Omer Ibn Hattabi, Allahu qoftë i kënaqur me të, ka thënë: "E kur të fle unë?! Nëse fle natën, humb të drejtën (obligimin) që kam te Zoti i Madhëruar e nëse fle ditën, humb të drejtën (obligimin) që kam ndaj popullit."
   Sead bin Muadhi, i cili ka pasur një jetë të bekuar dhe angazhim shumë të mirë, Islamin e ka pranuar në moshën tridhjetë vjeçare dhe ka ndërruar jetë në moshën tridhjetë e shtatë vjeçare, kurse koha e tij (vitet) në Islam nuk ka qenë më shumë se shtatë vite. Mirëpo në momentin e vdekjes së tij e kanë vlerësuar banorët e qiejve dhe të tokës, sepse prej momentit të pranimit të Islamit e ka kuptuar vlerën e kohës dhe e ka shfrytëzuar kohën për kryerjen e detyrave ndaj Allahut të Lartmadhëruar. Transmetohet prej Xhabirit, Allahu qoftë i kënaqur me të, se Muhamedi alejhi selam ka thënë: "Është tronditur Arshi i të Gjithëmëshirshmit nga vdekja e Sead bin Muadhit." (Mutefikun alejhi)
   Transmeton Ibni Umeri, Allahu qoftë i kënaqur me të, nga Muhamedi alejhi selam se ka thënë: "Ky është për të cilin ka lëvizur edhe Arshi për vdekjen e tij dhe i janë hapur atij dyert e qiejve e të tokës dhe e kanë dëshmuar (kanë qenë prezentë në vdekjen e tij) shtatëdhjetë mijë melekë." (Suneni i Nesaiut, Sahih Xhamiu i Albanit, hadithi 6987)

Vëlla!
Mund të pyesë dikush: Ç’ka punuar Seadi gjatë atyre shtatë viteve për ta arritur këtë vlerë dhe këtë gradë? Përgjigja është: Ai prej momentit të pranimit të Islamit e ka kuptuar vlerën e kohës, është angazhuar që gjatë tërë kohës të jetë në detyrë dhe në përkushtim ndaj Allahut xh.sh. dhe për këtë arsye e ka nderuar më Fisniku, Allahu i Lartmadhëruar. E, kush mund të nderojë dikë më shumë se Allahu?!
   Usame bin Zejdi, edhe pse ka qenë shumë i ri, që në moshën 16-vjeçare ka udhëhequr ushtrinë muslimane. Transmeton Abdullah bin Umeri, Allahu qoftë i kënaqur me të, se kur Muhamedi alejhi selam ka dërguar një ekspeditë, ka caktuar udhëheqës Usame bin Zejdin dhe një pjesë e ushtrisë e kanë kritikuar këtë vendim. Muhamedi alejhi selam është ngritur në këmbë dhe ka mbajtur një fjalim: "Pasi kritikoni një vendim të tillë (për emërimin e tij si prijës), ta dini se edhe emërimin e prindit të tij si prijës e kanë kritikuar, por ta dini se, për Zotin, ai dhe ky janë krijuar për udhëheqës dhe nesër do të jetë prej më të dashurve tek unë." (Mutefikun alejhi)
   Hasan El- Basriu, Zoti e mëshiroftë, ka thënë: "Në çdo lindje të diellit dita thërret me një zë: “O bir i Ademit, unë jam ditë e re, dëshmoj për punën tënde, prandaj më shfrytëzo, sepse unë më nuk do të kthehem deri në Ditën e Kiametit." Hasan El-Basriu, Allahu e mëshiroftë, ka thënë gjithashtu: "O bir i Ademit, ti përbëhesh prej frymëmarrjeve dhe ditëve. Nëse të ka kaluar dita, të ka shkuar një pjesë e jetës tënde, e kur të shkon një pjesë e jetës tënde, mund të shkojë me shpejtësi e tërë jeta jote."
   Ibn Kajim El-Xheuzije, Zoti e mëshiroftë, ka thënë: "Për çdo frymëmarrje dhe për çdo pikë të djersës, të cilën e shpenzon jo në rrugë të Allahut, ke për t’u penduar në Ditën e Kiametit."

