Rregullat ushqimore

Ajo që më ka joshur nga Kurani qysh nga ditët e para është se sa herë që Allahu urdhëron me ndonjë nga urdhëresat e Tij, gjithmonë na shpjegon edhe arsyet e ajetit. Me të vërtetë që jemi qenie njerëzore inteligjente. Pothuajse secili nga ne e di se mishi i derrit është i ndaluar, mirëpo përveç këtij lloji të ushqimit, hasim edhe në shumë ushqime të tjera të ndaluara. Allahu xh.sh. thotë: “Dhe mos hani nga ajo, (para therjes së të cilës) nuk është përmendur emri i Allahut, vërtet ajo (ngrënie) është gjynah. Djajtë i nxisin miqtë e tyre që t’ju polemizojnë, e nëse i dëgjoni, bëheni si ata (idhujtarë).”1

Po ashtu edhe në ajetin vijues i Plotfuqishmi thotë:  “Thuaj: ‘Në atë që më është shpallur (në Kuran) nuk po gjej të ndaluar diçka nga ushqimi, përveç në qoftë se (ushqimi) është: cofëtinë, gjak i derdhur ose mish derri - është i ndytë, dhe përveç asaj që është therur jo në emër të Allahut (por të ndonjë idhulli) e që është gjynah. E kush detyrohet (t’i hajë këto), por duke mos pasur për qëllim shijen dhe duke mos e tepruar, Zoti yt fal e mëshiron shumë.”2

Nga ky ajet dhe ajete të tjera shohim se Allahu xh.sh. na e ka ndaluar të ushqyerit me këto lloje ushqimesh: cofëtinën, çdo gjë që vdes vetiu, gjakun e derdhur, mishin e derrit, për arsye se konsiderohet neveri dhe e papëlqyer, po ashtu mishi i therur për hir të idhujve si dhe mishi i kafshës së therur pa u përmendur emri i Allahut të Madhërishëm3. Mirëpo, sërish në fund të ajetit shohim se Allahu na e bën me dije që nëse hamë diçka nga ushqimet e lartpërmendura pa pasur njohuri mbi dispozitat dhe duke mos pasur për qëllim shijen, pa dyshim se Allahu do të na e falë, si rrjedhojë mund të themi se qëllimi i ajetit përsëri është bërë i qartë dhe i ditur për mbarë njerëzimin.

Nga ushqimet që cekëm më lart kurrë nuk duhet ngrënë asgjë, ngase nuk janë të dobishme për shëndetin dhe së këndejmi jemi të porositur që t’i bindemi urdhrit të Krijuesit, e gjithë kjo është në favor të shpirtrave tanë! Në vazhdim, Allahu i Plotfuqishëm, kur flet mbi çështjen e teprimit dhe shpërdorimit të ushqimit, na e tërheq vërejtjen duke thënë:

“S’ka dyshim se kanë dështuar ata që mbytën fëmijët e tyre nga mendjelehtësia e pa kurrfarë dije, dhe ata që duke i shpifur Zotit, shpallën të ndaluar atë që Zoti u kishte dhuruar. Ata kanë humbur rrugën e drejtë dhe prej fillimit nuk ishin në udhëzim. Ai është që krijoi kopshte (bimët e të cilave) të ngritura lart (në shtylla) dhe të rrafshëta (të shtrira në tokë), edhe hurmat dhe drithërat me fryte (shije) të ndryshme; (krijoi) ullinjtë dhe shegët e ngjashme (nga forma) e jo të ngjashme (nga shija). Hani frutat e tyre kur të piqen dhe ditën e vjeljes së frutave jepeni atë pjesë që është obligim (të varfërve e nevojtarëve) dhe mos teproni, pse Ai nuk i do shkapërderdhësit.”4

Si shkak i kryerjes së shumë gjynaheve e krimeve është edhe mosnjohja e të mirës dhe të keqes, të drejtës dhe së padrejtës, kur njerëzit nuk janë në gjendje të dallojnë midis këtyre dy çështjeve, pa dyshim se ata janë në gjendje të kryejnë të gjitha llojet e gjynaheve, të përfshihen edhe në kryerjen e krimeve, madje mund të vrasin edhe fëmijët e tyre; të ndalojnë edhe atë që Allahu e ka bërë të lejuar për ne.

Është shumë pikëlluese kur hasim në këtë kategori njerëzish. Vetëm Allahu është Ai që dhuron të gjitha llojet e ushqimeve për krijesat e Tij. Këtë mund ta vërtetojmë nga ajeti i sapopërmendur; njëherazi jemi të porositur që një pjesë t’ua dhurojmë të varfërve e nevojtarëve. Mirëpo, mos të harrojmë se shpërdorimi i ushqimit është i ndaluar, pasi ka shumë njerëz të varfër dhe po qe se nuk mendojmë rreth hallit të tyre, do të tregohemi shumë egoistë.

Mësimi i fundit që mund të nxjerrim nga ky ajet është edhe ky: Allahu xh.sh. nuk i do ata që e teprojnë dhe që e shpërdorin ushqimin e tyre, duke vepruar në kundërshtim me ligjin dhe normat islame. Do të ishte mirë sikur këtë mësim ta kujtonim përherë.