158.Shpejto
qė tė gjesh furnizimin, ushqimin, veshmbathjen,
punėn; ruaju nga papunėsia dhe pėrtacia!
159.
Korrigjoji shitblerjet nė mėnyrė qė
tė jenė nė pėrputhje me ligjin e Allahut, ndaj
ruaju nga shitblerjet e pahijshme!
160.
Ki kujdes qė mos tė merresh me
shitblerje tė ndaluar (haram) e as tė pasurohesh
pėrmes kamatės interesit, fajdesė, kreditit!
1
161.
Mos e lavdėro mallin qė ke nė
pronėsi, por lėre blerėsin ta shikojė atė dhe tė
mendojė ai personalisht!
162.
Largohu nga gjėrat e dyshimta!2
163.
Bėhu i sjellshėm dhe zemėrgjerė
gjatė shitjes dhe blerjes; trego sjellje tė mira
gjatė kėrkimit tė riskut (furnizimit) dhe gjatė performancės sė shitblerjes!
164.
Po qe se blerėsi ėshtė penduar pėr
mallin qė ka blerė, ktheja tė hollat dhe pranoja
pendimin, pa dyshim qė Allahu i Gjithėmėshirshėm
do ta pranojė pendimin tėnd Ditėn e Llogarisė!
165.
Mos pakėso gjatė matjes sė mallit
duke i ngrėnė hakun blerėsit!
166.
Kėshillo gjatė shitblerjes dhe
ruaju nga mashtrimi!
167.
Mos ndėrhyj gjatė shitblerjes sė
vėllait tėnd musliman derisa tė pėrfundojė ai dhe
mos u fejo me atė vajzė e cila ėshtė fejuar apo
ėshtė duke u fejuar!3
168.
Ruaju nga monopolizimi (grumbullimi
i mallrave me qėllim tė shitjes me ēmim mė tė
lartė nė kohėt e vėshtira)!4
169.
Bėhu i sinqertė nė punėt qė
realizon; ruaju nga gėnjeshtra dhe betimi i
rrejshėm!5
170.
Bėhu i besueshėm dhe ruaju nga
mashtrimet, pasi Pejgamberi alejhi selam
transmetohet tė ketė thėnė nė lidhje me kėtė:
Me pėrpikėri kryeje amanetin qė tė ėshtė besuar
dhe mos tradhto atė qė te ka tradhtuar!
171.
Mos e bėj shprehi tė marrėsh borxh
(para me hua), mirėpo nėse huazon, atėherė ta kesh
qėllimin qė sa me shpejt ti kthesh parat atij qė
ti ka huazuar!
172.
Mos e vono borxhin kur ke mundėsi
tė paguash, ngase vonesa nė kėtė rast konsiderohet
padrejtėsi (zullum)!
173.
Shpejto qė personit qė ka ndėrruar
jetė dhe tė cilit ia do tė mirėn, ti paguash
borxhet!
174.
Ruaju betimit
tė rrejshėm kėrcėnues!
175.
Ruaju nga krediti (kamata,
interesi, fajdeja) zemėrimi, vjedhjes, plaēkitjes
dhe mashtrimit!
176.
Asgjė mos merr nga pasuria e
tjetrit pa lejen e pronarit, qoftė edhe
pėrkohėsisht!
177.
Punėtorin paguaje sa me parė, para
se djersėt ti jenė tharė!
178.
Mos shpenzo nga pasuria jote pa
pasur ndonjė qėllim tė arsyeshėm!
Vazhdon...
