Hytbe

Shkencore
Urtėsi

Ėndėrrat

Ligjėrata

Ilahi

Interesante

Faqja kryesore

Kuran

Hadith
Akide

Fikh

Tefsir

Tema

Pyetje

 

www.albislam.com
 
www.fjalaebukur.com
 
www.ankebut.com
 
www.krenaria.com
 
www.dritaebesimit.com
 
www.audionur.com
 

 
 
 
 
 
 
 
 
Dobitė e misvakut

 I.  Epėrsitė e misvakut:

1. Misvaku e forcon mishin e dhėmbėve dhe parandalon prishjen e dhėmbėve!
2. Misvaku ndihmon nė mėnjanimin e dhembjeve tė dhėmbit si dhe parandalon rritjen e  mėtejme tė prishjes!
3. Misvaku nė gojė zhvillon erė tė kėndshme!
4. Misvaku ėshtė ilaē pėr sėmundje!
5. Misvaku eliminon aromėn e pakėndėshme dhe pėrmirėson shqisėn e shijimit!
6. Misvaku pėrmirėson tė mbajturit nė mend!
7. Misvaku ėshtė ilaē pėr kokėdhembjet.
8. Misvaku krijon shkėlqim nė fytyrėn e atij qė vazhdimisht e pėrdor atė!
9. Misvaku shkakton qė dhėmbėt tė shkėlqejnė!
10. Misvaku  pėrmirėson shikimin!
11. Misvaku e ndihmon tretjen!
12. Misvaku e qartėson zėrin!
13. Dobia mė e madhe e pėrdorimit tė misvakut ėshtė fitimi i kėnaqėsisė sė All-llahut!
14. Shpėrblimi i namazit rritet 70 herė nėse para tij pėrdoret misvaku!

                        Kohėt kur ėshtė sunnet pėrdorimi i misvakut:

1. Pėr kėndim tė Kur'anit.
2. Pėr lexim tė Hadithit.
3. Kur goja lėshon aromė tė keqe.
4. Pėr marrjen ose pėr dhėnien e mėsimit tė mirėsive (mėsimeve) tė Islamit.
5. Pėr pėrkujtim (Dhikėr).
6. Pas hyrjes nė shtėpi.
7. Para se tė hyhet nė ndonjė mbledhi tė dobishme.
8. Para se tė pėrjetojė sėmbime tė uritjes apo etjes.
9. Para se tė bėhen tė qarta shenjat e afrimit tė vdekjes.
10. Nė kohė tė syfyrit.
11. Para ngrėnies.
12. Para nisjes nė udhėtim.
13. Pasi tė kthehemi nga udhėtimi.
14. Para se tė flejmė.
15. Pasi qė tė zgjohemi.

                        Sa duhet tė jetė gjatėsia e misvakut?

 Misvaku nuk duhet tė jetė mė i gjatė se njė “hapėsirė “ (pėllėmbė), largėsia maksimale nė mes tė majeve tė gishtit tė madh dhe gishtit tė vogėl, ndėrsa nuk duhet tė jetė mė trashė se gjėrėsia e gishtit.

                        Pėrdorimi i misvakut

Misvaku duhet tė mbahet nė atė mėnyrė qė gishti i vogėl dhe gishti i madh mbahen nėn misvak, ndėrsa gishtat tjerė mbeten nė pjesėn  e epėrme tė saj.

Ja pra, vėllezėr tė nderuar, e shihni se sa ėshtė lehtė tė fitohet kėnaqėsia e All-llahut tė Lartėsuar dhe tė mirėmbahet shėndeti i mirė!

                        II. MISVAKU: TREGIMI PĖR MISVAKUN

                                                              

Resulull-llahu (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) ka vėnė theks tė veēantė nė pėrdorimin e misvakut (degė e pemės qė pėrdoret pėr pastrimin e dhėmbėve). Njė prej sunneteve tė abdestit ėshtė edhe pėrdorimi i misvakut. Nėse ėshtė nė posedim misvaku e nuk pėrdoret, atėherė nuk arrihet e tėrė bukuria dhe shpėrblimi i abdestit. Ekzistojnė dobi dhe epėrsi tė shumta nė pėrdorimin e misvakut.

