Hytbe

Shkencore
Urtėsi

Ėndėrrat

Ligjėrata

Ilahi

Faqja juaj

Faqja kryesore

Kuran

Hadith
Akide

Fikh

Tefsir

Tema

Pyetje

 

www.albislam.com
 
www.fjalaebukur.com
 
www.ankebut.com
 
www.krenaria.com
 
www.dritaebesimit.com
 
www.audionur.com
 
www.pertymoter.net
 
www.islamgjakova.net
 
www.ilahi-ks.com
 

 
 
 
 
 
 
 
 
Vėrejtje

Nė kėtė shkrim trajtohet njė gabim qė gjatė abdestit e bėjnė shumė nga muslimanėt si dhe njė kėshillė thjesht pėr mes’hin, tė cilėn ndoshta shumė nga besimtarėt nuk e dinė. E kjo duke u nisur nga fakti se kur jemi duke marrė abdest, fillimisht lajmė shuplakat e duarve dhe pastaj madmada (pastrojmė gojėn ) e istinshak (pastrojmė hundėn), fytyrėn e pastaj duart, por shumė nga njerėzit mendojnė se larja e duarve pas fytyrės mjafton prej bėrrylave e deri te shuplakat duke menduar se larja e parė e shuplakave mjafton dhe tani pėr herė tė dytė s’ėshtė nevojshme, por ajo qė ėshtė e saktė ėshtė se larja e shuplakave tė duarve nė fillim tė abdestit ėshtė sunet, kurse larja e duarve pas fytyrės nga shuplakat prej majės sė gishtėrinjve e deri pak mbi bėrryla ėshtė kusht prej kushteve kryesore tė abdestit, qė do tė thotė se pa kėtė kusht nuk pranohet abdesti. E argument pėr kėtė kemi fjalėn e Allahut tė Lartėsuar, ku me rastin e pėrmendjes sė kushteve tė abdestit thotė: “O ju qė besuat! Kur doni tė ngriheni pėr tė falur namazin, lani fytyrat tuaja dhe duart tuaja deri nė bėrryla; fėrkoni kokat tuaja, e kėmbėt lani deri nė dy zogjtė.”

E kjo ėshtė njė fetva nga adresa elektronike “Islami pyetje dhe pėrgjigje”, ėshtė pyetur dijetari i njoftuar Ibėn Xhibrin, Allahu e ruajttė: Si ėshtė puna e atij qė i pastron duart prej bėrrylave e deri nė shuplaka pa i pastruar shuplakat e duarve duke u mjaftuar me pastrimin e parė? A ėshtė obligim pėr tė qė ta pėrsėrisė abdestin? Ai u pėrgjigj: “Nuk lejohet qė gjatė abdestit tė pastrohen vetėm bėrrylat deri te pėllėmbėt e duarve duke mjaftuar me larjen e parė tė shuplakave, por patjetėr duhet qė t’i pastrojė duart me gjithė shuplaka deri nė majėn e gishtėrinjve, edhe nėse i ka larė shuplakat e duarve nė fillim tė abdestit, ngase larja e shuplakave tė duarve nė fillim tė abdestit ėshtė sunet, kurse larja e duarve prej majės sė gishtėrinjve e deri nė bėrryla ėshtė rukun (kusht) i abdestit. E kush i ka pastruar vetėm bėrrylat dhe ka mbaruar abdestin, ai duhet ta pėrsėrisė abdestin ngase e ka lėnė njėrėn nga shtyllat kryesore, larjen e bėrrylave me gjithė shuplaka. E, nėse ėshtė afėr po sa i ka larė bėrrylat pėrkujton atėherė vetėm e plotėson larjen e bėrrylave me gjithė shuplaka.

E thotė ditari i njohur Ibn Uthejmin, Allahu e mėshiroftė: “Ndalmi kėtu qė tė pėrkujtojmė atė qe shumė njerėz me pakujdesi apo nga mosdija pastrojnė duart deri nė pėllėmbė duke menduar se mjafton larja e parė e shuplakave tė duarve nė fillim tė abdestit e kjo nuk ėshtė e qėlluar dhe patjetėr ėshtė obligim t’i pastrojė duart prej majės sė gishtėrinjve e deri nė bėrryla. E inshallah nė tė ardhmen mė nuk do tė gaboni.

Kėshilla mbi mes’hin ėshtė qė gjatė dhėnies mes’h ēorapėve apo mesteve, t’i pėrshkosh tė dy kėmbėt pėrnjėherė me tė dy duart nė tė njėjtėn kohė e jo duke i dhanė mes’h sė pari kėmbės sė djathtė e pastaj tė majtės. Thotė pėr kėtė ēėshtje Ibn Uthejmini, Allahu e mėshiroftė: “Mėnyra e mes’hit mbi kėmbė gjatė abdestit qė t’i pėrshkojmė tė dy kėmbėt me dy duart duke i pėrshkuar prej majės sė gishtėrinjve tė kėmbės e deri nė zogjtė e kėmbės me dy duart; kėmbėn e djathtė me dorėn e djathtė e kėmbėn e majtė me dorėn e majtė pėr tė njėjtėn kohė, sikurse i jep mes’h dy veshėve pėr tė njėjtėn kohė, ngase kjo ėshtė ajo qė kuptohet nga Suneti siē transmetohet ky hadith nga Mugire ibn Shobe, qė thotė: “U ka dhėnė mes’h tė dyjave”, e nuk ka thėnė se ka filluar me tė djathtėn sė pari e pastaj tė majtės. Ėshtė e preferuar qė pėr kėto vėrejtje tė informojmė tė afėrmit e tė gjithė ata qė i njohim nė mėnyrė qė nė tė ardhmen mos tė gabojnė ,duke u nisur nga fjala e tė Dashurit tonė Muhamedit salallahu alejhi ue selem, qė thotė: “Transmetoni prej meje qoftė edhe njė ajet.” E ky hadith nuk ka pėr qėllim vetėm ajetet kuranore, por nė kėtė hyjnė edhe hadithet e Pejgamberit salallahu alejhi ue selem, ngase tė gjitha fjalėt e Muhamedit salallahu alejhi ue selem janė shpallje nga Allahu e pėr kėtė argumenton ajeti kuranor: “Dhe ai (Muhamedi salallahu alejhi ue selem) nuk flet nga mendja e tij. Ai nuk ėshtė tjetėr pos shpallje qė i shpallet.” (Nexhm 3-4)

All-llahume fkihna fi dinina! O Allah, bėna qė ta kuptojmė fenė tonė!
All-llahume alimna ma jnfeuna venfana bima alemtena we ziena ilma! OAllah, mėsona atė ēka na bėn dobi e bėna dobi me atė qė na ke mėsua e shtona diturinė! Velhamdulilahi Rabil-lalalemin.

 

Pėrktheu: Hevzi Kadriu
5.4.2009

                                         www.klubikulturor.com