Nevoja e krijesave pėr Allahun e Lartėsuar nuk mund tė
pėrshkruhet. Krijesat kanė nevojė pėr Allahun nė ēdo
situatė dhe gjendje tė tyre. Ata kanė nevojė pėr ndihmėn
e Tij nė tė gjitha ēėshtjet e tyre. Allahu i krijoi ata
nga asgjėja, u jep dhunti tė panumėrta, i udhėzon drejt
asaj qė u sjell dobi dhe i largon nga ajo qė u sjell
dėm. Prandaj, krijesat nuk kanė kurrfarė vlere pa
Krijuesin e tyre.
Ajetet e Kuranit i kanė trajtuar kėto ēėshtje dhe i kanė
sqaruar kėto realitete. Shumė prej njerėzve janė tė
pakujdesshėm ndaj kėtyre gjėrave edhe pse e lexojnė
Kuranin. Kėto net janė netėt e Kuranit. Muslimanėt nė tė
gjitha pjesėt e botės kėrkojnė vlerėn dhe shpėrblimin e
tyre. Ata i ngjallin kėto net me lexim dhe me namaz, me
lloje tė ndryshme tė dhikrit (pėrmendjes sė Allahut) dhe
lutjeve. Prandaj, shumė me rėndėsi pėr ta ėshtė tė
meditojnė atė qė lexojnė dhe tė dėgjojnė fjalėn e
Allahut tė Madhėrishėm nė kėto net tė bekuara nė mėnyrė
qė tė arrijnė tė kuptojnė realitetin e nevojės sė tyre
pėr Allahun e Lartėsuar dhe t'i kuptojnė mirėsitė dhe
shpėrblimet e Tij dhe kjo ti ēojė drejt madhėrimit tė
Tij, pėrmendjes sė Tij, falėnderimit dhe adhurimit tė
Tij.
Allahu i Madhėrishėm na ka krijuar pa pasur nevojė pėr
ne. Ai thjesht na krijoi nga mirėsia e Tij. "Ai ju
krijon nė barqet e nėnave tuaja, fazė pas faze nė njė
errėsirė tė trefishtė. Ky ėshtė Allahu - Zoti juaj; Atij
i pėrket i tėrė pushteti; nuk ka zot tjetėr tė vėrtetė
pėrveē Tij. Atėherė, si ėshtė e mundur qė largoheni prej
Tij?!" (Zumer, 6)
Imagjino o rob i Allahut se ti nuk je krijuar ēfarė do
tė ndodhte? A do tė ērregullohej gjithėsia pa ty? A do
tė kishin nevojė krijesat pėr ty? A nuk kanė kaluar
kohėrat para ekzistimit tėnd, kurse gjithėsia ėshtė po
ajo gjithėsi dhe askush nuk ka pasur nevojė pėr ty.
Gjithashtu pas vdekjes tėnde do tė jetojė kush do tė
jetojė, kurse gjithėsia do tė jetė po ajo gjithėsi,
njerėzit po ata njerėz. As krijesat nuk kanė nevojė pėr
krijimin tėnd e as nuk do tė ērregullohet jeta me
vdekjen tėnde.
Kėtė fakt Allahu i Lartėsuar e ka theksuar nė disa vende
nė Kuran: "A nuk e mban mend njeriu se Ne e kemi
krijuar atė, kur ende nuk ishte asgjė?!" (Merjem,
67)
"Vallė, a nuk ka kaluar njė periudhė kohore, kur
njeriu nuk ka qenė qenie e denjė pėr t’u pėrmendur?!"
(Insan, 1)
Vėllezėr tė nderuar! Pas nevojės tonė pėr Allahun nė
krijimin tonė si njerėz, ne kemi nevojė pėr Allahun pėr
ekzistencėn dhe mbetjen tonė. Allahu i Lartėsuar ka
mundėsi qė tė na vdesė dhe zhduk dhe tė na ndryshojė me
njerėz tė tjerė si ne, madje Ai ka fuqinė dhe mundėsinė
tė zhduk racėn njerėzore dhe tė krijojė krijesa tjera,
qė do tė adhuronin Atė e nuk do t'i bėnin mėkat
asnjėherė.
