a)
Ushqimet bimore si:
farėrat dhe frutat e ndryshme, perimet, frutat,
gjithashtu nė kėtė lloj hyjnė edhe prodhimet bimore si:
buka, lėngjet e frutave, vajrat bimore etj.
b)
Ushqimet shtazore si:
llojet e mishrave, tė gjitha llojet e peshqve dhe
prodhimet shtazore si: vajrat shtazore, qumėshti etj.
Grupet e shtazėve
Sipas
vendit ku jetojnė shtazėt ndahen nė tri grupe :
Shtazėt qė jetojnė
vetėm nė tokė.
Shtazėt qė jetojnė vetėm nė ujė.
Shtazėt qė jetojnė nė tokė dhe ujė (ujėtokėsorėt).
Sė pari,
do tė flasim pėr shtazėt qė jetojnė nė ujė.
Shtazėt qė jetojnė nė ujė
Janė ato
shtazė qė jetojnė vetėm nė ujė si peshqit etj.
Ky lloj i
shtazėve ėshtė i lejuar tė ushqyerit me tė dhe nuk ėshtė
e nevojshme prerja ligjore, pra lejohet edhe nėse ngordh
vetvetiu.
Argumenti pėr kėtė ėshtė
thėnia e Allahut:
“Gjahu dhe ushqimi nė det u ėshtė lejuar, si kėnaqėsi
pėr ju dhe udhėtarėt…”
(Maide, 96)
Kurse nga
hadithi:
1. Kur ėshtė pyetur
Muhamedi (salallahu alejhi ue selem) pėr detin, ėshtė
pėrgjigjur:
"Uji i tij ėshtė i pastėr dhe gjithashtu ėshtė hallall
ngordhėsira nė tė.”(Transmeton
Ahmedi, Maliku, Ebu Daudi dhe tė tjerėt).
2. Ibėn Umeri thotė:
“Na janė lejuar dy ngordhėsira dhe dy pjesė (organe) nga
gjaku (pėr t`i ngrėnė); ngordhėsirat janė: peshku dhe
karkaleci, kurse gjaku janė mėlēia dhe shpretka.”(Ahmedi
, Ibėn Maxhe hadithi ėshtė sahih)
-
Nga shtazėt e ujit bėjnė
pėrjashtim (ėshtė haram):
1.
Ajo shtazė qė pėrmban me
vete helm, si disa lloje tė peshqve etj.
2.
Ajo shtazė qė ngordh dhe
fillon tė prishet dhe t`i vijė era, kėshtu qė bėhet nga
ushqimet e ndyta dhe tė dėmshme qė ka ndaluar Allahu.
Mėnyrat e ruajtjes sė
ushqimeve tė ujit:
Nėse ruhen
ushqimet e ujit, qė tė sigurohen nga prishja, atėherė
lejohet tė ngrėnurit e tij, ndėrsa mėnyrat e ruajtjes
janė:
1.
Tharja e mishit duke e
kriposur.
2.
Ruajtja e tij duke e vėnė
nė konserva me metoda bashkėkohore tė njohura.
3.
Ngrirja e mishit nė
frigoriferė tė ndryshėm.
Shtazėt qė jetojnė nė
tokė dhe ujė (ujėtokėsorėt)
Janė ato
shtazė qė jetojnė nė tokė dhe ujė si: bretkosat,
krokodilėt etj.
Nga ky
lloj pėrjashtohen ato shtazė qė janė dhėmbėshqyes si:
krokodilėt, shtazė qė janė tė helmuara si: gjarpėrinjtė
dhe akrepat. Gjithashtu, ndalohen edhe bretkosat, pėr
arsye se ka ndaluar Pejgamberi (salallahu alejhi ue
selem) qė ti vrasim e t’i hamė.
Nė dallim
nga shtazėt e ujit, ky lloj i shtazėve, kushtėzohet
prerja ligjore dhe nuk lejohet ngrėnia e asaj qė ngordh
vetvetiu.