Autori: Ahmed Izzuddin
El-Bejanunij
Pėrktheu: Mr Fehim
Dragusha
26.7.2009
1
Ėshtė e vėrtetė e hidhur se nė
ditėt e sotme shohim biznese tė ndryshme, tė
cilat fare nuk pėrkojnė me mėsimet dhe normat
e shėndosha islame. Ndoshta pėr disa, dikur
shitblerja e alkoolit konsiderohej diēka e
thjeshtė, tashmė nė tregun tonė ajo ėshtė bėrė
e pėrditshme, saqė kėta biznesmenė duke parė
tė ardhurat
mujore nga ky biznes, kanė
harruar se blerėsit e tyre do tė kėrkojnė nga
ta edhe gjėra tė tjera. Ajo qė na trondit tė
gjithėve ėshtė se lakmia ėshtė gjėja mė e keqe
qė njeriun e shkatėrron pėr njė kohė tė
shkurtėr. E them kėtė pėr faktin se njerėzit e
tillė nuk mjaftuan vetėm me alkool, ata mė
vonė filluan tė hapin lojėrat e fatit,
bastoret, klubet e natės, ēka ėshtė me e
keqja, nė trojet tona shqiptare, filloi edhe
shitblerja e drogės, tė cilėn po e pason
prostitucioni, armėt, kamata, pėrse e gjithė
kjo? Ky ėshtė rezultat i mospėrfilljes sė
fjalėve tė Allahut. Allahu xh.sh. na ka
tėrhequr vėrejtjen nga llojet e tilla tė
bizneseve duke thėnė nė ajetin e Tij kuranor:
O
ju qė besuat, ska dyshim se
vera, bixhozi, idhujt dhe hedhja e shigjetės
(pėr fall) janė vepra tė ndyta nga shejtani.
Pra, largohuni prej tyre qė tė jeni tė
shpėtuar.*Shejtani nuk dėshiron
tjetėr, pėrveē se nėpėrmjet verės dhe bixhozit
tė hedhė armiqėsi mes jush, tju pengojė nga
tė pėrmendurit Zotin dhe tju largojė nga
namazi. Pra, a po i jepni fund (alkoolit e
bixhozit)? (El-Maide, 90-91)
3
Kjo kėshillė ėshtė shumė me
rėndėsi pėr muslimanėt kudo qė janė, e veēmas
pėr vėllezėrit tanė shqiptarė, tė cilėt nėse
ke pasur rastin ti shikosh se si tregtojnė
nėpėr tregje, do tė shohėsh se nėse dikush
dėshiron tė blejė njė lopė, apo veturė, do tė
vijė tjetri dhe ndėrhyn, duke thėnė se unė po
e blej, apo a bėn qė unė ta marr me kėtė ēmim.
Njė gjė e tillė ėshtė e ndaluar juridikisht.
Islami na mėson qė kur tė mbarojė nga
diskutimi rreth ēmimit, atėherė mund tė
ndėrhysh dhe tė blesh mallin nė fjalė. E
njėjta gjė vlen edhe pėr njė vajzė e cila
ėshtė nė prag tė fejesės apo ėshtė fejuar.
Nėse vajza ėshtė fejuar dhe ti shkon e
fejohesh, njė gjė e tillė ėshtė haram. (shėnim
i pėrkthyesit).
4
Autori na tėrheq vėrejtjen qė
tė largohemi nga pėrfitimet e tilla, siē ndodh
nė kohėrat e vėshtira ku shumė tregtarė apo
biznesmenė, grumbullojnė mallrat dhe gjėrat qė
janė shumė tė rėndėsishme pėr jetėn e njeriut,
fjala vjen: mielli, vaji, karburantet, tė
gjitha kėto njeriu gjatė luftės ka shumė
nevojė qė ti posedojė, mirėpo pėr fat tė keq
qė kur kėto ndodhin, ēmimet e tyre ngrihen aq
lart, saqė shumė shpejt kėta njerėz bėhen
trefish tė pasur nga ēmimet marramendėse.
5
Shumė tregtarė, tė cilėt nuk i
kanė frikėn Allahut, janė nė gjendje qė pėr tė
arritur sukses nė biznesin e tyre, gėnjejnė,
betohen rrejshėm, duke thėnė: Pasha Zotin
lopa ėshtė e mirė apo, Betohem nė Allahun se
vetura ėshtė shumė e mirė dhe nuk ka mė tė
mirė.