Nė kėtė shkrim
trajtohet njė gabim qė gjatė abdestit e bėjnė
shumė nga muslimanėt si dhe njė kėshillė thjesht
pėr meshin, tė cilėn ndoshta shumė nga besimtarėt
nuk e dinė. E kjo duke u nisur nga fakti se kur
jemi duke marrė abdest, fillimisht lajmė shuplakat
e duarve dhe pastaj madmada (pastrojmė gojėn ) e
istinshak (pastrojmė hundėn), fytyrėn e pastaj
duart, por shumė nga njerėzit mendojnė se larja e
duarve pas fytyrės mjafton prej bėrrylave e deri
te shuplakat duke menduar se larja e parė e
shuplakave mjafton dhe tani pėr herė tė dytė
sėshtė nevojshme, por ajo qė ėshtė e saktė ėshtė
se larja e shuplakave tė duarve nė fillim tė
abdestit ėshtė sunet, kurse larja e duarve pas
fytyrės nga shuplakat prej majės sė gishtėrinjve e
deri pak mbi bėrryla ėshtė kusht prej kushteve
kryesore tė abdestit, qė do tė thotė se pa kėtė
kusht nuk pranohet abdesti. E argument pėr kėtė
kemi fjalėn e Allahut tė Lartėsuar, ku me rastin e
pėrmendjes sė kushteve tė abdestit thotė: O ju qė
besuat! Kur doni tė ngriheni pėr tė falur namazin,
lani fytyrat tuaja dhe duart tuaja deri nė bėrryla;
fėrkoni kokat tuaja, e kėmbėt lani deri nė dy
zogjtė.
E kjo ėshtė njė fetva nga adresa elektronike
Islami pyetje dhe pėrgjigje, ėshtė pyetur
dijetari i njoftuar Ibėn Xhibrin, Allahu e ruajttė:
Si ėshtė puna e atij qė i pastron duart prej
bėrrylave e deri nė shuplaka pa i pastruar
shuplakat e duarve duke u mjaftuar me pastrimin e
parė? A ėshtė obligim pėr tė qė ta pėrsėrisė
abdestin? Ai u pėrgjigj: Nuk lejohet qė gjatė
abdestit tė pastrohen vetėm bėrrylat deri te
pėllėmbėt e duarve duke mjaftuar me larjen e parė
tė shuplakave, por patjetėr duhet qė ti pastrojė
duart me gjithė shuplaka deri nė majėn e
gishtėrinjve, edhe nėse i ka larė shuplakat e
duarve nė fillim tė abdestit, ngase larja e
shuplakave tė duarve nė fillim tė abdestit ėshtė
sunet, kurse larja e duarve prej majės sė
gishtėrinjve e deri nė bėrryla ėshtė rukun (kusht)
i abdestit. E kush i ka pastruar vetėm bėrrylat
dhe ka mbaruar abdestin, ai duhet ta pėrsėrisė
abdestin ngase e ka lėnė njėrėn nga shtyllat
kryesore, larjen e bėrrylave me gjithė shuplaka.
E, nėse ėshtė afėr po sa i ka larė bėrrylat
pėrkujton atėherė vetėm e plotėson larjen e
bėrrylave me gjithė shuplaka.
E thotė ditari i njohur Ibn Uthejmin, Allahu e
mėshiroftė: Ndalmi kėtu qė tė pėrkujtojmė atė qe
shumė njerėz me pakujdesi apo nga mosdija
pastrojnė duart deri nė pėllėmbė duke menduar se
mjafton larja e parė e shuplakave tė duarve nė
fillim tė abdestit e kjo nuk ėshtė e qėlluar dhe
patjetėr ėshtė obligim ti pastrojė duart prej
majės sė gishtėrinjve e deri nė bėrryla. E
inshallah nė tė ardhmen mė nuk do tė gaboni.
Kėshilla mbi meshin ėshtė qė gjatė dhėnies mesh
ēorapėve apo mesteve, ti pėrshkosh tė dy kėmbėt
pėrnjėherė me tė dy duart nė tė njėjtėn kohė e jo
duke i dhanė mesh sė pari kėmbės sė djathtė e
pastaj tė majtės. Thotė pėr kėtė ēėshtje Ibn
Uthejmini, Allahu e mėshiroftė: Mėnyra e meshit
mbi kėmbė gjatė abdestit qė ti pėrshkojmė tė dy
kėmbėt me dy duart duke i pėrshkuar prej majės sė
gishtėrinjve tė kėmbės e deri nė zogjtė e kėmbės
me dy duart; kėmbėn e djathtė me dorėn e djathtė e
kėmbėn e majtė me dorėn e majtė pėr tė njėjtėn
kohė, sikurse i jep mesh dy veshėve pėr tė
njėjtėn kohė, ngase kjo ėshtė ajo qė kuptohet nga
Suneti siē transmetohet ky hadith nga Mugire ibn
Shobe, qė thotė: U ka dhėnė mesh tė dyjave, e
nuk ka thėnė se ka filluar me tė djathtėn sė pari
e pastaj tė majtės. Ėshtė e preferuar qė pėr kėto
vėrejtje tė informojmė tė afėrmit e tė gjithė ata
qė i njohim nė mėnyrė qė nė tė ardhmen mos tė
gabojnė ,duke u nisur nga fjala e tė Dashurit tonė
Muhamedit salallahu alejhi ue selem, qė thotė:
Transmetoni prej meje qoftė edhe njė ajet. E
ky hadith nuk ka pėr qėllim vetėm ajetet kuranore,
por nė kėtė hyjnė edhe hadithet e Pejgamberit
salallahu alejhi ue selem, ngase tė gjitha fjalėt
e Muhamedit salallahu alejhi ue selem janė
shpallje nga Allahu e pėr kėtė argumenton ajeti
kuranor: Dhe ai (Muhamedi salallahu alejhi ue
selem) nuk flet nga mendja e tij. Ai nuk ėshtė
tjetėr pos shpallje qė i shpallet. (Nexhm
3-4)
All-llahume fkihna fi dinina! O Allah, bėna qė ta
kuptojmė fenė tonė!
All-llahume alimna ma jnfeuna venfana bima
alemtena we ziena ilma! OAllah, mėsona atė ēka na
bėn dobi e bėna dobi me atė qė na ke mėsua e
shtona diturinė! Velhamdulilahi Rabil-lalalemin.