Vëlla!
Nëse dëshiron të dish se a është Zoti i kënaqur me ty apo jo, shiko se si je duke kaluar kohën. Prej shenjave të dashurisë së Zotit ndaj robit të Tij është angazhimi dhe shfrytëzimi i kohës në rrugën e Tij në maksimum. Ndërsa ai i cili nuk vepron asgjë e thotë: "Nuk kam ç’të punoj", humb shumë. Fillimi i çdo mëkati është koha pa punë, prandaj këtë duhet ta keni parasysh dhe ta vulosni thellë në zemrën tuaj.


Gruaja e mbretit dhe gratë e qytetit ku jetonte Jusufi alejhi selam

“E ajo, në shtëpinë e së cilës ishte Jusufi, i bëri lajka atij dhe ia mbylli dyert e i tha: "Eja!" Ai (Jusufi) tha: "Allahu më ruajttë, ai zotëri im (e burri yt) më nderoi me vendosje të mirë (si mund t'i bëj hile në familje)?" S'ka dyshim se tradhtarët nuk kanë sukses.
Ajo e mësyni atë qëllimisht, e atij do t'i shkonte mendja ndaj saj, sikur të mos i prezantohej argumenti nga Zoti i tij. Ashtu (e bëmë të vendosur), që ta largojmë nga ai të keqen dhe të ndytën. Vërtet, ai ishte nga robërit tanë të zgjedhur.
Dhe, që të dy ata u ngutën kah dera, e ajo ia grisi këmishën e tij nga mbrapa dhe pranë dere ata të dy e takuan burrin e saj, e ajo tha: "Cili mund të jetë ndëshkimi i atij që tenton të keqen në familjen tënde, përpos të burgoset, ose dënim të dhembshëm?!"
Ai (Jusufi) tha: "Ajo m'u vërsul mua!" Një dëshmitar nga familja e saj gjykoi: "Nëse këmisha e tij është grisur përpara, ajo ka thënë të drejtën, kurse ai gënjen. E nëse këmisha e tij është grisur prapa, atëherë gënjen ajo, kurse ai është i drejtë."
E kur e pa ai (burri i saj) këmishën e tij të grisur prapa, tha: "Kjo është dredhi juaja, vërtet dredhia juaj është e madhe!
Jusuf, largohu nga kjo (mos ia përmend askujt)! E ti (gruas) kërko falje për mëkatin tënd, se vërtet ti qenke fajtore!"
Një grup nga gratë e qytetit thanë: "Gruaja e zotërisë (e ministrit) i vërsulet marrëzisht shërbëtorit të vet, atë e ka kapluar në shpirt dashuria, e ne jemi të bindura se ajo është në humbje të hapët.”
E kur ajo dëgjoi për ato pëshpëritjet e tyre, dërgoi t'i thërrasë ato, u përgatiti vendmbështetje dhe secilës prej tyre i dha nga një thikë e tha: "Dilu para atyre!" Kur e panë atë, ato u tronditën dhe i prenë duart e tyre e thanë: "Allahut i qofshim falë! Ky nuk është njeri, ky nuk është tjetër vetëm se ndonjë engjëll i lartë!"
Ajo tha: "Qe, ky është ai për të cilin më qortuat mua, e unë e mësyna atë, po ai u ruajt fort. Po qe se nuk bën çka e urdhëroj, ai gjithqysh do të burgoset dhe do të nënçmohet."
Ai (Jusufi) tha: "O Zoti im, burgu është më i dëshiruar për mua sesa ajo që ma ofrojnë ato mua dhe nëse Ti nuk largon prej meje dredhinë e tyre, unë mund të anoj nga ato e të bëhem injorant." (Jusuf, 23-33)


