Hallovini ėshtė festė perėndimore qė daton nga keltėt pagan dhe tradicionalisht festohet nė natėn e 31 Tetorit. Ajo tėrėsisht bazohet nė rituale duke pėrfshirė shpirtat e vdekur dhe adhurimin e djallit. Pėr mė tepėr, ajo simbolizon fillimin e vitit tė ri druid, qė konsideron se tė vdekurit sėrish vizitojnė shtėpitė e tyre nė kėtė kohė, kėshtu qė ne esencė. Hallovini paraqet festėn e vitit tė ri pėr adhuruesin e djallit. Meksiko, e ka njė festė tė ngjashme nė tė njėjtėn kohė, e quan kėtė ditė “dita e tė vdekurve”. Pėr kėtė arsye festimi i njė dite tė tillė ėshtė absolutisht haram; meqenėse i pėrfshinė elementet mė tė rėnda tė kufrit dhe shirkut. Nė tė vėrtetė, marrja pjesė nė tė ėshtė njėjtė sikurse festimi i krishtlindjeve apo  pashkėve, apo sikurse pėrgėzimi i tė krishterėve nė gjunjėzimin e tyre gjatė kryqėzimit. Nė tė vėrtetė, ėshtė mė rėndė sesa t’i pėrgėzosh ata pėr pirjen e verės, pėr kurvėri e kėshtu me rradhė. Kėshtu qė prindėrit muslimanė duhet t’i kėshillojnė fėmijėt e tyre  nė pėrputhje me rrethanat dhe mos t’i lejojnė qė tė marrin pjesė nė manifestime tė tilla..

Historikisht, Hallovini i paraprin festės fetare krishtere tė shenjtėrimit, ditės sė tė gjithė tė shenjtėve. Ritet e lidhura me Hallovinin burojnė nga druidėd e lashtė tė cilėt besonin se nė atė ditė Samani mbreti i tė vdekurve i ka nxjerrur jashtė ushtritė e shpirtave zemėrlig. Druidėt tradicionalisht ndeznin zjarre tė mėdha me sa duket pėr tė shmangur kėta shpirta.  Tek keltėt e lashtė, Hallovini ishte nata e fundit e vitit dhe ishte konsideruar si  kohė e volitshme pėr tė provuar shenjat e ardhmėrisė. Keltėt gjithashtu kanė besuar se shpirtat e tė vdekurve nė mbrėmje sėrish i vizitojnė shtėpitė e tyre nė tokė. Pasi qė romakėt e pushtuan Britaninė, Hallovinit ia shtuan hollėsitė e festivalit romak tė korrjeve qė u mbahej mė 1 Nėntor pėr nder tė Pomonės, "perėndeshės sė fruteve tė pemėve".

 Tradita kelte e ndezjes sė zjarreve pėr Hallovini mbijetoi deri nė kohėt bashkohore nė Skotlandė dhe Uels, ndėrsa koncepti i fantazmave dhe shtrigave akoma ėshtė prezente nė tė gjitha  ritet e Hallovinit. Gjurmė tė festivalit romak tė tė korrurave mbijetuan nė formė tė traditės, duke u pėrhapur nė SHBA dhe nė Britani, pėrmes luajtjes sė lojėrave duke pėrfshirė frutat, sikurse pėrmes zhytjes pėr molla nė kazan me ujė. I sė njėjtės origjinė ėshtė edhe pėrdorimi i kungullit tė grryer tė gdhendur qė t’i pėrngjajnė fytyrave groteske dhe ndriēimit tė tyre pėrmes qirinjve tė vendosur brenda.

Prandaj si duhet qė njė musliman t’a kuptoj kėtė ēėshtje nė dritėn e sheriatit?! Sė pari, Muhammedi sal-aAll-llahu 'alejhi ue sel-lem ka thėnė nė njė transmetim autentik: "Kush i pėrngjan njė populli ai i takon atyre". Kjo ėshtė njė thėnie e pėrgjithshme qė u ndalon muslimanėve qė t’i imitojnė kafirat. Nė kėtė mėnyrė secili musliman , i cili merr pjesė me jomuslimanėt nė festat e tyre, sidomos nė ato nė tė cilat pėrfshihet kufri dhe shirku, ai  kėrkon qė Zemėrimi i All-llahut dhe largimi nga Udha e Drejtė tė bie mbi tė , sikurse ka rėnė mbi ta.