Kurani ėshtė plot ajete qė vėrtetojnė nevojėn tonė pėr
Allahun e Lartėsuar nė vazhdimėsinė e ekzistencės sonė:
"Zoti yt ėshtė i Vetėmjaftueshmi dhe Zotėruesi i
mėshirės. Nėse do, ju zhduk dhe sjell pas jush ēfarė tė
dojė, ashtu si ju ka krijuar nga pasardhėsit e popujve
tė tjerė." (En'am: 133)
"Vallė, a nuk sheh ti sesi Allahu ka krijuar me urtėsi
qiejt dhe Tokėn? Nėse dėshiron, Ai mund t’ju zhdukė ju
dhe tė sjellė njė popull tė ri..." (Ibrahim: 19)
"Betohem pėr Zotin e lindjeve dhe tė perėndimeve, qė
Ne jemi tė Zotė t’i ndėrrojmė ata me njerėz mė tė mirė
se ata dhe askush nuk na pengon dot." (Mearixh: 40)
Madje nė Kuran ka ardhur argumenti i qartė dhe i
drejtpėrdrejtė pėr nevojėn tonė pėr Allahun. "O
njerėz! Ju jeni tė varfėr e nevojtarė pėr Allahun, kurse
Allahu s’ka nevojė pėr asgjė dhe ėshtė i denjė pėr ēdo
lavd." (Fatir: 15)
Ne kemi nevojė pėr Allahun pėr udhėzimin tonė, pėr
Islamin dhe imanin tonė, ne kemi nevojė pėr adhurimin e
Tij. Sikur tė mos ishte Allahu nuk do tė ishim
myslimanė, nuk do tė kishim besuar, falur, agjėruar nuk
do tė punonin vepra tė mira e as nuk do tė largoheshim
nga mėkatet. Ne nuk jemi njerėz mė tė mirė e mė tė
lartė, njerėz mė tė menēur dhe mė tė fortė, mirėpo
Allahu i Madhėrishėm, me mirėsinė dhe mėshirėn e Tij na
ka udhėzuar ne e tė tjerėt i ka lėnė nė humbje:
"Thuaju: “Mos e quani si favor pėr mua se keni pranuar
Islamin; pėrkundrazi, Allahu ju ka dhuruar mirėsi dhe ju
ka udhėzuar nė besim, nėse ajo qė thoni ėshtė e
vėrtetė!” (Huxhurat: 17)
Kurse nė njė hadith kudsij Allahu i Lartėsuar thotė: "O
robėrit e Mi! Tė gjithė ju jeni tė humbur pėrveē atė qė
e kam udhėzuar, prandaj kėrkoni udhėzimin Tim qė t'ju
udhėzoj!"
Sa prej njerėzve e kanė humbur rrugėn e imanit e nuk ka
kush t'i drejtojė, madje shumica e njerėzve janė nė
rrugė tė gabuar, kurse Allahu i Lartėsuar na ka bėrė
prej besimtarėve e ata janė tė paktė. Lexoni ajetet e
udhėzimit dhe tė humbjes nė Kuran do tė kuptoni vlerėn e
dhuntisė sė Allahut ndaj jush me udhėzimin dhe do tė
kuptoni se sa keni nevojė pėr Allahun pėr qėndrueshmėri
dhe stabilitet nė iman.
Ne kemi nevojė pėr Allahun pėr vazhdimėsinė nė imanin
tonė, pėr qėndrueshmėrinė nė Islamin tonė. Ne nuk mund
tė jemi tė qėndrueshėm pa Allahun e Lartėsuar, pa
ndihmėn dhe suksesin e Tij. Kėsisoj, Allahu i Lartėsuar
i ka pėrmendur tė dijshmit se ata luten: “O Zoti ynė!
Mos lejo qė zemrat tona tė shmangen (nga e vėrteta),
pasi na ke udhėzuar nė rrugėn e drejtė, dhe jepna
mėshirė prej Teje; vėrtet, Ti je Dhuruesi i Madh!" (Ali
Imran: 8)
Kurse namazliu nė ēdo rekat lutet: "Udhėzona nė rrugėn e
drejtė!" (Fatiha, 6)
Ne kemi nevojė pėr Allahun pėr furnizimin tonė. Kush na
furnizon pėrveē Allahut tė Madhėrishėm? Krijesat sado tė
mėdha, sado tė fuqishme apo pa marrė parasysh ēfarė
pozite kanė, nuk mund ta furnizojnė veten e lėre mė t'i
furnizojnė tė tjerėt. Tė gjithė kanė nevojė pėr Allahun.
Ai i furnizon ata kudo qofshin: "S’ka asnjė gjallesė
nė Tokė qė tė mos i ketė mjetet e jetesės prej Tij."
(Hud: 6)
Allahu i Madhėrishėm ka bashkuar pėrmendjen e nevojės
sonė pėr Tė, nė krijim dhe furnizim nė shumė ajete. Pasi
Allahu na ka krijuar ne nuk mund tė jetojmė vetėm se me
furnizimin e Tij "Allahu ėshtė Ai qė ju ka krijuar e ju
ka dhėnė ushqim; pastaj ju sjell vdekjen e pastaj ju
ringjall. A ka ndonjė nga idhujt tuaj qė bėn diēka tė
tillė? Ai qoftė i lavdėruar dhe i lartėsuar mbi
gjithēka, qė ia shoqėrojnė Atij (nė adhurim)!" (Rum: 40)
Gjithashtu Ai na ka urdhėruar gjithnjė ta kujtojmė kėtė
dhunti tė madhe dhe mos ta harrojmė atė: "O njerėz!
