“O besimtarë, mos bëni asgjë para (se të orientoheni në udhëzimet e) Zotit dhe të dërguarit të Tij! Kini kujdes Allahun, se me të vërtetë Allahu i dëgjon të gjitha dhe i di të gjitha.” (Huxhurat,1)

Allahu, me ajetin e parë të kësaj sureje, i drejtohet besimtarëve me një thirrje duke u thënë: “O ju që keni besuar!”Me këtë thirrje Allahu u tërheq vërejtjen besimtarëve. Abdullah ibën Mesudi thotë: “Nëse e dëgjon fjalën e Allahut që  thërret: ‘O ju që keni besuar!’ hapi veshët mirë, ose është një e mirë që Allahu të urdhëron për të, ose një e keqe që të ndalon prej saj.”

Dijetarët kanë thënë: “Prej dobisë së fjalës së Allahut ‘O ju që keni besuar!’ është se në përgjithësi ajo që vjen pas kësaj është prej domosdoshmërisë së imanit. D.m.th: nëse jeni prej atyre  që besoni, atëherë mos i jepni përparësi fjalëve apo veprave tuaja  para urdhrave të Allahut dhe të Pejgamberit.

Shkaku i zbritjes së këtij ajeti: “O besimtarë, mos bëni asgjë para (se të orientoheni në udhëzimet e) Zotit dhe të dërguarit të Tij! Kini kujdes Allahun, se me të vërtetë Allahu i dëgjon të gjitha dhe i di të gjitha.

Dijetarët nuk janë në pajtim të gjithë rreth shkakut të zbritjes së këtij ajeti. Ata kanë përmendur më shumë se një shkak për zbritjen e këtij ajeti, prej tyre përmendim:

1. Një grup prej beni Temimit erdhi tek Pejgamberi (alejhi selam) dhe kur u kthyen shokët e Pejgamberit ranë në mospajtim se cilin të emëronin udhëqës së tyre, ndërkohë që Pejgamberi (alejhi selam) ishte i pranishëm. Ebu Bekri hodhi mendimin që të emërohet El Kaka ibën Mabed, ndërsa Umeri propozoi të emërohet El Akra ibën Habis. Atëherë Ebu Bekri i tha Umerit: “Nuk dëshiron tjetër vetëm të më kundërshtosh.” Umeri i tha: “Nuk pata qëllim të kundërshtoj.” Dhe kështu filluan të ngrihen zërat para Pejgamberit (alejhi selam) dhe Allahu e zbriti këtë ajet: “O besimtarë! Mos bëni asgjë para (se të orientoheni në udhëzimet e) Zotit dhe të dërguarit të Tij! Kini kujdes Allahun, se me të vërtetë Allahu i dëgjon të gjitha dhe i di të gjitha.” (Transmeton Buhariu)

2. Disa dijetarë kanë përmendur se shkaku i zbritjes së këtij ajeti është se një herë Pejgamberi (alejhi selam) deshi të udhëtojë për në një vend dhe deshi të linte zëvendës dikë në vend të tij. Ebu Bekri i propozoi për një njeri, ndërsa Umeri për një tjetër, dhe kështu zbriti fjala e Allahut: “O besimtarë! Mos bëni asgjë para (se të orientoheni në udhëzimet e) Zotit dhe të dërguarit të Tij! Kini kujdes Allahun, se me të vërtetë Allahu i dëgjon të gjitha dhe i di të gjitha.”

Mendimi i parë që përmendëm si shkak i zbritjes së këtij ajeti është më i saktë. Allahu e di më së miri.

Pastaj, Allahu na urdhëroi që t’ia kemi frikën Atij. Devotshmëria ndaj Allahut dhe frika ndaj Tij është një çështje me rëndësi të madhe. Ajo është një porosi që me të ka porositur të gjithë njerëzit. Allahu i Lartësuar thotë: “Ne u patëm sugjeruar atyre të cilëve iu pat dhënë libri para jush, e edhe juve, që të kini frikë nga Allahu.” (Nisa, 131)

Dobitë e këtij ajeti:

1. Ndalohet që t’i japin ndonjë fjale apo vepre përparësi para fjalës së Allahut fjalës e veprës së Pejgamberit (alejhi selam).

2. Urdhri i Allahut për devotshmëri ku thotë Allahu: “Kini frikë Allahun!”

3. Vërtetimi i dy emrave prej emrave të Allahut dhe ajo që përmbajnë këta dy emra prej cilësive të Tij. Dy emrat e Allahut që janë përmendur në këtë ajet janë: Dëgjues dhe i Gjithëdijshëm.

4. Përfshirja e Allahut  në të gjitha punët e robërve të Tij.

5. Në këtë ajet ka sinjal se përparësia ndaj Pejgamberit mund të jetë edhe me fjalë, sepse Allahu dëgjon fjalët e tyre. Ka mundësi njeriu siç ndodh sot në kohën tonë që t’i japë përparësi fjalës së njerëzve ndaj fjalës së Allahut dhe të Pejgamberit. Kështu që kur i thua sot: “Ka thënë Allahu apo ka thënë Pejgamberi (alejhi selam).” Ai thotë: “Ka thënë filan hoxhë apo ka thënë filan dijetar, etj.” Gjithashtu, ndonjë herë ndodh që njeriu ta bëjë këtë me vepër (t’i japë përparësi veprës së dikujt ndaj veprës së Pejgamberit (alejhi selam) dhe për këtë Allahu ka thënë  se është  i Gjithëdijshëm, d.m.th di atë ju që e veproni.

Përgatiti: Shaban Murati

20.06.2006