Falėnderimet dhe
lavdėrimet janė vetėm pėr Allahun. Paqja, mėshira dhe
bekimet janė pėr Muhamedin, pėr familjen dhe pėr shokėt
e tij deri nė Ditėn e Gjykimit. Thėnia mė e vėrtetė
ėshtė thėnia e Allahut, kurse udhėzimi mė i mirė ėshtė
udhėzimi i Muhamedit, paqja dhe bekimet e Allahut
qofshin mbi tė. Veprat mė tė kėqija janė ato tė
shpikurat, ēdo shpikje ėshtė bidat dhe ēdo bidat ėshtė
lajthitje, e ēdo lajthitje tė ēon nė zjarr.
Tė nderuar robėr tė Allahut!
Ai i cili pranon teuhidin La ilahe il-lallah duhet tė
njihet me disa standarde, tė cilat janė jetike pėr kėtė
botė dhe pėr botėn tjetėr.
Prej besimit tek Allahu i Lartmadhėruar ėshtė besimi nė
njėshmėrinė e Tij. Imani, besimi nė Allahun e Lartėsuar
pėrfshin tri gjėra. Ato janė:
1. Teuhidi
Rububije (Njėsimi i Allahut nė zotėrim)
2. Teuhidi
Uluhije (Njėsimi i Allahut nė adhurim)
3. Teuhidi
esma ves-sifat (Njėsimi i Allahut nė emrat dhe cilėsitė
e Tij).
Nė kėtė
hytbe do tė flasim pėr llojin e tretė, teuhidin
esma ves-sifat (njėsimin e Allahut nė emrat dhe cilėsitė
e Tij).
Pra, besimi i plotė dhe i prerė se Allahu i
Lartmadhėruar ka emra tė bukur dhe cilėsi tė pėrsosura,
ėshtė i shenjtėruar, i pastėr nga tė gjitha cilėsitė e
mangėta. Pranimi i ēdo emri dhe cilėsie qė Allahu e ka
pohuar pėr veten e Tij pa i pėrngjarė ato, pa i
krahasuar, pa i mohuar dhe pa i ndryshuar.
Ky lloj teuhidi ngėrthen nė vetvete kėto parime:
-Allahu
i lartėsuar ėshtė larg ēdo tė mete dhe nuk i ngjason
askujt;
-ēdo
emėr dhe cilėsi e Allahut qė ėshtė pėrmendur nė Kuran
dhe nė Sunet ėshtė e pranuar duke mos e shtrembėruar e
as mohuar;
-shuarja
e dėshirave pėr ti kuptuar cilėsitė e Allahut tė
Lartėsuar.
Argumentet pėr kėtė janė fjalėt e Allahut tė Lartėsuar:
Kėshtu qė mos shpikni pėrngjasime pėr Allahun
(sepse asgjė nuk i ngjason Atij e nuk ėshtė si Ai dhe Ai
nuk ėshtė si asgjė tjetėr). Nuk ka pikė dyshimi se
Allahu ka Dijeni pėr gjithēka, ndėrsa ju nuk dini.
Dhe ska asnjė tė barabartė ose tė krahasueshėm me
Tė (Njė, i Vetėm, i Pashok).
Emrat e bukur tė Allahut dhe cilėsitė e Tij nuk i
ngjasojnė dhe nuk janė tė barabarta me tė askujt.
Besimtari ėshtė i obliguar ti pranojė cilėsitė e
Allahut ashtu siē Ai ia pėrshkroi Vetes nė Kuran dhe
ashtu si na mėsoi Muhamedi salallahu alejhi ue selem nė
hadith, ngase Allahu di mė sė miri pėr veten dhe Ai
pėrshkruhet vetėm si e ka pėrshkruar Veten duke mos e
tejkaluar Kuranin dhe Sunetin (hadithin).
Thuaju: A ju e dini mė mirė apo Allahu?
Ahmed ibn Hanbeli thotė: Allahu
i Lartėsuar pėrshkruhet vetėm me atė qė e ka pėrshkruar
Veten ose qė e ka pėrshkruar i Dėrguari i Tij, duke mos
e tejkaluar aspak Kuranin dhe Hadithin.
Gjithashtu cilėsitė e Allahut tė Lartėsuar duhet tė
pranohen sipas domethėnieve tė tyre tė qarta duke mos i
mohuar e as shtrembėruar nga domethėnia e tyre,
natyrisht duke mos pyetur pėr esencėn dhe kuptimin e
tyre tė vėrtetė. Kėtu ndajmė thėnien e njohur kur janė
pyetur dijetarėt pėr ngritjen e Allahut tė Lartėsuar.
Pėrgjigja e dijetarėve tė Ehli Sunetit ishte: Ngritja
ėshtė e njohur, kurse mėnyra e sajė ėshtė e panjohur.
Besimi nė tė ėshtė i obliguar, ndėrsa pyetja pėr kėtė
ėshtė bidat.
Tė nderuar robėr tė Allahut!
Nė vazhdim do tė ndalemi te fjalėt e Allahut tė
Lartėsuar mbi teuhidin
esma ves-sifat (njėsimin e Allahut nė emrat dhe cilėsitė
e Tij). Argumentet pėr kėtė lloj teuhidi janė tė shumta.
Nė ēdo sure tė Kuranit pėrmenden emrat dhe cilėsitė e
Allahut, por ne sė bashku po lexojmė disa prej tyre.
