Shpresa ėshtė qetėsim nga pritja e asaj ēka i pėlqen njeriut. Por kjo shpresė, patjetėr duhet tė ketė njė shkak, sepse nėse nuk ka ndonjė shkak, ajo ndjenjė quhet urim (d.m.th. e uron njė gjė, por nuk e shpreson). Dynjaja ėshtė fermė e ahiretit, zemra  ėshtė si  toka e kripur, nė tė cilėn nuk rritet fara. Dita e Kiametit ėshtė dita e korrjes, e nuk ka ē’tė  korrė ai qė nuk ka mbjellė, por tė mbjellat nuk  rriten, pėrveē kur fara e tyre ėshtė imani. Por, ėshtė  e vėshtirė qė tė bėjė dobi imani nė njė zemėr tė pistė e me moral tė keq, ashtu siē nuk rritet fara nė njė tokė tė kripur. Pra, shpresa e robit pėr falje, duhet tė matet me shpresėn e bujkut pėr tė mbjellat e tij. Ēdokush qė kėrkon njė tokė tė mirė, hedh nė tė njė farė tė mirė, pastaj ia hedh nė kohėn qė ka nevojė dhe heq nga toka gjembat dhe barėrat e kėqija dhe pastaj pret mirėsinė e Allahut qė bima tė rritet dhe tė arrijė maksimumin nė zhvillimin e saj, pritja e saj quhet shpresė. Ndėrsa pritja ose shpresa e njė bujku pėr rritjen e bimės sė tij, ndėrkohė qė farėn e saj e ka mbjellė  nė tokė tė kripur, tė lartė, qė nuk arrin uji  etj., quhet  pritje prej budallai dhe nuk quhet shpresė. Pra, e njėjta gjė ndodh  edhe me njeriun e tillė qė shpreson tė korrė atė qė nuk ėshtė munduar ta rrisė. Siē thotė Allahu i Lartėsuar nė Kuran :

“E pas tyre erdhi brezi qė trashėgoi librin. Kėta merrnin mjete tė pavlera tė kėsaj bote e thonin : Do tė na bėhet falje.”  (Araf, 109)

“Dhe nuk besoj se do tė bėhet Kiameti, por nėse bėhet tė kthehem tek Zoti im, padyshim qė do tė gjej ardhmėri edhe mė tė mirė sesa  kjo.”  (Kehf, 36)                                                                                                                                          

I njohuri El Kurhij ka thėnė: “Shpresa jote pėr mėshirėn nga ajo qė ti nuk je i bindur, ėshtė ulje dhe budallallėk.” E pėr kėtė ka thėnė Allahu i Lartė :

“Ata tė cilėt besuan, ata tė cilėt u shpėrngulėn dhe luftuan nė rrugėn e Allahut, ata janė qė e meritojnė tė shpresojnė nė mėshirėn e Tij.”   (Bekare, 218)

Pra, theksohet: “Ata qė e meritojnė tė shpresojnė” dhe nuk theksohet ekzistimi i shpresės, sepse edhe tė tjerėt gjithashtu shpresojnė. Shpresa ose optimizmi ndaj mėshirės sė Allahut, ėshtė diēka e lavdėruar, sepse ajo ėshtė nxitėse pėr tė punuar, ndėrsa pesimizmi tė largon nga puna.

Transmeton Muslimi se Profeti (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi tė !) ka thėnė :

“Kurrsesi tė mos vdesė dikush nga ju, pa qenė duke menduar mirė pėr Allahun.”

Ndėrsa Dautit (alejhi selam0 Allahu i shpalli : “Mė duaj Mua, duaje atė qė mė do Mua dhe mė bė tė dashur te krijesat e Mia !” Ai tha : “O Zot, e si tė tė bėj tė dashur tek krijesat e Tua ?”

Allahu i tha: “Mė pėrmend Mua nė formėn mė tė mirė e mė tė bukur dhe pėrmend begatitė dhe mirėsitė e Mia.”

Nė lidhje me humbjen e shpresės ndaj mėshirės, dallohen dy raste :

1. Kur njeriun e mund pesimizmi, aq sa e lė edhe adhurimin.

2. Kur njeriun e pushton frika, aq sa dėmton veten dhe familjen e tij.

Kėshilluesi i kėtyre njerėzve, duhet tė jetė i butė dhe tė shikojė llojin e sėmundjes.

Aliu (Allahu qoftė i kėnaqur me tė!) ka thėnė : “Dijetar ėshtė ai qė nuk e humb shpresėn e njerėzve ndaj mėshirės sė Allahut tė Lartėsuar dhe nuk i siguron ata nga ndėshkimi i Allahut.” Nga shkaqet e formimit tė ndjenjės sė shpresės, ėshtė ajo ēka vjen ndėrmjet rrugės sė meditimit rreth begative dhe mrekullive tė Allahut tė Lartėsuar, si dhe ajo ēka vjen nėpėrmjet lajmeve tė sjella nga Kurani  dhe Hadithi.

