Shuajbi
alejhi selam duke e kėshilluar popullin e vet qė
ti lėrė idhujt-tagutėt dhe tė kthehet nė rrugėn e
vėrtetė tė shpallur nga Allahu i Madhėruar tha:
O populli im, kundėrshtimi ndaj meje tė mos u
shpjerė (nė mosbesim) qė tju gjejė ajo qė
e gjeti popullin e Nuhut, popullin e Hudit ose
popullin e Salihut. E populli i Lutit nuk ėshtė
larg prej jush. (Hud, 89)
Ai u kujtoi atyre ndėshkimin e popujve tė
mėparshėm dhe ligjet kozmologjike tė Allahut,
ashtu siē u thoshte se i menēuri kupton nga
shembujt e atyre qė ishin para jush, nėse jeni qė
kuptoni.
Sunenet, ligjet e Allahut tė Lartėsuar, nuk njohin
dallim ndaj askujt qė kundėrshton tė Dėrguarit e
Allahut pasi atyre u ka ardhur udhėzimi dhe
pėrfundimi ėshtė i njėjtė sikurse i atyre qė ishin
para tyre. Nė ligjin e Allahut nuk do tė gjesh
ndryshime. Ai qė mediton pėr historinė e sė
kaluarės e vėren kėtė qartė.
Pėr kėtė, secili i Dėrguar i Allahut ia ka kujtuar
popullit tė vet ditėt e Allahut dhe e ka
pėrsėritur kėtė gjė pandėrprerė, qė mos tė kenė
argument njerėzit para Allahut se tė Dėrguarit nuk
ua kanė tėrhequr vėrejtjen. Thotė Allahu i
Madhėruar: Ne e patėm dėrguar Musain me
argumentet tona (dhe i thamė): Nxirre
popullin tėnd prej errėsirave nė dritė dhe
pėrkujtoju atyre tė mirat e Allahut (qė u
dhuroi), se vėrtet nė ato (pėrkujtime)
ka argumente pėr secilin qė ėshtė shumė i
durueshėm dhe shumė falėnderues. (Ibrahim, 5)
Thotė Imam Taberiu, Allahu qoftė i kėnaqur me tė:
Predikoju atė qė ka ndodhur me popujt e mėparshėm,
pėrkujtojua ditėt e Allahut, ditėt e begatisė dhe
tė sprovės, nėse kėshilla ėshtė e ndjerė, ajo
ndikon mė shumė. Thotė Allahu i Madhėruar: E
ju (mekas) me siguri kaloni atypari nė
mėngjes e nė mbrėmje. Pra, a nuk mblidhni mend?
(Es-Saffat, 137-138)
Pejgamberi alejhi selam shpeshherė u tregonte
shokėve tė tij lajmet e popujve tė mėparshėm,
pastaj vazhdonte tregimin e historisė sė njė
populli qė ishte plot mėsime e dobi dhe kjo
ndikonte nė shpirtrat e sahabėve, Allahu qoftė i
kėnaqur me ta. Allahu i Madhėruar i ka urdhėruar
robėrit e Vet tė ecin nė tokė dhe tė meditojnė
rreth gjendjes sė popujve para nesh, qė tė marrim
mend e mėsime prej tyre. Thotė Allahu i Lartėsuar:
A nuk udhėtuan ata nėpėr tokė e tė shihnin se
si ishte pėrfundimi i atyre qė ishin mė parė?