Allahu i Lartėsuar thotė:
Allah!
La ilahe il-la Huve (askush nuk ka tė drejtė, nuk
meriton dhe nuk duhet tė adhurohet pėrveē Atij), El-Haj-ju
El-Kaj-jum (i Pėrjetshmi, i Pafillim dhe i Pambarim,
Mbajtėsi dhe Mbrojtėsi i gjithēkaje qė ekziston). Atė
nuk e kap as kotje e as gjumė. Atij i pėrkasin gjithė
ēėshtė nė qiej e gjithė ēėshtė nė tokė. E kush ėshtė
ai qė mund tė ndėrhyjė tek Ai pėrveē se me Lejen e Tij?
Ai di se ēfarė u ndodh krijesave tė Tij nė kėtė botė,
dhe ēfarė do tu ndodhė atyre nė Botėn Tjetėr, dhe ata
kurrė nuk do tė marrin me mend ndonjė gjė nga Dija e
Tij, pėrveē asaj qė Ai do (nga Vullneti i Tij).
El-Kursija e Tij (dija, sundimi, mbikėqyrja)
shtrihet mbi qiej dhe tokė dhe Ai nuk ndjen aspak lodhje
nė ruajtjen dhe mbrojtjen e tyre. Dhe Ai ėshtė mė i
Larti, mė Madhėshtori.
Thuaj: Ai ėshtė Allahu, Njė dhe i Vetėm. Allahu
ėshtė Es-Samed (Zotėruesi i Vetėmjaftueshėm, Absolut
me tė gjitha Cilėsitė e pėrsosura nė shkallėn mė tė
Lartė, pėr tė Cilin kanė nevojė tė gjitha krijesat dhe
tė gjitha Atij i drejtohen; i Pėrhershmi; i Pafillim dhe
i Pambarim; Ai ska nevojė pėr asgjė; as ha dhe as pi).
Ai as nuk lind, as nuk ėshtė i lindur. Dhe ska asnjė tė
barabartė ose tė krahasueshėm me Tė (Njė, i Vetėm, i Pashok).
Allahu ėshtė Ai, veē tė Cilit nuk ka tė adhuruar
tjetėr tė merituar, por vetėm Ai (La ilahe il-la
Huve), i Gjithėdituri i Gajbit (i ēdo tė fshehte
e tė panjohure) dhe tė shfaqurės (i ēdo tė
njohure). Ai ėshtė i Gjithėmėshirshmi, Mėshirėploti.
Allahu ėshtė Ai (La ilahe il-la Huve) pėrveē
tė Cilit nuk ka tė adhuruar tjetėr tė merituar, por
vetėm Ai, Mbizotėruesi, i Shenjti, i Gjithėpėrsosuri pa
asnjė tė metė, Gjithėdhuruesi i sigurisė (besimit),
Gjithėvėzhguesi mbi krijesat e Tij, i Gjithėfuqishmi,
Urdhėruesi i Papėrballueshėm, mė i Larti Suprem. Lavdi i
qoftė Atij! I Lartė ėshtė Ai nga gjithė ēfarė i mveshin
dhe i shoqėrojnė Atij!
Ai ėshtė Allahu, Gjithėkrijuesi, Shpikėsi i
Pashembullt i ēdo gjėje, Formėsuesi i gjithēkaje. Tė Tij
janė Emrat mė tė Bukur e mė tė Lartė. Gjithė ēėshtė nė
qiej dhe nė tokė e lavdėrojnė Atė. Dhe Ai ėshtė i
Gjithėfuqishmi, mė i Urti Gjithėgjykues.
Tė nderuar muslimanė!
Emrat e Allahut tė Lartėsuar janė tė gjithė tė bukur dhe
emri qė nė vetvete pėrmban domethėnien e emrave dhe
cilėsive ėshtė emri ALLAH.
Dhe tė Allahut janė gjithė emrat mė tė bukur, kėshtu
qė luteni Atė me ta.
Ndėrsa pėr numrin e emrave tė bukur tė Allahut tė
Lartėsuar mėsojmė nga hadithi i njohur qė transmeton
Buhariu dhe Muslimi nga Ebu Hurejra, Allahu qoftė i
kėnaqur me tė, ku i
Dėrguari i Allahut
ka thėnė: Allahu
i Lartėsuari ka 99 emra, njė mė pak se njėqind, dhe
vepro sipas tyre, e do tė hysh nė xhenet. Allahu ėshtė
Vitėr (tek) dhe e do vitrin.
Tė nderuar besimtarė!
Njėsimi
i Allahut nė emrat dhe cilėsitė e Tij ėshtė njė pasuri
pėr besimtarin nė kėtė botė dhe nė botėn tjetėr. Ai i
cili beson nė kėtė pjesė tė teuhidit, ka njė besim tė
paluhatur dhe u bėn ballė sprovave dhe telasheve tė
kėsaj bote.
Atėherė, le tė njihemi me emrat e Allahut Fuqiplotė, ti
mėsojmė dhe ti pėrsėrisim me bindje dhe besim e pa
dyshim qė do ta shijojmė ėmbėlsinė e njėsimit tė Allahut
nė emrat dhe cilėsitė e Tij.
Allahu im! Tė lutemi me emrat e Tu tė bukur dhe cilėsitė
e Tua tė larta qė tė na falėsh tė gjithėve.
Ulvi Fejzullahu
7.3.2008
|