 HISTORIA E MISVAKUT

Misvaku, si degė, ėshtė nė pėrdorim pėr fshirjen dhe pastrimin e dhėmbėve shumė kohė para ardhjes sė Pejgamberit (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem). Nė tė vėrtetė hadithi i Resulull-llahut (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) na tregon se misvaku ėshtė sunnet ose praktikė e tė gjithė pejgamberėve (Paqa e All-llahut qoftė mbi ta).

"Ebu Ejubi (radijAll-llahu 'anhu) na ka treguar se Resulull-llahu (sal-Allahu 'alejhi ue sel-lem) ka thėnė: "Katėr gjėra janė sunnete tė pejgamberėve: rethprerja, parfumosja, misvaku dhe martesa." (AHMEDI DHE TIRMIDHIU).

Edhe disa hadithe tjera tė Resulull-llahut (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) na tregojnė se misvaku ka qenė praktikė e tė gjithė pejgamberėve. Kėshtu qė, lirisht mund tė themi se praktika e pėrdorimit tė misvakut ėshtė e vjetėr sa edhe vetė njerėzimi meqenėse prejardhja e njerėzve nė tokė ėshtė prej pejgamberit tė parė, Ademit ('alejhi selam). Pėr kėtė arsye, midis shumė dobive dhe epėrsive ėshtė edhe fatmirėsia e tė qenurit tė lidhur me pejgamberėt pėrmes kėtij sunneti. Nė anėn tjetėr, ata qė e lėnė pasdore pėrdorimin e misvakut, ata vetės i thėrrasin njė  fatkeqėsi pasi qė vetėn e privojnė nga njė sasi e madhe sevabesh (shpėrblimesh) pėr shkak tė mospraktikimit tė kėtij sunneti fisnik.

Dijetari Ibn Ismail (rahmetullah 'alehji) ka thėnė: "Mė habit fakti se si njerėzit heqin dorė nga njė sunnet i tillė, rėndėsinė e tė cilit na e kanė treguar hadithe tė shumta tė Pejgamberit (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem). Mbani mend se nė lėnien pas dore tė misvakut ėshtė humbje e madhe."

                       RĖNDĖSIA E MISVAKUT NĖ ISLAM

Islami misvakut i ka akorduar status tė lartė. Rėndėsia e tij ėshtė theksuar nė shumė hadithe tė Resulull-llahut (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem). Thėniet e sahabėve dhe tė dijetarėve nė lidhje me kėtė sunnet tregojnė pohimin e rėndėsinė e misvakut.

Ibni 'Umeri (radijAll-llahu 'anhu) na ka treguar se Resulull-llahu (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) ka thėnė: "Rregullisht pėrdoreni misvakun, se me tė vėrtetė, ėshtė e shėndetshme pėr gojėn dhe ėshtė kėnaqėsi pėr Krijuesin (d.m.th. Allahu ėshtė i kėnaqur me muslimanėt qė pėrdorin misvakun)'."   (BUHARIU)

 Nga ky hadith ėshtė e qartė se burojnė dy lloje tė dobive. Ato janė:

                (1) UKHRAUI ose dobitė qė ndėrlidhen me ahiret;
                (2) DUNYAUI ose dobitė qė ndėrlidhen ne dunjanė.

Kategoria e parė pėrfshinė shpėrblime tė ndryshme qė robi i All-llahut i fiton nė ahiret pėr pėrdorim tė misvakut. Kategoria e dytė pėrfshinė dobitė ose epėrsitė e menjėhershme tė trupit qė rrjedhin nga pėrdorimi i vazhdueshėm i misvakut.

