Hyrje*

   Si është e mundur që ne, si qenie njerëzore, ta dallojmë të drejtën nga e padrejta? Ku është udhëzimi? Allahu, nga mëshira e Tij, na dhuroi Librin e Shenjtë. Një libër shumë i veçantë, i cili u flet të gjitha qenieve njerëzore që jetojnë mbi tokë; gjuha e tij është universale sepse u drejtohet dhe u flet zemrave. Emri i tij është Kuran. Në të mbizotëron drita e udhëzimi dhe vetëm kur ta studiojmë këtë libër të shenjtë, do të vërejmë se ai dallon nga librat e tjerë. Kur e themi këtë, kemi për qëllim Kuranin, i cili përfshin shumë ngjarje nga e kaluara dhe e tashmja, duke qenë gjithashtu lajmërues dhe përgëzues për ato që do të ndodhin në të ardhmen.
   Nuk ka aspak mundësi që një qenie njerëzore të sjellë një libër të tillë si Kurani, duke pasur parasysh se mendja dhe logjika e kufizuar e njeriut nuk ka mundësi t’i rrokë të gjitha aspektet e jetës. Ngjarjet e cekura në Kuran lidhur me veprimet e shumta të njeriut, qofshin vepra apo fjalë, janë aq të freskëta sikur të ishin shkruar dje; gjithashtu edhe ngjarjet e vjetra, të cilat duken sikur të ishin regjistruar në kohën e krijimit të Ademit alejhi selam, tregojnë se Kurani përfshin të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen.
   Përvoja jonë nga jeta e përditshme, puna, profesioni e pozita... është e larmishme, në saje të shumë faktorëve. Secilit njeri i janë dhënë njëzet e katër orë në ditë, prandaj çdonjëri prej nesh zotëron lirinë e zgjedhjes: të veprojë mirë apo keq, pa marrë parasysh gjendjen në të cilën ndodhemi.
   Në mënyrë që t’i zbatojmë mësimet kuranore në jetën e përditshme, nevojitet që në fillim të kuptohen disa gjëra tepër të rëndësishme për të gjithë ne: kur e ka zanafillën krijimi ynë? Ne, në të njëjtën kohë, ishim të krijuar në formë shpirtërore. Më pas, të gjithëve na u kërkua që të dëshmojmë dhe ashtu vepruam; ja pra, kjo qe edhe marrëveshja jonë:

   “Është Ai që ju krijoi (filloi) prej një njeriu; aty (mbi tokë) jetoni (qëndroni) dhe në të do të pushoni. Ne ia sqaruam argumentet një populli që di të kuptojë.”1

   “Përkujto kur Zoti yt nxori nga shpina e bijve të Ademit pasardhësit e tij dhe i bëri dëshmues të vetes së tyre (duke u thënë): ‘A nuk jam Zoti juaj?’ Ata u përgjigjën: ‘Po, dëshmuam!’ Të mos thoni në ditën e kiametit: ‘Ne për këtë (dëshmim) nuk ishim në dijeni’.”2

   Qëllimi ynë në këtë botë është që të përmbushim marrëveshjet. Pikërisht për këtë shohim njerëz duke shikuar dhe hulumtuar gjëra të reja, duke vënë veten e tyre në telashe, asnjëherë të kënaqur me çfarë zotërojnë. Arsyeja e tërë kësaj është se ata, ne dhe mbarë njerëzimi mendojmë se gjërat materiale të kësaj bote do të na bëjnë më të lumtur. Me të arritur diçka të re, pra pas blerjes së saj, lumturia zgjat vetëm disa çaste, e pastaj orvatemi sërish që të blejmë diçka tjetër, më të madhe, më të mirë, më të bukur e kështu me radhë. Kërkimi ynë soset në çastin kur vërejmë se ajo që kërkojmë gjendet brenda nesh, ajo pra qenka marrëveshja jonë e lashtë dhe e vjetër; të jemi të vetëdijshëm se Allahu ekziston dhe se vetëm Ai meriton të adhurohet e të falënderohet!

   “Allahu është Ai që krijoi qiejt e tokën dhe gjithçka ndërmjet tyre, brenda gjashtë ditësh, pastaj mbizotëroi Arshin. Përveç Tij nuk keni ndihmëtar e as ndërmjetësues tjetër, pra, a s’po mendoni?”