(Jusuf, 109). Gjithashtu thotė: A nuk u arriti
atyre lajmi i atyre qė ishin mė herėt, si i
popullit tė Nuhut, i Adit, i Themudit, i popullit
tė Ibrahimit, i atyre tė Medjenit dhe i tė
rrotulluarve (populli i Lutit). (Et-Tevbeh,
70)
A nuk jeni tė njoftuar me lajmin (ndodhinė)
e atyre qė ishin para jush, si populli i Nuhut, i
Adit, i Themudit e edhe i atyre qė erdhėn pas
tyre, qė nuk di kush pėr ta pos Allahut. Atyre u
patėn ardhur tė dėrguarit e vet me argumente, ata
i venin duart e tyre (nė shenjė talljeje)
nė gojėt e veta dhe thoshin: Ne e mohojmė atė me
ēka jeni tė dėrguar dhe ne dyshojmė shumė nė atė
qė ju na thėrrisni. (Ibrahim, 9)
A nuk udhėtuan ata nėpėr tokė e tė kenė zemra me
tė cilat do tė kuptojnė, dhe veshė me tė cilat do
tė dėgjojnė? Pse nė tė vėrtetė sytė nuk verbėrohen,
por verbėrohen zemrat nė kraharor. (El-Haxhxh,
46)
Disa prej njerėzve gabojnė kur meditojnė vetėm
rreth popujve tė mėparshėm, por i harrojnė ditėt e
Allahut pėr pėrkujtimin e njerėzve nė ditėt e
sotme: A nuk e kanė vėrejtur ata se Ne e kemi
bėrė vendin e shenjtė (Mekėn) tė sigurt, e
njerėzit pėrreth tyre rrėmbehen (plaēkiten,
mbyten). Po, a i besojnė ata tė kotės e tė
mirat e Allahut i pėrbuzin? (Ankebut, 67)
Ki kujdes o rob i Allahut, medito rreth ngjarjeve
qė kanė ndodhur nė tė kaluarėn e sidomos pėr ato
nė kohėn e sotme. Mjetet e informimit nė Lindje
dhe Perėndim transmetojnė nė rrjetet e tyre
pandėrprerė goditje tėrmeti si rezultat i tė
cilave po vdesin mijėra njerėz, tornado tė
fuqishme nga tė cilat vdesin me qindra njerėz,
shpėrthime vullkanesh qė shkatėrrohen fshatra tė
tėra, uria e cila po vret popuj, kurse nė anėn
tjetėr luftėra qė po shkaktojnė humbjen e
popullsisė. E gjithė kjo vjen nga puna dhe duart e
njerėzve.
Thotė Allahu i Lartėsuar: E sikur banorėt e
kėtyre vendbanimeve tė kishin besuar dhe tė ishin
ruajtur, Ne do tju hapnim begati nga qielli e
toka, por ata pėrgėnjeshtruan, andaj i dėnuam me
shkatėrrim pėr atė qė merituan. A mos u siguruan
banorėt e fshatrave nga dėnimi jonė kur ata ishin
fjetur (natėn)? A mos u siguruan banorėt e
fshatrave nga dėnimi jonė paradite, kur ata ishin
duke luajtur? A mos u siguruan ata prej ndėshkimit
tė Allahut? Nuk sigurohet kush prej frikės sė
ndėshkimit tė Allahut pos njerėzve tė humbur. A
nuk e kanė tė qartė ata qė e trashėguan tokėn pas
banorėve tė saj (qė u shkatėrruan) se, nėse
dėshirojmė Ne i godasim (i dėnojmė) pėr
mėkatet e tyre, ua mbyllim zemrat e tyre, dhe ata
nuk dėgjojnė (kėshillat). Kėto janė fshatra pėr tė
cilat po tė tregojmė disa nga lajmet e tyre. Atyre
u patėn ardhur tė dėrguarit e tyre me argumente
(me mrekulli), por ata nuk i besuan asaj tė
cilėn mė parė e kishin gėnjyer. Ja, kėshtu vulos
Allahu zemrat e atyre qė nuk besojnė. (El-Araf,
96-101)
Lusim Allahun Mėshirėplotė tė na mundėsojė tė
kuptojmė nga ajetet e Tij dhe tė marrim mėsim prej
historive qė kanė ndodhur me popujt e mėhershėm!
Allahu na bėftė prej atyre qė janė nė rrugė tė
drejtė, nė rrugėn e atyre me tė cilėt Ai ėshtė i
kėnaqur!