Motivi kryesor i besimtarit tė vėrtetė gjatė pėrdorimit tė misvakut ėshtė pėrfitimi i kategorisė sė parė sė dobive, d.m.th.tė dobive tė ahiretit. Kjo sepse, faktori i vetėm i cili e udhėheqė motivin dhe qėllimin e besimtarit nė ibadetin e tij ėshtė kėnaqėsia e All-llahut, Krijuesit, Furnizuesit dhe Kujdestarit tonė. Aliu (radijAll-llahu 'anhu), halife i katėrtė i muslimanėve ka thėnė:  "Bėjani vetės detyrė pėrdorimin e misvakut, dhe pėrqendrohuni nė pėrdorimin e tij sepse nė tė ėshtė Kėnaqėsia e All-llahut, dhe ai(misvaku) e rrit shpėrblimin e namazit prej 90 deri nė 400 herė."

Ebu Hurejre (radijAll-llahu 'anhu) ka treguar se Resulull-llahu (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) ka thėnė: "Po tė mos frikohesha se do t’i paraqiste vėshitrėsi, unė do t’ia kisha urdhėruar umetit tim pėrdorimin e misvakut para ēdo namazit'." (BUHARIU)   

Shah Ualiullah (R) na ka treguar kėtė :" Resulull-llahu (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) ka thėnė: "U urdhėrova pėr pėrdorimin e misvakut deri nė atė masė sa qė mendova se misvaku do tė bėhet obligim '." (AHMEDI dhe TABERANIU)

Aisha (radijAll-llahu 'anha) ka transmetuar se Resulull-llahu (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) ka thėnė: "Kėto gjėra: misvaku, vitėr namazi dhe namazi i natės, janė sunnet pėr ju ndėrsa obligim pėr mua."

Ebu Hurejre (radijAll-llahu 'anhu) ka transmetuar: "Resulull-llahu (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) rregullisht e pėrdorte misvakun para se tė binte tė flente dhe pas ngritjes nga gjumi."

Dijetari Sha'rani (rahmetull-llah 'alehji) nė librin," Kashful Ghummah", ka shėnuar se Resulull-llahu (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) ka kėshilluar: "Sa herė qė bini tė fleni, pėrdoreni misvakun."

Dijetari Ebu Hamid (rahmetull-llah 'alehji) ka thėnė njė gjė tė ngjashme nė librin e tij tė njohur si "RAUNAK".

Ibni Umeri tha se Resulull-llahu (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) e ka pėrdorur misvakun edhe nga katėr herė brenda njė nate. Aisha (radijAll-llahu 'anha) na rrėfen: "Me tė vėrtetė, Pejgamberi (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) e pėrdorte misvakun para abdestit sa herė qė zgjohej nga gjumi, qoftė natėn apo ditėn." (EBU DAVUDI)

                 MISVAKU GJATĖ HYRJES NĖ SHTĖPI

 Shurej (R) na ka treguar se e ka pyetur Aishėn (radijAll-llahu 'anha): "Cila ishte gjėja e parė qė e bėnte Resulull-llah (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) posa tė hynte nė shtėpi?".  Aisha (radijAll-llahu 'anha) u pėrgjigj: "Resulull-llahu (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) do ta pėrdorte misvakun'."  (MUSLIMI)

               MISVAKU GJATĖ DALJES NGA SHTĖPIA

"Sa herė qė Resulull-llahu (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) e lėshonte shtėpinė, ai e pėrdorte misvakun" ("KASHFUL GUMAH").

 

              MISVAKU PARA DHE PAS NGRĖNIES

Ebu Hurejre (radijAll-llahu 'anhu) ka thėnė: "Misvakun e kam pėrdorur para fjetjes, para dhe pas ngrėnies pasi qė e kam ndėgjuar Resulullahun (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) se e pėlqen njė gjė tė tillė." (AHMEDI)

                            MISVAKU PARA LEXIMIT TĖ KURANIT

Aliu (radijAll-llahu 'anhu) ka thėnė: "Me tė vėrtetė, gojėt tuaj janė shtigjet e Kur'anit (d.m.th. se ju e lexoni me gojėt tuaja), pėr kėtė arsye tėrėsisht pastroni me misvak gojėn tuaj." (IBĖN MAXHE)

                              MISVAKU NĖ DITĖN E PREMTE

Ibn Sabaku na ka treguar se Resulull-llahu (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) ka thėnė nė njė tė premte: "O muslimanė tė mbledhur, Allahu kėtė ditė (e premte) e ka bėrė ditė Bajrami pėr muslimanėt, prandaj lajuni (kėtė ditė), parfumosuni, dhe pėrdorimin e misvakut konsideronie si obligim pėr ju." (MUVETTA IMAM MUHAMEDI).

