1. Kurani ėshtė libėr i udhėzimit tė drejtė pėr ata qė dėshirojnė tė ecin nė rrugėn e sigurt dhe pa zigzage, ėshtė udhėzues pėr tė devotshmit. Thotė Allahu i Madhėrishėm:

وَكَذَلِكَ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ رُوحًا مِّنْ أَمْرِنَا مَا كُنتَ تَدْرِي مَا الْكِتَابُ
وَلَا الْإِيمَانُ وَلَكِن جَعَلْنَاهُ نُورًا نَّهْدِي بِهِ مَنْ نَّشَاء مِنْ عِبَادِنَا وَإِنَّكَ لَتَهْدِي إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ

“Dhe kėshtu Ne tė kemi dėrguar ty (o Muhamed) Ruhun (Frymėzim dhe Mėshirė) nga Urdhri dhe Vullneti Ynė. Ti nuk e dije as ē’ėshtė Libri dhe as ē’ėshtė Imani (Besimi), por Ne e kemi bėrė atė (kėtė Kuran) dritė, qė Ne tė udhėzojmė me anė tė tij atė qė Ne duam nga robėrit Tanė. Dhe padyshim qė ti (o Muhamed) sigurisht qė po udhėheq (njerėzimin) nė Udhėn e Drejtė (nė Fenė e Allahut, nė Islam).” (Esh-Shura, 52)
   Pra, Kurani ėshtė shpirt dhe dritė, shpirt pėr jetė dhe dritė nė rrugėn e udhėzimit, ėshtė jeta e njeriut dhe rruga e tij, jeta e umetit tė Muhamedit alejhi selam dhe rruga e tij. Thotė Allahu i Madhėrishėm:

وَيُخْرِجُهُم مِّنِ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَيَهْدِيهِمْ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيم قَدْ جَاءَكُم مِّنَ اللّهِ نُورٌ وَكِتَابٌ مُّبِينٌ يَهْدِي بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلاَمِ

“Juve ju erdhi nga Allahu dritė dhe libėr i qartė. Allahu e vė me atė (me Kuranin) nė rrugėt e shpėtimit atė qė ndjek kėnaqėsinė e tij dhe me ndihmėn e Tij i nxjerr ata prej errėsirave nė dritė dhe i udhėzon nė njė rrugė qė ėshtė e drejtė.” (El Maide,15-16)
   I vetmi libėr qė e nxjerr individin dhe umetin nga errėsirat e shirkut, tė kufrit, tė injorancės, tė padrejtėsisė dhe tė harameve pėr nė dritėn e besimit, tė shkencės dhe tė pasimit tė rrugės sė Allahut ėshtė Kurani.

2. Kurani ėshtė libėr i dispozitave dhe i legjislacionit, pėrmbledh tė gjitha ēėshtjet e jetės duke filluar nga lindja dhe gjidhėnia e duke pėrfunduar me vdekjen dhe dispozitat ligjore islame qė kanė tė bėjnė mė tė. Ai pėrfshin ēėshtjet e adhurimit, ēėshtjet sociale, ekonomike, ushtarake etj.. Thotė Allahu i Madhėrishėm:

وَأَنِ احْكُم بَيْنَهُم بِمَآ أَنزَلَ اللّهُ وَلاَ تَتَّبِعْ أَهْوَاءهُمْ

“Dhe nė kėtė mėnyrė (ti o Muhamed) gjyko mes tyre me atė qė tė ka shpallur Allahu dhe mos u shko pas dėshirave tė tyre tė kota.” (El Maide, 49)

3. Ėshtė libėr i cili thėrret fuqishėm nė besimin (akiden) e pastėr dhe tė drejtė islam. Nė tė gjendet qartėsi e plotė pėr ēdo gjė qė ėshtė fshehtėsi (gajb), qė ka tė bėjė me Allahun subhanehu ue teala, me emrat dhe cilėsitė e Tij, me rububijen dhe uluhijen e Allahut xh.sh.. Gjithashtu, Kurani na jep njohuri pėr krijimin e qiejve, tė tokės, tė njeriut dhe pėr zhvillimin e tij dhe fton nė besimin nė melaiket e Allahut subhanehu ue teala, librat e shpallur nga Allahu xh.sh., Pejgamberėt dhe botėn e amshueshme. Kurani flet edhe pėr tė kundėrtėn e besimit, si: shirku, kufri, nifaku. Ai ka ardhur me argumente tė fuqishme pėr atė se Allahu ėshtė Krijues dhe Precizues i kėsaj bote, pėr atė se Allahu ėshtė Njė dhe nuk ka shok nė sundimin e Tij, pėr profetėsitė e Pejgamberėve dhe pėr mrekullitė e shumta me tė cilat ka ardhur ky libėr hyjnor.

4. Kurani ėshtė libėr i adhurimit, me leximin, kėndimin dhe nxėnien e tij pėrmendsh besimtari e adhuron Allahun dhe ėshtė mė afėr Tij. Kurani ėshtė dritė pėr zemrat e njohėsve tė tij, tė cilėt e lexojnė atė ditėn dhe natėn, e mėsojnė atė dhe ua mėsojnė atė tė tjerėve. Thotė Pejgamberi alejhi selam.
خيركم من تعلم القرآن و علمه
“Mė i miri prej jush ėshtė ai i cili e mėson Kuranin dhe ua mėson atė tė tjerėve.” (Transmeton Buhariu). Gjithashtu, Pejgamberi alejhi selam ka thėnė: “Ai i cili lexon njė shkronjė tė Kuranit ka dhjetė sevape (shpėrblime) pėr atė lexim.”

5. Kurani ėshtė litari i sigurt i Allahut pėr muslimanėt nė konfrontim me armiqtė e Islamit, tė cilėt nuk pėrjashtojnė asnjė mundėsi apo mjet kundėr Islamit dhe muslimanėve. Ai u mėson muslimanėve realitetin e kėsaj beteje, ua qartėson atyre objektivat e armiqve dhe u ofron atyre metodat e ndihmės dhe armėt e luftės dhe tė gjuhės.

6. Kurani ėshtė libėr i vėrtetė sepse nuk ėshtė pjellė e mendjes sė njeriut, por ėshtė shpallur nga Krijuesi i njeriut dhe i ēdo gjėje nė kėtė gjithėsi; nė tė ka njohuri tė mėdha pėr fusha tė ndryshme: shkencore, mjekėsore, shoqėrore, psikologjike etj..
 

Pėrktheu: Musli Zymberi
28.12.2007