Ajo çka më intereson dhe çka më brengos më së shumti është koha e të rejave tona

   Muhasibiu, Zoti e mëshiroftë, thotë: "Po të ishte e mundur që koha të ishte mall tregtar dhe të blihej, tërë pasurinë do ta kisha shpenzuar për të blerë kohë të lirë." Kur e kanë pyetur se prej kujt do ta kishte blerë atë kohë të lirë, është përgjigjur: “Prej neglizhuesve.”
   Ibn Rexheb El-Hanbeliu, Zoti e mëshiroftë, thotë: "Me duart e mia kam shkruar më shumë se dy mijë libra." Kur ka vdekur Ibn Rexhebi, i kanë marrë librat e tij dhe i kanë përpjesëtuar me ditët e jetës së tij dhe kanë vërtetuar se për çdo ditë të jetës së tij ka shkruar nga nëntë libra.
   Imam Neveviu, Zoti e mëshiroftë, ka qenë i angazhuar maksimalisht në shfrytëzimin e kohës së tij. Ai ka qenë njeri i bekuar, Zoti e bekoftë jetën dhe angazhimin e tij!
   Ai ka shkruar libra të rëndësishëm në Fikh dhe në shkencat e Fikhut, në Hadith dhe në shkencat e Hadithit, edhe pse ka vdekur në moshën 45-vjeçare. Është angazhuar aq shumë në studim dhe në kërkim të diturisë, saqë nuk mund të ketë musliman që është angazhuar në kërkim të diturisë si ai. Ai ka thënë se për 4 muaj e gjysmë ka mësuar përmendësh librin Tenbih të Ebi Is’hak Esh-Shirazit. Ai çdo ditë ka mësuar te 12 profesorë.
   Neveviu, Zoti e mëshiroftë, thotë: "Kam analizuar dhe kam komentuar çdo gjë që ka qenë e nevojshme, kam sqaruar termat, kam sqaruar të pasqaruarën. Zoti më ka bekuar mua, e ka bekuar kohën dhe angazhimin tim dhe më ka ndihmuar." Ka treguar Imam Neveviu, se nuk ka ngrënë dhe nuk ka fjetur derisa është uritur së tepërmi dhe derisa nuk është lodhur së tepërmi.
   Ebu Jusufi, nxënësi i Ebu Hanifes, Zoti e mëshiroftë, ka qenë tepër i angazhuar në shfrytëzimin e kohës. Përderisa ishte në shtratin e vdekjes, njëri prej nxënësve e viziton, ndërsa ai e kishte humbur vetëdijen, kur kthjellohet menjëherë i thotë nxënësit të tij: “Tani do të diskutojmë një çështje të haxhit. A lejohet për haxhiun ta kryejë haxhin në këmbë apo hipur në ndonjë mjet (kafshë)?”
   Nxënësi i thotë: “Imam! A mos është kjo ora e mësimit?” Ebu Jusufi i thotë: “O biri im! Për Zotin, nëse më mbetet një minutë e jetës sime, atë do ta kisha shpenzuar në shërbim të Islamit dhe muslimanëve.”
   Teksa Amir bin Kajsi ishte duke ecur, një njeri e ndal dhe i thotë: “Dëshiroj të flas me ty.” Amiri i thotë: “Ndale Diellin!” Pra, Amiri ka pasur për qëllim ndaljen e kohës, sepse nëse do të ndalej koha, do të ndalej edhe vetë, pasi nuk ka dëshiruar të shpenzojë kohë pa nevojë. Shikoni pra se çfarë rëndësie i ka dhënë kohës.
   Ibni Akili ka botuar librin Kitab Funun, i cili përbëhej prej 800 volumesh. Ai ka thënë: "Tani kam mbushur tetëdhjetë vjeç, ndërsa kam rast e vendosmëri që ta shfrytëzoj kohën sikurse kur isha njëzet vjeç."
Ai ka thënë: “Unë nuk ushqehem sikurse ushqeheni ju!”
-Po si ushqehesh?- e pyetën
-Unë hedh pak ujë mbi kulaç dhe e zbus derisa të bëhet i përshtatshëm për t’u përtypur dhe për t’u ngrënë.

Vëlla i nderuar!
Derisa njeriu mundohet ta shfrytëzojë kohën në dëgjueshmëri të urdhrave të Allahut, Allahu e bekon jetën e tij, edhe nëse është e shkurtër.
Njerëzit nuk krahasohen në mes tyre me jetën e gjatë të tyre, por me veprat e tyre. Allahu i Lartmadhëruar kërkon punë të mira dhe qëllime të mira gjatë jetës sonë, sepse kjo është në mundësitë tona, me lejen e Zotit tonë, ndërsa nuk kërkon llogari se a kemi jetuar jetë të shkurtër apo të gjatë, ngase jeta nuk është në mundësitë dhe kompetencat tona.
   Nga ana tjetër, ne shohim se njeriu e humb kot kohën e jetës së tij dhe nuk shfaq interesim për jetën e tij, duke e kaluar jetën e gjatë të tij pa dobi dhe pa punë të mira, pa fituar shpërblime, bile ajo kohë e jetës së tij do të jetë kundërargument para Allahut në Ditën e Kiametit. Pra, mund të jetë shkak i mosbesimit dhe i ndëshkimit të tij.