Suhejl Bin Hanif (radijAll-llahu 'anhu) ka transmetuar se Resulull-llahu (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) na ka thėnė tė pastrohemi dhe ta pėrdorim misvakun tė premteve dhe se ato janė  pjesė pėrbėrėse tė tė drejtave dhe obligimeve tė sė premtės."

                                     MISVAKU GJATĖ AGJĖRIMIT

Amir Bin Rebija (radijAll-llahu 'anhu)  ka thėnė: "E kam parė Resulull-llahun (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) duke e pėrdorur disa herė misvakun gjatė agjėrimit" (IBĖN MAXHE).

Nė njė tjetėr hadith Pejgamberi (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) tha :" Njė ndėr karakteristikat mė tė mira tė agjėrimit tė njė njeriu ėshtė pėrdorimi i misvakut".

Shumica e dijetarėve kanė theksuar se ėshtė sunnet pėrdorimi i misvakut gjatė agjėrimit. Nė librin "Fetua Siraxha" ėshtė shėnuar se njė agjėrues mund tė pėrdor misvak tė thatė apo tė lagėshtė (njomė).

Dijetari Sha'rani (rahmetull-llah 'alehji) nė "Kashful Gumah" ka shėnuar se Resulull-llahu (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) ka thėnė: "Kushdo qė e refuzon dhe e hedh poshtė misvakun nuk ėshtė nga ne”

Ibėn Mubareku (rahmetullah alejhi) ka thėnė: "Nėse banorėt e njė qyteti e refuzojnė dhe nuk e pranojnė pėrdorimin e misvakut, sundimtari do tė duhej t’i luftonte ata sikurse i lufton  murtedėt (renegatėt)"!

Tė gjitha hadithet e mėparshme dhe thėniet e dijetarėve tė Islamit qartazi theksojnė rėndėsinė e madhe tė misvakut nė Islam. Megjithatė pėrkundėr kėtij statusi tė ngritur, dhe pėrkundėr rėndėsisė dhe domethėnies qė ka, ky sunnet fisnik ėshtė lėnė pas dore dhe pėrgjithėsisht ėshtė hedhur anash nga ana e muslimanėve tė tashėm. S’ėshtė nevoja tė thuhet, ky ėshtė njė shembull i rėnies shpirtėrore dhe materiale qė ėshtė e pranishme nė kėtė ummet!

Ringjallja e praktikimit tė misvakut nė vend tė pėrdorimit tė zėvendėsimeve tė ndryshme ėshtė i rėndėsisė mė tė madhe pėr muslimanėt. Nė kohėrat e tilla sikurse tė tashmen kur jemi tė ballafaquar dhe rrethuar nga fuqi djallėzore jofetare, materialiste, ateiste, tė prostitucionit dhe amoralitetit, ėshtė shumė e rėdėsishme qė muslimanėt tė orvaten me entuziazėm qė tė rivendosin praktikimin e sunnetit tė Pejgamberit tonė tė dashur  (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem), e ndėr to bėn pjesė edhe misvaku. Zėvendėsimet si p.sh.pastat e dhėmbėve dhe furēat etj, duhet qė tė pėrdoren vetėm nė rast tė kur ėshtė i pamundur pėrdorimi i misvakut. Pėr ngjalljen e sunnetit tė humbur e tė harruar tė Pejgamberit tonė (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem), sunnet tė cilin pasuesit e kėsaj feje e kanė “mbytur”, nė vete pėrmban njė shpėrblim tė madh! Nė lidhje me kėtė pejgamberi (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) ka thėnė:"Ai i cili me vendosmėri mbahet pėr sunnetin tim, nė kohėn kur ummeti im bie nė degjenerim, do tė ketė shpėrblimin e 100 shehidėve".

