė mbėshtetem Ty, o Zoti im, qė ata tė mos mė afrohen!” (Muminun, 97-98)

Kur besimtari i pėrmbahet kėshillave tė Allahut tė Lartėsuar, atėherė shejtani nuk mund tė ketė fuqi  dhe tė ndikojė nė jetėn e besimtarit.

إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطَانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ

Vėrtet, ai (shejtani) nuk ka kurrfarė fuqie kundėr atyre qė besuan dhe i janė mbėshtetur Zotit tė tyre.”  (Nahl, 99)

- Baza e pastrimit shpirtėror ėshtė qė ajo tė bėhet mbi teuhidin (njėshmėrinė) nė Allahun e Lartėsuar.

Islami ēdo adhurim e kėrkon qė tė jetė i pastėr vetėm pėr hir tė Allahut tė Lartėsuar. Ky ėshtė boshti ku besimtari duhet ta dorėzojė zemrėn, ndjenjėn dhe veprėn. Po ashtu, duhet ditur se Islami kėrkon qė tė jemi ripėrtrirės sė imanit. Besimi, ashtu siē ngrihet dhe shtohet tek besimtari, po ashtu edhe mund tė bjerė nė nivelin mė tė ulėt. Besimtari le tė ndalet e le tė mendojė pėr suren Fatiha, ku ēdo herė e pėrsėrit udhėzimin, duke thėnė:

اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ (6)

Na udhėzo ( na drejto) nė rrugėn e drejtė.” (Fatiha, 6)

Lutjet e drejtuar tek Allahu i Lartėsuar ndikojnė qė zemra tė pastrohet dhe tė orientohet nė rrugėn e drejt. Nga suneti veēojmė duatė (lutjet):

اللهم مصرف القلوب صرف قلوبنا على طاعتك

Allahu im qė ndryshon (lėviz) zemrat, drejtoi zemrat tona nė nėnshtrimin Tėnd!” (Transmeton Muslimi)

اللهم اجعل في قلبي نورا..

Allahu im, mė jep dritė nė zemrėn time!” (Transmeton Buhariu dhe Muslimi)

Duke kėrkuar falje nga Allahu i Lartėsuar dhe duke e dėshiruar nėshtrimin e Tij jemi duke ecur rrugės sė pastrimit shpirtėror.

Tė nderuar muslimanė!

Sot individi, grupet, shoqėritė e ndryshme vuajnė pėr udhėzim dhe qasje tė drejtė, sepse nuk kanė sistem tė pėrkryer qė mbron shpirtėroren dhe e pėrmirėsom atė. Sisteme, qė pėrparėsi ka vetėm meteria dhe ajo konsiderohet ēdo gjė. Sot kėto kanė pushtuar me dhunė qenien njeri dhe e kanė bėrė tė varfėr nė aspektin shpirtėror. Njeriu nė pėrgjithėsi dhe besimtari nė veēanti ka nevojė tė domosdoshme pėr orientim tė drejtė dhe qė plotėson dhe ushqen nevojat e tij shpirtėror. Kjo mund tė shijohet vetė nė dritėn e udhėzimit islam. Pėrpiquni qė kėto udhėzime t’i jetėsoni, besimtarė tė nderuar!

Allahu im! Ushqeji zemrat e besimtarėve me udhėzim tė drejtė nė Kuran dhe sunet, qė ta gėzojnė lumturinė nė dy botėrat. Allahu im! Na mundėso orientimin e drejtė dhe na ruaj nga ēdo e keqe pėshpėritėse!

 

Pėrgatiti: Ulvi Fejzullahu

02.12.2005

www.klubikulturor.com