Vitin e kaluar dhe pikërisht në natën e Bajramit, para se t’ia dorëzojë Ramazani komandën muajit Sheval, mes këtyre muajve u zhvillua kjo bisedë:
Ramazani (duke buzëqeshur): -Urime festën, o Sheval!
Shevali (duke qeshur): -Gjithashtu dhe ty, o Ramazan!
Ramazani: -Unë të lakmoj, o Sheval, pasi e nesërmja është dita jote, me ty do të festojnë të gjithë muslimanët. Me ty do të gëzohen agjëruesit dhe joagjëruesit. Ndërsa me mua disa do të hidhërohen (Allahu ua faltë), për dallim nga ata të cilët kanë përfituar nga agjërimi i tyre vetëm etjen dhe urinë. Sa kam shpresuar që të gjithë të kenë hise në mëshirë, falje dhe lirim nga zjarri!
Shevali: -Mos u mërzit, o Ramazan! Numri i tyre është i vogël, e lusim Allahun t’i udhëzojë, ndërsa muslimanët e tjerë, falë Allahut, janë në mirësi. Do të qajnë për ty me një të qarë të hidhur, e lus Allahun që të mos fundosem në detet e lotëve të tyre.
Ramazani (i lumtur dhe mirënjohës): -Allahu të begatoftë ty, o Sheval! O shoqërues i përpjekjeve për shkak të shpëtimit të të humburve, sa dhuratë e mirë për muslimanët!
Shevali: -Unë jam shoqërues i përpjekjeve? Çfarë përpjekjeje? Çfarë dhurate? Ti, o Ramazan, je i tërë muaji i përpjekjeve, te ty është i tërë angazhimi, ti je dhurata e madhe e muslimanëve. Unë të lakmoj, o Ramazan! Të kam lakmi e jo zili, kërkojmë mbrojtje nga e keqja e ziliqarit kur ka zili.
Ramazani (i lumtur, duke folur me dhuntitë e Allahut): -Më ke lakmi? Përse?
Shevali: -Furnizimi (risku) yt është më i madh sesa furnizimi im, mirësitë e tua janë më të mëdha sesa mirësitë e mia dhe dhuratat që t’i fali Allahu janë më të mëdha sesa dhuratat e mia.
Ramazani: -E tërë kjo është nga mirësia e Tij, o Sheval, Atij i takon falënderimi për atë që jep: “S'ka dyshim se Zoti yt është Ai që furnizon me bollëk atë që do dhe ia kufizon atij që do. Ai hollësisht e di për robërit e Vet dhe i vështron.” (Isra, 30)
E rëndësishmja është që çdo krijesë të jetë e kënaqur me atë që i është ndarë nga Allahu.
Shevali: -Çfarë dëshiron të thuash me këtë, o Ramazan?
Ramazani: -Vullneti i Allahut ishte që t’i gradonte disa krijesa mbi disa të tjerë me urtësinë e Vet që Ai e di, kurse ne nuk e dimë.
Shevali: -Më jep sqarime më tepër, o Ramazan, më fol lidhur me këtë më gjerësisht.
Ramazani: -Allahu veçoi disa ditë ndaj disa të tjerëve. Veçoi ditën e xhuma ndaj të gjitha ditëve të tjera të javës. Veçoi disa nga netët ndaj netëve të tjera. Kështu që natën e Kadrit e bëri më të mirë se një mijë muaj, kush privohet nga ajo është privuar nga mirësitë e shumta. Veçoi disa muaj ndaj disa të tjerëve. Ashtu që më veçoi mua ndaj të gjithë muajve të tjerë dhe falënderimi i takon Allahut për këtë. Veçoi e dalloi disa bimë e pemë ndaj disave, siç thotë Allahu i Lartësuar: “E në tokë, copa sipërfaqesh, të ngjitura njëra me tjetrën, kopshte të hardhisë, të mbjella (të llojllojshme) dhe hurma (bimë këto) që janë të degëzuara në shumë trupa dhe jo të degëzuara (nga një filiz) e të gjitha ujiten nga një ujë, dhe Ne shijen në ngrënie të frutave të tyre e kemi dalluar njërën prej tjetrës. Edhe kjo dëshmon me argumente për njerëzit e mençur.” (Rad, 4)
Allahu i Lartësuar gjithashtu i dalloi disa njerëz ndaj disave. Ai thotë: “Allahu favorizoi disa prej jush mbi disa të tjerë në furnizim.” (Nahl, 71). Gjithashtu thotë: “Nuk janë të barabartë prej besimtarëve ata që ndenjën (nuk luftuan) dhe ata që me pasurinë dhe me jetën e tyre luftuan në rrugën e Allahut, me përjashtim të atyre që ishin të penguar pa vullnetin e vet. Ata që luftuan me pasurinë dhe me jetën e tyre, Allahu i gradoi në një shkallë më lartë mbi ata që ndenjën (me arsye). Por të gjithëve Allahu u premtoi shpërblim, ndërsa mbi ata që ndenjën (pa arsye) Allahu gradoi luftëtarët me një shpërblim të madh.” (Nisa, 95)
Sërish rikujtoj se e rëndësishmja është që çdo krijesë të kënaqet me atë furnizim që i ka caktuar Allahu i Lartësuar, duke u bazuar në fjalën e Allahut Fuqiplotë: “Mos lakmoni në atë, që Allahu gradoi disa nga ju mbi disa të tjerë.” (Nisa, 32)
Madje, edhe të disa Dërguar, të cilët janë zotërinj të njerëzve, Allahu i gradoi mbi disa të tjerë, siç thotë Allahu i Lartësuar: “Këta (për të cilët të rrëfyem) janë të Dërguarit, disa prej tyre i dalluam nga të tjerët, prej tyre pati që Allahu u foli, disa i ngriti në shkallë më të lartë.” (Bekare, 253)
Shevali: -Shto, o Ramazan! Shto, o muaj i Kuranit!