                Dhe me tė vėrtetė misvaku ėshtė njė sunnet i vlefshėm!

                                  SAHABET DHE MISVAKU

Sahabet tė cilėt ishin shembujt mė tė mirė dhe mė fisnik si dhe mėsuesit e sunnetit tė Resulull-llahut (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem), misvakun e kanė parė nė frymė serioze dhe e kanė trajtuar si njė praktikė tė paprekshmėrisė mė tė lartė! Pėrdorimi i vazhdueshėm i misvakut nga ana e tyre, nxitja e vazhdueshme pėr pėdorimin e misvakut dhe paralajmėrimi i atyre tė cilėt e lenin pas dore pėrdorimin e misvakut paraqesin dėshmi tė bollshme tė fisnikėrisė dhe rėndėsisė qė ndėrlidhet me praktikėn e pėrdorimit tė misvakut.

Ata’u (radijAll-llahu 'anhu) ka thėnė: "Misvakun konsiderone si obligim, dhe mos  e leni anash atė. Pėrqendrohuni nė pėrdorimin e tij, sepse me tė vėrtetė nė tė qėndron Kėnaqėsia e All-llahut, tė Mėshirshmit, nė tė ėshtė shpėrblim i madh pėr namaz . . ." !

Hasan Bin Atijjeh (radijAll-llahu 'anhu) ka thėnė: "Misvaku ėshtė gjysma e Imanit dhe abdesti ėshtė gjysma e Imanit."  (SHARHU IHJA-UL-ULUM) .

Abdul Aziz Abu Davud (radijAll-llahu 'anhu) ka thėnė: "Dy gjėra janė ndėr sunetet mė tė mira:

                1) Falja e namazit tė natės dhe

                2) Qėndrueshmėria nė pėrdorimin e misvakut".

                     DIJETARĖT DHE MISVAKU

Sheukani (rahmetull-llah 'alehji)  ka thėnė: "Misvaku ėshtė njė nga ligjet e Sheriatit. Dhe nė tė vėrtetė ėshtė e qartė si agimi i Diellit. Kjo ka qenė pranuar nga njerėzit e botės"  (NAILIL AUTAR) .

Dijetari Aini (rahmetull-llah 'alehji)  thotė: "Ebu Amr ka thėnė sa i pėrketė rėndėsisė sė misvakut, ekziston pajtim i mendimeve. Nuk ka dallim tė mendimeve sa i pėrket kėsaj pike. Sipas tė njerėzve tė dijshėm tė Islamit, namazi pas pėrdorimit tė misvakut ėshtė shumė mė i vlefshėm se namazi pa pėrdorimin e misvakut. Euzai (rahmetull-llah 'alehji) ka thėnė se misvaku ėshtė gjysma e namazit." (AL-BUNAJAH).

Shejh Muhammedi (rahmetull-llah 'alehji) ka thėnė: "Me tė vėrtetė, janė transmetuar mė shumė se 100 hadithe qė e cekin rėndėsinė e misvakut. Pėr kėtė arsye, ėshtė pėr tu mahnitur kur shoh se njė pjesė e madhe nga njerėzimi dhe nga tė diturit e lėnė anash njė sunnet tė rėndėsishėm i cili ėshtė theksuar nė kėtė nivel. Kjo ėshtė njė humbje e madhe." (SUBL)