Nė lidhje me shkakun e parė mund tė themi: Nėse njeriu arrin tė kuptojė dashamirėsinė e Allahut tė Lartė ndaj robėrve tė Tij nė dynja dhe mrekullitė e menēurisė sė Tij, me tė cilat e ka nderuar njeriun dhe nėse arrin tė mėsojė se dashamirėsia nuk ka munguar nė rregulluesit e tij (robit) mė tė detajuar, atėherė si mund tė jetė i kėnaqur Allahu me drejtimin e njerėzve pėr nė shkatėrrim tė pėrjetshėm? Pra, ai qė ėshtė favorizuar nė dunja, favorizohet edhe nė ahiret dhe favorizues ėshtė njė, Allahu. Ndėrsa, shkaku tjetėr pėr formimin e shpresės, ėshtė edhe informacioni qė vjen nė lidhje me kėtė, siē ėshtė fjala e Allahut tė Lartė :

“Thuaj! O robėrit e Mi, tė cilėt e keni ngarkuar veten tuaj me shumė gabime, mos e humbni shpresėn ndaj mėshirės sė Allahut, se vėrtet, Allahu  i fal tė gjitha mėkatet, Ai ėshtė qė shumė falė dhe ėshtė mėshirues.”  (Zumer, 53)  

“…Ndėrkaq, engjėjt vazhdimisht madhėrojnė (bėjnė tesbih) duke falenderuar Zotin e tyre dhe kėrkojnė falje tė mėkateve pėr ata (besimtarėt) qė janė nė tokė.”  (Shura, 5)

Po kėshtu, Allahu i Lartė tregon se ka pėrgatitur pėr armiqtė e Tij zjarr, ndėrsa miqtė e Tij  i frikėson me zjarrin e thotė: “ Se ata do tė kenė shtresa tė zjarrit edhe sipėr edhe pėr fundi. Me kėtė Allahu i frikėson robėrit e Vet.”   (Zumer, 16)  

“Ruajuni zjarrit qė ėshtė pėrgatitur pėr jobesimtarėt.”   (Ali Imran, 131)

“ Unė u kam tėrhequr vėrejtjen pėr zjarrin e ndezur fort. Qė aty nuk hyn tjetėr, pėrveē atij qė ėshtė mė i prishuri, i cili pėrgėnjeshtroi dhe u zmbraps.”   (Lejl, 14-16) 

Transmetohet nga Ebu Hurejre se Profeti (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi tė!) ka thėnė: “ Pasha Atė, nė dorėn e tė Cilit ėshtė shpirti im, nėse nuk do tė mėkatonit, Allahu do t’ju hiqte juve dhe do tė sillte tė tjerė qė mėkatojnė dhe i kėrkojnė falje dhe Allahu i fal.”   Transmeton Muslimi.

Transmeton Ebu Sejid el Hudrij se Profeti (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi tė!) ka thėnė : “Allahu i Madhėruar, Ditėn e Kiametit thotė : “ O Adem, ngrihu dhe dėrgoi ata qė dėrgohen nė zjarr.” Ai thotė : “ Si urdhėron, tė pėrgjigjem e hajri ėshtė nė dorėn Tėnde. O Zot, e kush janė ata qė dėrgohen nė zjarr?” Allahu thotė : “ Nė ēdo 1000 (njerėz ), 999.” Atė ditė thinjet fėmija. Allahu i Lartėsuar thotė :

« Ēdo shtatzėnė e hedh para kohe barrėn e saj, ndėrsa njerėzit duken tė dehur, por ata nuk janė tė dehur, por dėnimi i Allahut ėshtė i ashpėr.”  (Haxh, 2)  

Njerėzit u ngushtuan shumė pėr kėtė, saqė ndryshuan fytyrat e tyre dhe thanė : “ O Resulullah ! Cili do tė jetė ky i vetmi nga ne qė do shpėtojė?” Atėherė Resulullahu (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi tė!) tha : “Nga jexhuxhė-mexhuxhėt 999, e nga ju 1.” Njerėzit thanė : “Allahu Ekber.” Profeti (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi tė!) tha :

 “ Pasha Allahun, unė shpresoj qė tė jeni 1/4 e xhenetit. Pasha Allahun, unė shpresoj qė tė jeni 1/3 e xhenetit. Pasha Allahun, shpresoj qė tė jeni sa 1/2 e banorėve tė xhennetit.” Njerėzit bėnė tekbir, kurse ai tha : “Ju s’do tė jeni tjetėr atė ditė, veēse si njė qime e bardhė nė rrobėn e zezė, ose si njė qime e zezė nė  rrobėn e bardhė.” Ja si  e  ndėrthur ai shpresėn me frikėn, njėherė solli frikėn dhe kur u shkaktoi shqetėsim, solli butėsinė. Pra, kur zemrat tė jenė tė qetėsuara me kėnaqėsi dhe epshe, duhet tė shqetėsohen dhe kur shqetėsimi i tyre tė ashpėrsohet, atėherė duhet qė tė qetėsohen, qė tė arrijnė nė gjendjen normale. Ibn Mesudi ka thėnė : “Allahu i Madhėrishėm do tė japė Ditėn e Kiametit njė falje, tė cilėn as qė e ka menduar njeri.” Transmetohet se njė mexhus  (zjarrputist) e ftoi Ibrahimin (alejhi selam) e ai nuk pranoi dhe i tha : “Nėse pranon Islamin, do ta pranoj ftesėn.”Ai refuzoi e u zmbraps. Atėherė, Allahu i Lartė i shpall atij : « O Ibrahim, qė prej 70 vjetėsh e ushqej Unė atė, duke qėnė kafir (jobesimtar). E ē’bėhet pėr ty, nėse i shkon musafir njė natė? » Ibrahimi (alejhi selam) nxitoi drejt atij dhe i tregoi ēfarė i kishte ndodhur dhe ai u magjeps nga butėsia e Allahut tė Lartė dhe pranoi Islamin.

Pra, pėrmendėm disa shkaqe me tė cilat fitohet shpirti i shpresės tek zemrat e njerėzve tė frikėsuar e pesimistė. Ndėrsa, pėr sa iu pėrket mendjemėdhenjėve dhe mburravecėve, nuk duhet tė dėgjojnė asgjė nga kėto fjalė, por tė dėgjojnė shkaqet e  frikėsimit.

 Pėrgatiti: Erion Sula