   “Është Ai që përsosi krijimin e çdo sendi dhe krijimin e njeriut e filloi nga balta. Pastaj bëri që pasardhësit e tij të rrjedhin prej një pike uji të dobët. Mandej, Ai e formëson atë (në barkun e nënës) dhe nga ana e vet i jep shpirt; dhe Ai është që ju pajis edhe me dëgjim, me shikim dhe me zemër, dhe fare i vogël është falënderimi juaj.”3

   Në të vërtetë, nga kjo dituri themelore e ofruar nga vargjet kuranore, arrijmë të kuptojmë se jemi të krijuar nga dy përbërës kryesorë: ana shpirtërore (shpirti) dhe materiale (trupi). Në momentin kur na ka zbritur Kurani, na është dhuruar gjithashtu edhe ekuilibri, përmes të cilit këto dy përbërje do të bashkëjetojnë paralelisht, në paqe dhe harmoni; si rrjedhojë, jeta e njeriut do të marrë drejtim edhe më të bukur. Si mund të arrijmë një jetë krejtësisht të baraspeshuar e të përsosur? A është kjo një ëndërr e parealizueshme apo fantazi (utopi)? Jo, kjo vërtet përbën një realitet.

   “ Ne e kemi krijuar njeriun dhe e dimë se ç’pëshpërit ai në vetvete dhe Ne jemi më afër atij sesa damari i qafës.”4

   Trupi dhe shpirti, ku me shpirt nënkuptojmë egon që urdhëron dhe nxit në vepra të këqija, ndërsa trupi vepron sipas tyre:

“Unë nuk e shfajësoj veten time, sepse epshi është shumë nxitës për të keqen, përveç për atë që e ka mëshiruar Zoti im, se Zoti im fal e mëshiron shumë.”⁵

   Është vërtetuar se egoja është në gjendje ta nxisë njeriun në gjynahe dhe vepra të shëmtuara të djallit, me të cilën ai dëshiron të na nxisë që të ketë një zgjedhje. Zgjedhja daton qysh nga fillimi i krijimit të njeriut: mirë apo keq? Të veprojmë apo jo? Të flasim apo të heshtim? Emocionet, ndjenjat, shqetësimet, dashuria, egoja, arroganca, urrejtja - të gjitha këto cilësi luajnë rol drejt zgjedhjeve tona. Le të mësojmë se si ta zbatojmë Kuranin në jetën tonë, apo - thënë më mirë - si ta jetojmë Kuranin në jetën e përditshme. Pas gjithë kësaj, duhet ta dimë se çdo ditë përmbledh jetën tonë.


I. Zbatimi i Kuranit jashtë shtëpisë

   Po nisim me mëngjesin. Me dalje nga shtëpia nënkuptojmë kryerjen e punëve, pazarit apo obligimeve të tjera të jetës së përditshme. Shembulli më i bukur që do ta ilustronte këtë mund të jetë tregimi i As’hab el-Kehf (Banorët e Shpellës)6, të cilët i besuan Allahut dhe nga frika e mosbesimit u larguan nga vendlindja, duke e lutur Zotin e Madhërishëm për ndihmë, siç tregohet edhe në Kuranin Famëlartë:

   “Kur djelmoshat u strehuan në shpellë, thanë: "O Zoti ynë, na dhuro mëshirë nga ana Jote dhe na përgatit udhëzim të drejtë në gjithë çështjen tonë!"7

   Këto fjalë janë shumë të thjeshta për t’u kuptuar; ato na dhurojnë mbështetje te Krijuesi i Gjithësisë. Banorët e shpellës qëndruan në gjumë të thellë afro 300 vjet; iknin me vrap nga njerëzit të cilët Allahut i kishin bërë shok. Kërkuan nga i madhi Zot që t’i mëshironte e t’i udhëzonte në rrugën e drejtë, t’u rregullonte çështjet e tyre që kishin të bënin me besimin e pastër.
   Sot, në ditët tona, jemi të lirë të besojmë në Allahun e Plotfuqishëm, së këndejmi nuk kemi as problemet me të cilat u ballafaquan banorët e shpellës, as’hab el-kehf.
   Megjithatë, sapo dalim nga shtëpia, takojmë njerëz të ndryshëm e pikërisht për këtë jemi të detyruar që nga Sunduesi i kësaj Gjithësie të kërkojmë ndihmë, udhëzim e mëshirë më shumë se kurrë më parë. Çdo mëngjes, para se të dal nga shtëpia, lexoj ajetin e lartpërmendur.

Haxhah Liza Abdullah
Shqipëroi: Mr. Feim Dragusha
23.5.2008