     EDUKATA QĖ DUHET TĖ VROJTOHEN NĖ LIDHJE ME MISVAKUN

Shumica e dijetarėve janė tė mendimit se pėrdorimi i misvakut nuk ėshtė farz (obligim).Megjithatė, edhe pse nga Sheri'ati nuk konsiderohet obligim, ka rėndėsi tė madhe. Pėr kėtė arsye ėshtė e nevojshme qė tė vrojtohen tė gjitha edebet nė lidhje me misvakun. Lėnia pas dore e misvakut ėshtė shenjė e pėrtacisė shpirtėrore dhe dobėsisė sė imanit. Nė mėnyrė qė tė arrihet shpėrblimi i plotė duhet shikuar edebet nė lidhje me atė praktikė. Nėse tregohet pakujdesshmėri ndaj njė edebi, rezultati i fundit do tė jetė pakujdesshmėria ndaj tėrė asaj praktike. Nė librin “ Ta'limul Muta'alim” ėshtė shėnuar teksti nė vazhdim: "Ai i cili bėhet i pakujdesshėm ndaj edebeve, ai ėshtė i privuar nga sunnetet, ndėrsa ai i cili i lė pas dore sunnetet ai privohet nga faraid (veprat obligative), dhe ai i cili ėshtė i pakujdesshėm ndaj faraidit, ai privohet nga Bota e Ahiretit " (TA'LIMUL MUTA'ALIM) .

Juristi Ebu Leith Samarkandi (rahmetull-llah 'alehji) ka theksuar: "Sa kohė qė robi i All-llahut kujdeset pėr edebet, shejtani nuk do tė tenton qė t’a sulmojė. Nė anėn tjetėr, kur i lė pas dore edebet, shejtani do tė pėrparojė drejt sunneteve (dmth. do t’a habit robin e All-llahut prej kryerjes sunneteve). Pas kėsaj pason sulmi i shejtanit nė faraid (obligime). Pastaj pason sulmi nė sinqeritet (ihlas), dhe nė fund nė bindje (jekin). Prandaj, ėshtė e nevojshme qė besimtari t’i mbrojė edebet e tė gjitha punėve dhe veprave tė tij, dmth. edebin nė shitje dhe blerje, edebet e abdestit, namazit etj"  (BUSTANUL ARIFIN).

                            LLOJET E MISVAKUT

Ėshtė e lejueshme qė si misvak tė pėrdoren tė gjitha llojet e degėve tė cilat nuk janė tė dėmshme apo tė helmueshme. Ėshtė e ndaluar pėrdorimi i degėve tė misvakut nga druri helmues. Nuk ėshtė i lejuar pėrdorimi nga kėta drunjė:

                (1) Shega,
                (2) Bambu,
                (3) Rejhan,
                (4) Shambeli.

Resulull-llahu (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) e ka ndaluar pėrdorimin e rejhanit si misvak sepse shkakton sėmundjen e quajtur Juz-za'am !

                 Llojet e rekomanduara tė misvakut janė:

                (1) Druri pilo,
                (2) Druri i ullirit,
                (3) Druri Bitam,
                (4) Nga ndonjė dru i hidhėt,
                (5) Druri i arrės.

                   NIJETI OSE QĖLLIMI I PĖRDORIMIT TĖ MISVAK

 "Qėllimi pėr pėrdorimin e misvakut duhet tė bėhet para pėrdorimit tė tij" (SHARE MINHEXH)

Gjatė pėrdorimit tė misvakut gjithashtu duhet tė thuhet kjo dua: "O Allah, pastroma gojėn, ndriēoma zemrėn, dhe ma bė trupin tim tė ndaluar pėr zjarrin" (BUNAJAH).

  RREGULLA TĖ MIRĖSJELLJES GJATĖ PĖRDORIMIT TĖ MISVAKUT :

(1) Misvaku duhet tė jetė dru i drejtė dhe i lėmuar.

(2) Misvaku duhet tė jetė i pastėr.

(3) Misvaku duhet tė jetė as shumė i fortė e as shumė i butė.

(4) Misvaku nuk duhet tė pėrdoret kur personi qė pėrdor ėshtė i shtrirė.

(5) Misvaku i ri duhet jetė pėrafėrsisht i gjatė 8 inēa (njė pėllėmbė).

(6) Misvaku duhet tė ketė trashėsinė e gishtit tregues.

(7) Para pėrdorimit, misvakun duhet pastruar.

(8) Gjithashtu duhet pastruar pas pėrdorimit.

(9) Misvakun nuk duhet thithur.

