Pranimi i haxhit

Allahu i Lartėsuar ka treguar se ka shpėrblim tė madh pėr haxhin e pranuar, kurse Pejgamberi alejhi selam ka thėnė: "Haxhi i pranuar, nuk ka shpėrblim tjetėr pėrveē xhenetit." Buhariu.

Haxh i pranuar (haxh mebrur) domethėnė haxhi ku njeriu mundohet tė bėjė sa mė shumė tė mira, sepse fjala bamirėsi pėrmban dy kuptime:
- Bamirėsi dhe pėrkujdesje ndaj njerėzve:
Ƌshtė pyetur Pejgamberi alejhi selam se "Ēka ėshtė bamirėsia e haxhit?" Tha: "Dhėnia ushqim nevojtarit dhe pėrhapja e selamit." Ahmedi.
- Bamirėsia qė tė zgjerohesh nė respekt dhe cilėsi tė devotshmėrisė:

Thotė Allahu i Madhėruar: "A po i urdhėroni (thirrni) njerėzit pėr punė tė mira, e veten tuaj po e harroni? Ndėrsa ju e lexoni librin (Tevratin). A nuk po mendoni?" (El-Bekare, 44)

Njė komentues i Kuranit thotė: Haxh i pranuar ėshtė haxhi, tė cilit tė gjitha rregullat i janė zbatuar dhe ėshtė bėrė nė formėn mė tė plotė.
Pasi njerėzit nuk janė tė barabartė nė kryerjen e haxhit, gjėrat mė tė rėndėsishme qė i ndihmojnė haxhilerėt pėr tė qenė haxhi i tyre i pranuar janė si vijon:

Sinqeriteti (ihlasi) dhe pasimi

Sepse asnjė vepėr nuk ėshtė e saktė e as e pranuar nėse nuk i pėrmbush kėto kushte:
1) Sinqeritetin, d.m.th. qė kėtė vepėr haxhiu ta bėjė pėr hir tė Allahut, sepse Allahu i Lartėsuar nė hadith kudsi thotė: "Unė jam i panevojshmi pėr ortak. Kush bėn ndonjė vepėr dhe mė bėn Mua ortak ndokėnd nė kėtė vepėr, e lė atė dhe ortakun qė ma ka bėrė Mua." Muslimi.

2) Pasimi i Pejgamberit alejhi selam nė tė gjitha veprat e kryerjes sė haxhit, sepse Pejgamberi alejhi selam ka thėnė: "Kush bėn njė vepėr e cila nuk ėshtė prej asaj qė e kemi bėrė ne, ajo ėshtė e refuzuar." Muslimi.

Gjithashtu ka thėnė: "Merrni prej meje haxhin tuaj, sepse nuk e di se a do tė bėjė haxh tjetėr pas kėtij." Muslimi.

Pėrgatitja pėr haxh

Pėrgatitja e besimtarit pėr nė haxh ėshtė prej gjėrave mė tė rėndėsishme qė e ndihmojnė nė kryerjen e haxhit ashtu siē duhet. Ndoshta gjėrat mė tė rėndėsishme nė tė cilat duhet tė pėrgatitet haxhiu janė kėto qė vijojnė:

- Pėrmirėsimi i raportit me Allahun Mėshirėplotė me pendim tė sinqertė;
- Kėrkimi i ndihmės dhe i suksesit prej Allahut, shprehja e varfėrisė dhe e nevojės pėr Tė, e frikės dhe shpresės tek Ai;
- T'i lajė borxhet ose tė kėrkojė leje prej borxhlinjve, sidomos prej atyre qė njihen si njerėz qė kujdesen pėr pasuri dhe e kėrkojnė vazhdimisht borxhin e dhėnė.
- Tė shkruajė vasijetin, sepse udhėtimi ėshtė i gjatė dhe njeriu mund t'i eksponozet ndonjė rreziku gjatė kėtij udhėtimi.
- Tė pėrgatitė aq tė holla sa i mjaftojnė familjes deri nė ditėn kur do tė kthehet, t'i kėshillojė anėtarėt e familjes qė tė jenė tė mirė, tė lėrė zėvendės dikė qė do tė kujdeset pėr familjen e vet, qė tė jetė i lirė nga tė gjitha obligimet gjatė kryerjes sė haxhit.
- Tė zgjedhė pasurinė e mirė dhe hallall, sepse pasuria haram pengon pėrgjigjen e lutjeve. Pejgamberi alejhi selam ka thėnė: "Allahu ėshtė i Mirė, i Pastėr dhe e do tė mirėn e tė pastrėn." Muslimi.
- Mėsimi i rregullave dhe vendimeve tė haxhit, njohja e rregullave tė udhėtimit, sa i pėrket shkurtimit dhe bashkimit tė namazit, marrjes sė tejemumit, dhėnia mes'h mesteve, etj., sepse Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka thėnė: "Kujt ia dėshiron Allahu tė mirėn, ia mėson fenė." Buhariu.

Prej urtėsive dhe qėllimeve kryesore tė haxhit tė cilat duhet t'i ndiejė haxhiu janė:

a) Mbushja me devotshmėri dhe realizimi i tij;
Ky ėshtė qėllimi i haxhit, prandaj edhe i gjejmė tė ndėrlidhura fort ajetet e haxhit me takvallėkun. Allahu i Lartėsuar thotė: "E kryeni haxhin dhe umren pėr hir tė Allahut ā€¦ Pra keni dro vetėm Allahun dhe dijeni se Allahu ėshtė ndėshkues i rreptė." (El-Bekare, 196)

Gjithashtu thotė nė njė ajet tjetėr: "Dhe pėrgatituni me furnizim (pėr rrugė), e furnizimi mė i mirė ėshtė devotshmėria, e ju tė zotėt e mendjes keni dronė Time." (El-Bekare, 197)

b) Forcimi dhe mbjellja e teuhidit nė zemėr dhe pėrforcimi i tij;
Haxhi pėrqendrohet nė pastrimin e nijetit dhe bėrjen e kėsaj vepre vetėm pėr hir tė Allahut. Allahu i Madhėruar thotė: "E kryeni haxhin dhe umren pėr hir tė Allahutā€¦" (El-Bekare, 196)
Ndėrsa nė ajetin tjetėr thotė: "ā€¦pra largohuni nga ndyrėsirat e idhujve dhe largohuni fjalės shpifėse. Duke qenė tė sinqertė nė besim ndaj Allahut, dhe mos i pėrshkruani Atij shokā€¦" (El-Haxh, 30-31)

Kurse nė telbije, e cila ėshtė simboli i haxhit, thuhet:
"Tė pėrgjigjem o Allah, tė pėrgjigjem, tė pėrgjigjem Ty, i cili s'ke ortak, Ty tė pėrgjigjem. Falėnderimi, dhuntitė dhe Mbretėria Ty tė takojnė, Ti je pa shok (ortak)." Buhariu.

c) Madhėrimi i simboleve dhe i ndalesave tė Allahut
Prej qėllimeve dhe urtėsive mė tė dukshme tė haxhit ėshtė edhe edukimi i njeriut nė konsiderimin e simboleve dhe ndalesave tė Allahu si gjėra tė mira, nė nderimin dhe respektimin e tyre dhe duke pasur frikė nga prekja ose shkelja e tyre. Allahu i Madhėruar gjatė ajeteve tė haxhit ka thėnė: "Kjo ėshtė kėshtu! E kush madhėron dispozitat e Allahut, ajo ėshtė shenjė e devotshmėrisė sė zemrave." (El-Haxh, 32)