Postulati është një koncept që shërben si tezë në matematikë e logjikë dhe pranohet si një e vërtetë e pamohueshme, pa qenë nevoja të provohet.

Besimi në jetën pas vdekjes është një ndjenjë postulative, që njeriut i është rrënjosur në tërë qenien e tij, pavarësisht dëshirës së tij, prandaj ky e beson atë pa pasur nevojë t’i vërtetohet nëpërmjet përvojës.

Idenë mbi ringjalljen e ka të vendosur çdo njeri në qenien e tij. Kjo ide mbi botën e përjetshme nuk mund të vijë nga një krijesë e përkohshme siç është njeriu, ngase e përkohshmja vetvetiu nuk mund të përfshijë apo të krijojë ide mbi të përhershmen, por ideja mbi ringjalljen vije nga një fuqi supreme, e përkryer siç është Zoti, Sunduesi Absolut, i Cili mbi çdo qenie njerëzore ka krijuar idenë mbi botën e amshuar, në mënyrë që ata të mos ndihen të dëshpëruar, dëshpërim ky i cili ndikon që njeriut t’i zbukurohen kënaqësitë e çastit, të cilat bëhen shkak që t’i pamundësohen përpjekjet që çojnë drejt kënaqësive të përjetshme.

Fakti se një person mund të mos dijë se çfarë gjendet prapa një kodre, nuk është argument se asgjë nuk gjendet prapa saj. Ashtu siç njeriu e di se prapa një kodre patjetër duhet të gjendet diçka, edhe pse nuk di çfarë, njësoj duhet ta dijë se pas kësaj bote materiale, gjithsesi do të pasojë ajo shpirtërore, e cila është e amshueshme.

Këtu kemi të bëjmë me botën transcendentale, atë të neumeneve, të cilën nuk mund ta vërejmë me anë të shqisave e përvojës, por vetëm me anë dhe në bazë të kuptuarit mendor.

Mendimtari e filozofi i njohur indian Vahiduddin Hani ka thënë: “Nëse etja për ujë na dëshmon ekzistencën e tij, gjithashtu edhe etja për drejtësi medoemos dëshmon ekzistencën e saj. Dhe pasi drejtësi ideale në këtë botë nuk ka, kjo është dëshmi në ekzistimin e botës tjetër, në të cilën ajo do të realizohet.”

Ta elaborojmë këtë thënie përmes disa shembujve metaforikë-alegorikë.
-Nëse një person vjen në ekzistencë në moshë të rritur dhe të ditur, veprimi i parë që ai do ta bënte pasi ta kaplonte uria do të ishte kërkimi i ushqimit. Supozojmë se ai gjen ushqim pas një kërkimi të shkurtër. Pasi ta ketë ngrënë atë, zemra dhe tërë qenia e tij kërkon diçka të lëngët, si uji. Fakti se ai person mund të mos ketë pasur ujë pranë vetes, nuk është provë se uji nuk ekziston. Ai me tërë qenien e tij e ndien se diçka e lëngët ekziston edhe pse nuk e ka afër vetes.

-Botërisht dihet se robi ka vetëm një synim, arritjen e lirisë, ai është i etur për liri. Fakti se ai nuk është i lirë për momentin nuk është dëshmi se liria nuk ekziston. Liria nuk ekziston vetëm për të, por jo edhe për të tjerët. Megjithatë, liria mund të ekzistojë edhe për robin, por vetëm nëse ai refuzon të nënshtrohet dhe nuk pushon së kërkuari atë.

-Në këtë botë nuk ka drejtësi ideale, absolute dhe ky fakt, siç e ka shprehur autori i lartcekur, është vetëm një prej argumenteve logjike, ndër shumë të tjera shkencore e aksiomatike, që dëshmon se ekziston një botë tjetër ku drejtësia ideale do të bëhet realitet.

Njëri ndër përfaqësuesit më të shquar të filozofisë klasike gjermane, Imanuel Kant, thoshte: "Zoti nuk na ka krijuar vetëm për jetën e kësaj bote! Sikur të ishim të krijuar vetëm për jetën e kësaj bote, do të rezultonte një shaka e luajtur nga Krijuesi me qeniet njerëzore".

Ndjenjë e njëjtë rëndon edhe mbi ne kur e vështrojmë kozmosin dhe meditojmë rreth tij; kur i analizojmë padrejtësitë që bëhen mbi njerëz të pafajshëm, me tërë qenien tonë e ndiejmë ekzistencën e një fuqie të përkryer, që ka përgatitur një botë tjetër për krijesat të cilat, do të shpërblehen në bazë të asaj që kanë vepruar.

Gjithsecili nga ne jemi dëshmitarë se padrejtësitë në ketë botë janë konsistente, të vazhdueshme. Sa shfrytëzim, dhunim, krim e terror bëhet nga krijesa të pandërgjegjshme mbi krijesa të pafajshme, ndërkaq në anën tjetër sa njerëz në këtë botë punojnë me vullnet të pastër në përputhshmëri me arsyen e obligimet e caktuara nga Zoti dhe asnjëra prej këtyre dy kategorive njerëzish nuk e merr dënimin përkatësisht shpërblimin e merituar në këtë botë. Një Zoti i Drejtë dhe i Mëshirshëm siç është Krijuesi ynë, nuk ka mundësi që kriminelët t’i barazojë me ata mbi të cilët është ushtruar krimi. Këto dy kategori njerëzish: shkaktuesi i viktimës dhe viktima, asnjëherë nuk do të kenë pozitë të barabartë në botën e amshuar.

Bota materiale në të cilën veprojmë është e shkurtër, kalimtare dhe është vetëm shkaktare për të arritur botën e ardhshme.
 

Muhamet Krasniqi
Student i Departamentit
të Sociologjisë – UP
21.6.2009

 

Shënim: Kjo temë është publikuar në një rubrikë  të lirë dhe materialet që publikohen në të nuk do të thotë se përputhen kurdoherë me ato që redaksia e Klubit Kulturor i di për të vërteta.