Ramazani: -Allahu gradoi disa vende mbi disa të tjerë. Gradoi Mekën e Nderuar mbi të gjitha vendet e tjera. Dhe së fundi, e kjo nuk është e fundit, Allahu i Lartësuar favorizoi botën tjetër (ahiretin) ndaj kësaj bote: “Po ju po i jepni përparësi jetës së kësaj bote. E dihet se jeta e botës tjetër është më e dobishme dhe e përjetshme.” (Ala, 16-17)
Shevali: -Biseda jote e këndshme dhe e ëmbël ka bërë që të harroj të të them se përse të kam lakmi, prandaj dëgjo, Allahu të pastë në kujdesin e Tij!
Të mjafton, o Ramazan, fjala e Allahut të Lartësuar: "Muaji i Ramazanit që në të (filloi të) shpallet Kurani, që është udhërrëfyes për njerëz dhe sqarues i rrugës së drejtë dhe dallues (i së vërtetës nga gënjeshtra)." (Bekare, 185). Fjala Ramazan në Kuran është përmendur vetëm një herë, kjo ndoshta aludon se ti je një muaj i vetmuar dhe dalluar e as që ka të ngjashëm si ti.
Të mjafton, o Ramazan, që fillimi yt është mëshirë, mesi falje mëkatesh dhe fundi lirim nga zjarri i xhehenemit.
Të mjafton se në këtë kohë hapen dyert e xhenetit dhe mbyllen dyert e xhehenemit dhe djajtë prangosen.
Të mjafton fjala e të Dërguarit të Allahut, lavdërimi dhe shpëtimi i Allahut qofshin mbi të: "Allahu liron njerëzit nga xhehenemi çdo natë."
Të mjafton që ke Natën e Kadrit.
Të mjafton fjala e të Dërguarit të Allahut, lavdërimi dhe shpëtimi i Allahut qofshin mbi të: "Agjëruesi në iftar ka një lutje që i pranohet."
Të mjafton fjala e të Dërguarit të Allahut, lavdërimi dhe shpëtimi i Allahut qofshin mbi të: "Kushdo që agjëron Ramazanin me bindje dhe shpresë në faljen e Allahut, i falen mëkatet e mëparshme."
Ramazani: -Mjaft, mjaft o Sheval! Mjafton, o vëllai im i nderuar. Më lë të të them atë që ndiej në brendi. A e di, o Sheval, përse të kam thënë se ti je shoqëruesi dhe miku im?
Shevali: -Ma thuaj, o Ramazan.
Ramazani: -Ta kam thënë duke u bazuar në fjalën e të Dërguarit të Allahut, lavdërimi dhe shpëtimi i Allahut, qofshin mbi të: "Kush agjëron Ramazanin pastaj e pason me gjashtë ditë të Shevalit, sikur të ketë agjëruar tërë kohën." Andaj ne të dy ndihmojmë njëri-tjetrin në dhënien e këtij epiteti për muslimanët të cilët e meritojnë këtë.
Shevali: -Për cilin epitet po flet, o Ramazan?
Ramazani: -Për epitetin e “agjëruesit të përjetshëm”. Unë s’kam mundësi t’ia dhuroj këtë epitet atij që vetëm mua më agjëron, por patjetër duhet të më shoqërosh me gjashtë ditët e tua, o Sheval. A kuptove tani se ti je shoqëruesi dhe miku im dhe bashkë me mua je dhuratë?
Shevali: -Faleminderit, faleminderit o Ramazan, mirëpo më thuaj se kushdo që agjëron tridhjetë e gjashtë ditë meriton epitetin agjërues i përjetshëm?
Ramazani: -Natyrisht që jo, ngase shumë agjërues kanë nga agjërimi vetëm urinë dhe etjen. Këtë e meriton vetëm ai që i përmbahet fjalëve të të Dërguarit të Allahut, lavdërimi dhe shpëtimi i Allahut qofshin mbi të, i cili thotë: “Kush agjëron Ramazanin dhe i njeh kufijtë e tij dhe ruhet nga ajo që duhet të ruhet, i falen mëkatet e mëparshme”. Qartë?
Shevali: -Po, po, kuptova. Patjetër duhet njohja e “kufijve të Ramazanit” dhe patjetër duhet “ruajtja” nga ajo që duhet të ruhemi. E qartë, e qartë. Prandaj, o Ramazan, të ftoj që të më shoqërosh në këtë lutje: “O Allah, ne të kërkojmë nga mirësitë e Tua t’i ndihmosh muslimanët në njohjen e kufijve të Ramazanit dhe pastaj t’i ndihmosh ata që të ruhen nga gjithë ajo që duhet të ruhen, Ti je Dëgjues dhe Pranues i lutjeve!”
Ramazani dhe Shevali përsërisin të njëjtën lutje.

Muhamed Musa
Përktheu: Almedin Ejupi
19.10.2007