(10) Kur nuk pėrdoret misvakun duhet vendosur vertikalish. Nuk duhet gjuajtur nė tokė.

(11) Nėse misvaku ėshtė i thatė atėherė atė duhet lagur me ujė para pėrdorimit tė tij. Kjo ėshtė mustehab. Ėshtė e pėlqyeshme qė tė laget mė ujė gjyli.

(12) Misvakun nuk duhet pėrdorur nė nevojtore.

(13) Misvaku duhet tė pėrdoret sė paku tri herė ( fshieni tri herė) pėr ēdo pjesė tė gojės suaj, dmth, pastroni pjesėn e epėrme tė gojės tri herė, mėpastaj pjesėn e poshtme tri herė etj.

(14) Misvakun nuk duhet pėrdorur nė tė dy anėt (skajet).

(15) Misvakun nuk duhet t’a marrim nga ndonjė dru tė panjohur, pasi qė mund tė jetė dru helmues.

                      EPĖRSITĖ DHE DOBITĖ E MISVAKUT

1) Mėnjanon aromėn e keqe dhe pėrmirėson shqisen e shijes! Dijetari Ibn Dakiku thotė: "Urtėsia qė ndodhet nė pėrdorimin e misvakut pas zgjimit ėshtė se gjatė gjumit aroma e keqe shkon nga barku drejt gojės. Kjo nė gojė shkakton aromė tė keqe dhe ndryshim tė shqisės sė shijes. Pėrdorimi i misvakut mėnjanon aromėn e keqe korrigjon ndryshimet qė kanė ndodhur nė shqisėn e shijes." (NALE UE TA'LIK) .

2) Pėrmirėson mbamendjen! Aliu ka thėnė se "Misvaku pėrmirėson mbamendjen” .

3) Pėrmirėson menēurinė!  "Katėr gjėra e rrisin menēurinė :
                    (I). Shmangja e bisedave qesharake '
                    (II). Pėrdorimi i misvakut ,
                    (III). Ndejtja me njerėz fetar ,
                    (IV). Ndejtja me dijetarė" !       (TIBBE NEBEUI).

(4) Mėnjanon jargėt! Aliu ka thėnė se "Misvaku mėnjanon jargėt."

(5) Ėshtė ilaē pėr sėmundje! Aisha ka thėnė se " (pėrdorimi i vazhdueshėm i tij) Misvaku ėshtė ilaē pėr tė gjitha sėmundjet pėrveē se pėr vdekjen."   (DAILAMI NĖ FIRDAUS) .

(6) Misvaku nė gojė zhvillon erė tė kėndshme.
(7) Misvaku e forcon mishin e dhėmbėve.
(8) Misvaku parandalon prishjen e dhėmbėve.
(9) Misvaku parandalon rritjen e mėtutjeshme e cila e ka kapluar dhėmbin.
(10) Misvaku ėshtė ilaē pėr kokėdhembje.
(11) Misvaku ndihmon nė mėnjanimin e dhimbjeve tė dhėmbėve.
(12) Misvaku krijon dritė (nur) nė fytyrėn e atij qė e pėrdor atė.
(13) Misvaku bėnė qė dhėmbėt tė shkėlqejnė.
(14) Misvaku menjanon  edhe verdhėsinė e dhėmbėve.
(15) Misvaku forcon shikimin.
(16) Misvaku ėshtė i dobishėm pėr tėrė trupin.
(17) Misvaku ndihmon nė procesin e tretjes.
(18) Misvaku ėshtė ilaē pėr sėmundjen e quajtur Kilaa'- (Hujjatul Balegah).
(19) Misvaku e qartėson zėrin. (TibbeNabaėi).
(20) Misvaku e ndihmon apetitin (Tibbe Nabaėi).
(21) Misvaku e rrit  elokuencėn e tė tė folurit. Ebu Hurejre ka thėnė se "Misvaku e rrit elokuencėn e njeriut." (AL-XHAMI')

(22) Misvaku ( pėrdorimi i vazhdueshėm i tij) do tė jetė faktor i cili i lehtėson sėmbimet e vdekjes.  Pėrdorimi i vazhdueshėm i misvakut e bėn mė tė lehtė daljen e shpirtit nga trupi na kohėn e pėrcaktuar. (SHARHUS SUDUR)

(23) Misvaku shumėzon shpėrblimin e namazit prej 70 deri nė 400 herė. (HADITH)

(24) Misvaku ėshtė faktor i cili do tė ngrit shkallėt nė Xhennet.