All-llahu te’ala thotė: "(Robėrit e Zotit janė) Edhe ata qė nuk dėshmojnė rrejshėm dhe kur (rastėsisht) kalojnė pranė sė keqes, kalojnė duke e ruajtur karakterin e vet." [Furkan: 25-72]

Sipas shumicės sė sahabeve dhe studentėve tė tyre siē janė psh. Muxhahidi, Rabia’ ibėn Enes dhe Edh-dhahhak fjala “ rrenė (pavėrtetėsi)” e pėrdorur nė ajetin e lartėpėrmendur i pėrgjigjet “festave tė mushrikėve”. Tė tjerėt sikurse Muhamed ibėn Sirini janė mė tė qartė nė lidhje me kėtė ēėshtje, duke thėnė se:" ajeti definon se popujt e shirkut e praktikojnė shirkun e tyre, dhe se (ajeti na qorton) nuk duhet tė marrim pjese me ta”. Prandaj janė besimtarėt ata tė cilėve u referohet ajeti “ nuk marrin pjesė nė pavėrtetėsi”.    

Taberiu e shpjegon kėtė aspekt, kur thotė: "Muslimanit nuk i lejohet qė tė frekuentojė nė festat dhe festivalet e tyre (jobesimtarėve) sepse ata janė njė lloj i mėkatit dhe turpit. Nėse populli i drejtė (mirė) pėrzihet me ndonjė popull mėkatar pa i ndėrprerė  punėt qė i kryejnė ata, atėherė ata bėhen sikur ata tė cilėt janė tė kėnaqur dhe tė ndikuar nga mėkati dhe padrejtėsia. Ne frigohemi nga Zemėrimi i All-llahut pėr shkak tė tubimeve tė tyre”. Pėrngjasimi i pėrmendur kėtu pėrfshin tė gjitha mėnyrat e lartėpėrmendura. Taberiu mė tutje shpjegon ajetin e lartėpėrmendur, ( "ata nuk marrin pjesė nė pavėrtetėsi"), “ Ata nuk i ndihmojnė idhujtarėt nė idhjtarinė e tyre, e as nuk i shoqėrojnė ata."

 Prej sunnetit tė Muhammedit sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem  ėshtė edhe dallimi nga jomuslimanėt, sidomos nė ēėshtjet qė ishin specifike pėr jomuslimanėt. Nė Sunenin e Ebu Davudid, Enes ibėn Malik thotė se kur Muhammedi sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem erdhi nė Medine, ekzistonin dy festa nė tė cilat njerėzit ishin tė angazhuar me sport. Kėshtu qė pyeti,” Ēka janė kėto dy ditė”, ata u pėrgjigjėn “ nė injorancė nė kėto dy ditė ne luanim sport”.  Pastaj Muhammedi sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem tha, "Me tė vėrtetė All-llahu u ka dhėnė juve dy ditė mė tė mira, Ditėt e Bajrameve."

 Kjo tregon se Muhammedi sal-All-llahu 'alejhi ue sel-lem jo vetėm se nuk i ka pranuar kėto ditė, por gjithashtu ka treguar se All-llahu i ka nderuar muslimanėt me ditėt tė cilėt ėshtė i Kėnaqur Ai dhe tė cilat kanė vlerė mė tė lartė. Nė tė vėrtetė sahabet e nderuar e kanė kuptuar kėtė dhe e kanė aplikuar kėtė vendim deri nė shkallėn mė tė lartė.  Abdullah ibėn Umeri ka thėnė, "Ēdonjeri qė qėndron nė tokat e jomuslimanėve, e i cili e feston Vitin e Ri tė tyre, dhe i ka sjelljet e tyre, do tė ringjallet  me ta nė Ditėn e Gjykimit”

Lus All-llahun qė kjo pėrgjigje e shkurtė tė qartėsojė ēėshtjen nė lidhje me Hallovinin dhe e pozitėn e Islamit ndaj tij. All-llahu e din mė sė miri dhe te Ai do tė kthehemi!      

 Idris Palmer