Vëlla i dashur!
   Ka njerëz të cilët e lënë këtë botë dhe pas kësaj harrohen. Atë ditë kur vdesin është dita e vulosjes së emrave të tyre. Ka njerëz që kur e lënë këtë botë kujtohen, mirëpo kujtimi i tyre është për të keq dhe si shkatërrimtarë. Përkujtimi për ta në këtë botë është vetëm si humbës, që kanë humbur edhe të tjerët. Mjerë për ata të humbur!
   Ka njerëz të cilët kujtohen për vepra të mira, ata janë të gjallë me veprat e tyre dhe me thirrjen e tyre në rrugën e Allahut, edhe pse kanë jetuar një kohë të shkurtër. Ata prej momentit të vdekjes së tyre jo që harrohen, por shtohet kujtimi për ta dhe ngrihen lart tek Allahu i Lartmadhëruar dhe tek njerëzit. Ata mbeten në histori me emrat e tyre përgjithmonë.
   Muhamed Fatihu, Zoti qoftë i kënaqur me të, ka luftuar në rrugën e Allahut dhe për ngritjen e fjalës së Allahut. Ai ka çliruar Kostandinopojën, qytet i cili i ka keqtrajtuar muslimanët me vite të tëra. Fatihu e ka çliruar atë në moshë të re, edhe pse para tij ka pasur tentime shumë të fuqishme për ta çliruar.
Kur është bërë Muhamed Fatihu udhëheqës, nuk ka qenë më shumë se njëzet vjeç. Në këtë kohë ai ka treguar aftësi, mençuri, strategji dhe personalitet madhështor në çdo fushë, posaçërisht në fushën ushtarake dhe të luftës. Ai ka vendosur si qëllim kryesor çlirimin e Kostandinopojës, nga i cili nuk është lëkundur aspak, por i ka nxitur forcat ushtarake të tij, i ka përgatitur psikikisht, moralisht dhe ushtarakisht dhe i ka udhëhequr me frymën e vendosmërisë dhe të krenarisë.
   Me fortësinë e tij dhe me personalitetin e tij ka qenë frymëzues i ushtrisë së tij. Pastaj ushtria e tij e ka pasuar me vendosmëri dhe krenari. Ai gjithmonë i ka frymëzuar me frymën e imanit, u ka kujtuar shpërblimin e shehidit në rrugën e Allahut të Lartmadhëruar, derisa me ndihmën e Allahut i çliroi këto vende.
   E ju o gjenerata të reja të Islamit, bazë e shpresës, shfrytëzojeni kohën tuaj, shfrytëzojeni në dëgjueshmëri të Zotit tuaj dhe në realizimin e superioritetit të umetit tuaj. Allahu do të jetë me ju, do t'ju ndihmojë dhe do t'ju përkrahë.
Tani nuk ka ndryshim të gjendjes, përpos ndryshimit të gjendjes nga fuqia e Allahut xh.sh..
Tani është koha e brezit që posedon celularë dhe automjete të shtrenjta, e brezit që shëtitet nëpër rrugë, shëtitore e parqe dhe dëfrehet pa masë.
Tani është koha e brezit që mendon vetëm për dashuri dhe femra.
Tani është koha e brezit që e kalon kohën duke dëgjuar këngë, duke shikuar filma e seriale dhe duke shkuar pas femrave.
Tani është koha e brezit që merret vetëm me sport.
Tani është koha e brezit që ndjek programet satelitore, nga një program në tjetrin, nga humbja në një humbje tjetër më të madhe.
Allahu na mbrojttë nga veprimet që sjellin ndëshkime!
   Zgjohuni nga gjumi dhe garoni me kohën. Ç’po pritni, shfrytëzojeni kohën tuaj në dëgjueshmëri të ligjeve të Zotit tuaj, ngrijeni simbolin e umetit duke shfrytëzuar kohën dhe duke i ngritur qëllimet tuaja.
Ecni dhe përparoni me kohën para se të ndërroni jetë. Bëjeni jetën tuaj argument në dobi tuajin para se të bëhet kundërargument për ju në Ditën e Kiametit.
   Garoni me kohën dhe dominojeni atë në realizimin e qëllimeve të mira dhe të larta dhe në atë që e ngre umetin. Ta dini se feja jonë na thërret për angazhim dhe shfrytëzim të orëve dhe të kohës. Zoti i Lartmadhëruar thotë: “A nuk i sheh ti ata, të cilëve u është dhënë mjaft nga libri, kur thirrën që ndërmjet tyre të gjykojë libri i Allahut, se si një grup prej tyre prapësohet. Ata janë refuzues.” (Ali Imran, 23)
“Shpejtoni në atë që fitoni falje prej Zotit tuaj dhe xhenetin që gjerësia e tij është si gjerësia e qiellit e tokës, i përgatitur për ata që i besuan Allahut dhe të Dërguarve të Tij. Ajo është dhunti e Allahut që ia jep kujt të dojë e Allahu është dhurues i madh.” (El-Hadidë, 21)
“Ne ia pranuam lutjen e tij, ia dhuruam atij Jahjain dhe ia përmirësuam bashkëshorten atij. Ata përpiqeshin për punë të mira, na luteshin duke shpresuar dhe duke u frikësuar, ishin respektues ndaj Nesh.” (El-Enbija, 90)
   Transmeton Ebu Hurejra, Allahu qoftë i kënaqur me të, se Muhamedi alejhi selam ka thënë: "Shpejtoni në punë të mira kundër gjashtë çështjeve: Dexhalit, tymit të Ditës së Kiametit, Kafshës (gjallesës) së tokës së Ditës së Kiametit, lindjes së Diellit nga perëndimi (në Ditën e Kiametit)..." (Sahihul Buhari, 5241)
   Transmeton Ibn Abasi, Allahu qoftë i kënaqur me të, se Muhamedi alejhi selam ka thënë: "Shfrytëzo pesë çështje para se të zëvendësohen me pesë çështje të tjera: jetën para vdekjes, shëndetin para sëmundjes, kohën e lirë para se të bllokohet, rininë para pleqërisë dhe pasurinë para varfërisë.” (Sahih Xhamië, Albani, 1077)