(25) Melaiket bėjnė dua pėr atė qė e pėrdor misvak.

(26) Pėrdorimi i misvakut e irriton shejtanin.

(27) Personi qė e pėrdor  misvakun meriton shoqėrimin me melaiket.

(28) Dhe nė fund, dobia mė e madhe e pėrdorimit tė misvakut ėshtė arritja e Kėnaqėsisė sė All-llahut Te'ala .

 

                         Zėvendėsimet e misvakut

(1) Gishtat  

Nė rast tė mungesės sė misvakut, atėherė gishtat duhet tė pėrdoren pėr pastrimin e dhėmbėve. Kjo metodė do tė shėrbejė si qėllim tė misvakut sa i pėrket shpėrblimit, dmth. nėse nuk kemi nė dispozicion misvak, shpėrblimi pėr pėrdorimin e misvakut do tė fitohet me pėrdorimin e gishtave si zėvendėsim pėr misvak, por me qėllim (nijet) pėr misvak. "Fėrkimi i dhėmbėve me gisht tregues dhe me gisht tė madh" (MUHIT)

Amr Bin Auf Muzni (rahmetull-llah 'alehji) ka thėnė se gishtat mund tė jenė zėvendėsim i pėrshtatshėm i misvakut nė rast tė mungesės sė misvakut. Imam Tahtaui (rahmetull-llah 'alehji) ka thėnė: "Shpėrblimi i premtuar (i pėrdorimit tė misvakut) do tė fitohet nė rast tė mungesės sė misvakut, e jo nė rast tė disponueshmėrisė sė tij". Me fjalė tė tjera, nėse kemi misvak dhe kemi mundėsi qė ta pėrdorim atė, atėherė shpėrblimi i tij nuk do tė arrihet nėse pėrdoret zėvendėsimi.

(2) Lecka (pėlhura)!

Copa e trashė e leckės mund tė pėrdoret nė rast tė mungesės sė misvakut. Ata qė nuk kanė dhėmbė, duhet t’i pėrdorin gishtat ose leckėn si zėvendėsim tė misvakut, ndėrsa do tė fitojnė shpėrblimin. Megjithatė duhet bėrė nijetin pėr pėrdorim tė misvakut "dhe, rėndėsia e misvakut do tė arrihet edhe pėrmes gishtit apo leckės nė rast tė mungesės sė misvakut." (SHURAMBALI)

(3) Furēa e dhėmbėve!

Nėse furēa e dhėmbėve ėshtė e prodhuar nga qimet e forta tė (fijet tė derrit), atėherė ndalohet pėrdorimi i asaj furēe. Nėse nuk pėrdoren fijet e tilla, lejohet pėrdorimi i asaj furēe. Megjithatė, furēa e dhėmbėve nuk do tė shėrbejė si zėvendėsim nėse kemi nė dispozicion misvakun. E njėjta vlen edhe pėr pastėn e dhėmbėve apo pėr mjetet tjera pėr pastrimin e dhėmbėve. Duhet pasur parasysh se nė kohėn kur ka jetuar Pejgamberi  (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) kanė egzistuar zėvendėsimet (pasta e dhėmbėve), mirėpo   Pejgamberi  (sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem) asnjėherė nuk u ka dhėnė vlerė tė barabartė me misvakun. Prandaj, argumenti i modernistėve se sot furēa e dhėmbėve e zėvendėson misvakun ėshtė e gabuar dhe ėshtė njė shembull i mirė i qėndrimit apologjetik qė e kanė pėrvetėsuar muslimanėt bashkėkohor!

Redaksia

                                         www.klubikulturor.com