Fatimah bint Muhammed ibn Ahmad

Tani do të takohemi me një nga dijetaret- fekihah (dijetare femër, juriste) më të mëdha të kohës së saj. Ajo ishte i njohur për njohuritë e saj të thella të bazuara në medhhebin hanefi dhe nuk ishte askush tjetër veçse vajza e dijetarit dhe fekihut të madh Ahmad ibn Muhammed ibn Ebu Ahmedi el-Samarkandit. Libri i tij 'Tuhfat al Fukaha' është shumë i njohur. Ajo jo vetëm që e ka mësuar fikhun nga i ati i saj, por madje kishte memorizuar librin e tij 'Tuhfat al Fukaha '.

Për të qenë një juriste nuk është punë e vogël, pasi nga fakihët kërkohet të dinë ajetet kuranore dhe hadithet e Pejgamberit dhe parimet e medhhebit ku ata dëshirojnë të bazohen gjatë nxjerrjes së fetvave dhe duhet të kenë shumë njohuri mbi rrethanat dhe nevojat e kohës.

Njohuritë e saj ishin të tilla saqë dija e saj e kalonte dijen e burrit të saj. Burri i saj e këshillonte atë për fetva veçanërisht kur ai sillte vendime. Emri i saj ishte Fatimah bint Muhammed ibn Ahmad. Babai i saj e kishte martuar atë me 'Alaa' al Din Ebu Bakr ibn al Mas'udin, i cili ishte shumë i shquar në fushat e el-usulu dhe el-furu. Burri i saj kishte shkruar komentin e 'Tuhfat al Fukaha', të quajtur Bada'i `al-` sana'I, të cilin ia tregoi mësuesit të tij, i cili ishte i kënaqur me atë vepër dhe e pranoi atë si mehër për martesën e vajzës së tij, edhe pse babai i saj i kishte refuzuar ofertat për martesë nga disa nga mbretërit e Bizantit.

Fukahatë e asaj kohe patën thënë, pasi ai e kishte komentuar librin e tij dhe ishte martuar me të bijën e Ahmad ibn Muhammed ibn Ebu Ahmedi el-Samarkandit, se para se të martohej Fatimeja jepte fetva bashkë me babanë e saj dhe se fetatë do të ishin të shkruara me dorëshkrimin e saj apo të babait të saj. Pasi ajo u martua me autorin e "Bada'i `al-`sana'it", fetvatë e saj do ishin me dorëshkrimin e saj, të babait të saj apo të bashkëshortit të saj. Ndodhte që burri i saj të gabonte dhe ajo i përmirësonte gabimet e tij..
Ibn Al Adimi thotë

“Babai im transmeton se ajo ishte mjaft e përpiktë në pasimin e medhhebit hanefi. Burri i saj, el Kasani, kishte disa dyshime dhe gabonte në lëshimin e fetvave, por ajo e përmirësonte atë duke ia sqaruar çështjet.”

U befasuat? Por, siç do të shohim më vonë, ka pasur shumë Fatimah bint Muhammed që kanë ndjekur gjurmët e saj në shekujt e mëvonshëm. 
 

Bintus Sabeel
1.11.2009

 

Shënim: Kjo temë është publikuar në një rubrikë  të lirë dhe materialet që publikohen në të nuk do të thotë se përputhen kurdoherë me ato që redaksia e Klubit Kulturor i di për të vërteta.