Kujtoni dhuntinė e Allahut pėr ju! A ka ndonjė krijues,
veē Allahut, i cili ju furnizon nga qielli dhe Toka?
S’ka zot tjetėr tė vėrtetė pėrveē Tij. Atėherė, si po
largoheni ju?" (Fatir: 3)
Nėse Allahu e ndalon furnizimin e Tij, kush na furnizon?
"Kush janė ata, qė do t’ju japin mjete jetese, nė qoftė
se Ai jua ndalon ato " (Mulk, 21)
Vėllezėr tė nderuar! Ne kemi nevojė pėr Allahun pėr
ushqimin tonė, pėr pijen tonė, pėr veshjen tonė, pėr
shėndetin tonė, pėr shėrimin tonė, dhe pėr ēdo gjė
tjetėr. Allahu i Lartėsuar nė hadith kudsij thotė: "O
robėrit e Mi! Tė gjithė ju jeni tė humbur, pėrveē atyre
qė Unė i kam udhėzuar. Pra, kėrkoni udhėzimin nga Unė
dhe Unė do t'ju udhėzoj!
O robėrit e Mi! Tė gjithė ju jeni tė uritur, pėrveē
atyre qė i kam ushqyer Unė. Pra, kėrkoni t'ju ushqej dhe
Unė do t'ju ushqej!
O robėrit e Mi! Tė gjithė ju jeni tė zhveshur, pėrveē
atyre qė Unė i kam veshur. Pra, kėrkoni veshjen Time dhe
Unė do t'ju vesh!
O robėrit e Mi! Ju bėni mėkate natė e ditė e Unė i
shlyej tė gjitha mėkatet. Pra, kėrkoni nga Unė falje dhe
Unė do t'ju fal!"
Nevoja jonė pėr Allahun gjithnjė ėshtė e pranishme me
ne. Ēdo lėvizje e jona dhe ēdo pushim ėshtė me caktimin
e Allahut. E pranon kėtė kush e pranon, i nėnshtrohet
adhurimit tė Zotit do tė jetė prej tė shpėtuarve e
fitimtarėve. Dhe e mohon kush e mohon, bėhet kryeneē e
kryelartė ndaj adhurimit tė Zotit e do jetė prej tė
humburve e tė dėnuarve.
Vėllezėr tė nderuar! Ju jeni duke i pėrjetuar netėt e
vlefshme, nė tė cilat falen mėkatet, shtohen
shpėrblimet, pranohen lutjet, ndėrsa Allahu i Lartėsuar
liron nga zjarri njerėz tė shumtė.
Zakon i tė Dėrguarve dhe rrugė e burrave tė mirė para
jush ka qenė shprehja e nevojės pėr Allahun e Lartėsuar.
Ibrahimi, paqja e Zotit qoftė mbi tė, i hodhi poshtė
idhuj tė popullit tė vet dhe deklaron nevojėn e tij pėr
Allahun nė tė gjitha ēėshtjet e kėsaj bote dhe tė botės
tjetėr: "Ai (Ibrahimi) tha: “A keni menduar mirė mbi
ēfarė keni adhuruar, si ju, ashtu edhe tė parėt tuaj tė
lashtė? Nė tė vėrtetė, ata janė armiqtė e mi, pėrveē
Zotit tė botėve, i Cili mė ka krijuar dhe mė udhėzon (nė
rrugė tė drejtė); i Cili mė ushqen dhe mė jep tė pi; i
Cili, kur sėmurem, mė shėron; i Cili do tė bėjė qė tė
vdes e pastaj do tė mė ringjallė; dhe i Cili, shpresoj
se do tė m’i falė gabimet e mia nė Ditėn e Gjykimit!"
(Shuara: 75-82)
Kurse i Dėrguari juaj, Muhamedi, lavdėrimi dhe paqja e
Allahut qoftė mbi tė, i edukonte pasardhėsit dhe umetin
e tij qė tė kenė nevojė gjithnjė pėr Allahu pėr ēdo gjė.
Vėllezėr tė nderuar! Ecni dhe pasoni rrugėn e
Pejgamberėve dhe burrave tė mirė. Ne kemi shumė nevojė
pėr ringjalljen e nevojės pėr Allahun e Lartėsuar nė
zemrat tona pasi ato janė ngurtėsuar nga mėkatet.