Vëlla!
   Shfrytëzo jetën para vdekjes. Shfrytëzoje në atë që të bën dobi pas vdekjes, se kush vdes nuk mund të veprojë, s'ka ç’të shpresojë dhe nuk ka të drejtë pendimi. Shfrytëzoje shëndetin para sëmundjes. Puno dhe vepro sa je i shëndoshë, sepse mund të sëmuresh e dëshiron të punosh, por nuk mundesh. Shfrytëzoje kohën e lirë para se të bllokohesh. Shfrytëzoje kohën në këtë botë para se të jesh i angazhuar në Ditën e Kiametit, në rend të parë duke dhënë llogari në varr, e pastaj aty ose do të shpërblehesh, ose do të dënohesh. Shfrytëzoje kohën në këtë botë duke punuar për t'i shpëtuar dënimit në varr dhe duke e fituar shpërblimin dhe të mirat në botën tjetër.
   Shfrytëzoje rininë para pleqërisë. Shfrytëzoje fuqinë e rinisë në dëgjueshmëri para se të të dobësohet trupi yt dhe të paaftësohet e pastaj pendohesh, por do të jetë vonë. Shfrytëzoje pasurinë para varfërisë. Shfrytëzoje pasurinë duke dhënë zekatin dhe sadakanë para se të të humbë pasuria e të varfërohesh edhe në këtë botë, edhe në botën tjetër.

Vëlla!
Ec me kohën dhe shfrytëzoji këto katër çështje, sepse nuk mund ta dish vlerën dhe çmimin e tyre vetëm atëherë kur nuk do t'i kesh.
Mos e shit botën tjetër për një shumë të vogël të kësaj bote, sepse kjo botë është e shkurtër dhe kalimtare, ndërsa bota tjetër është e gjatë dhe e përgjithmonshme. Mos e shit jetën tënde për një çmim të thjeshtë, sepse jeta jote është e shtrenjtë. Nuk mund të arrish burrërinë e vërtetë derisa jeta jote dhe koha jote të mos jetë më e shtrenjtë se xhepi yt, më e shtrenjtë se pasuria jote.
 

Pjesë e shkëputur nga libri me titull "Vlera e Kohës" me autor Prof. Amër Halid
Përgatiti: Dibrani
Kaçanik
14.12.2007
 

Shënim: Kjo temë është publikuar në një rubrikë  të lirë dhe materialet që publikohen në të nuk do të thotë se përputhen kurdoherë me ato që redaksia e Klubit Kulturor i di për të vërteta.