Pyetja:

Selamun alejkum ue rahmetullahi ue berekatuhu!

Allahu ju shpėrbleftė me ēdo tė mirė nė kėtė botė dhe nė ahiret nga dhuntitė e Tij pėr punėn dhe mundin tuaj nė pėrhapjen e fjalės sė Allahut aze ue xhel! Kisha njė pyetje pasi se deri tani kam informata tė ndryshme nė lidhje me kėtė pyetje qė vijon. A i lejohet femrės tė lexojė ose t'i thotė nė vete suret e Kuranit Kerim, (Ajetul Kursij; Kul Eudhat; El Fatiha), gjatė tė pėrmuajshmeve dhe lehonisė (hajzit dhe nifasit)? A lejohet nė kėtė gjendje t'i thotė duatė e pėrditshme nė gjuhėn arabe nga Pejgamberi (alejhi selam) si p.sh.: “La haule ue la kuvvete il-la bil-lah”,  “Mashall-llah la kuvete il-la bil-lah”, duatė gjatė hipjes nė mjetin e udhėtimit, gjatė fatkeqėsive siē ėshtė p.sh.: duaja e Dhenunit: “La ilahe il-la ente subhaneke inij kuntu minedh-dhalimin”etj. A lejohet gjatė kėsaj kohe tė bėhet lutja me emrat e bukur tė Allahut tė Lartėsuar? Ju falėnderoj pėr pėrgjigjen dhe Allahu ju shpėrbleftė dhe ju pėrshėndes tė gjithėve me: eselamu alejkum ue rahmetullahi ue berekatuhu!

Pėrgjigja:

Falėnderimet i takojnė Allahut, paqja dhe bekimet e Tij qofshim mbi tė dėrguarin e Tij Muhamed, mbi familjen, shokėt dhe tė gjithė ata qė ndjekin rrugėn e tij deri nė Ditėn e Gjykimit.

Ashtu si e pėrmendėt edhe ju nė pyetje, se pėr kėtė ēėshtje keni informata tė ndryshme, themi se nė kėtė ka mospajtim te fukahat islam. Pėr tė qenė mė lehtė kuptimi i ēėshtjes, me poshtė do tė flasim rreth saj nė disa pika, duke filluar nga gjėrat nė tė cilat fukahatė janė pajtuar, pastaj do tė kalojmė nė shtjellimin e vendit tė mospajtimit.

Sė pari: Thėnia e duave (lutjeve) tė Profetit (bekimi dhe paqja qofshin mbi tė), sikurse lutjet e mėngjesit e tė mbrėmjes dhe  lutjet tjera tė njohura, disa nga tė cilat ju i pėrmendni nė pyetjen tuaj; tė gjitha kėto janė tė lejuara tė thuhen dhe nė tė nuk ka ndalesė. Madje, preferohet nga gruaja me menstruacione tė vazhdoj nė thėnien e lutjeve tė kėtilla ēdo herė, pasi qė ajo, edhe pse ėshtė nė kėtė fazė megjithatė ka nevojė pėr mėshirėn e Allahut dhe duhet ta pėrkujtoj Atė nė ēdo kohė. 

Sė dyti: Lutjet siē janė:

1. “BISMILAHI RRAHMANI RAHIM” - “Nė emėr tė Allahut Mėshiruesit Mėshirėplotit”

2. “Ina lil-lahi ve ina ilejhi raxhiun” - "Ne jemi tė Allahut dhe ne vetėm tek Ai kthehemi!" Bekare, 156.

3.“Rabena atina fi dunja haseneten ve fil ahireti hasenete ve kina adhabenar” - "Zoti ynė na jep tė mira nė kėtė jetė, tė mira edhe nė botėn tjetėr, dhe na ruaj prej dėnimit me zjarr!" Bekare, 201.

Dhe lutjet e ngjashme tė cilat gjenden nė Kuran dhe janė ajete tė plota ose pjesė tė ajeteve, por ato pėrdorėn si lutje, atėherė edhe kėto janė tė lejuara ti thotė femra lehonė dhe me menstruacione.

Sė treti: Leximi i Kuranit pėr femrėn me menstruacione me qėllim tė adhurimit, d.m.th qė ajo gjatė kėtyre ditėve tė ulet dhe tė lexoj Kuran si adhurim, ose tė pėrsėris pjesėt nga tė cilat i ka mėsuar mė herėt pėrmendėsh ėshtė diskutabile te dijetarėt islam.

Mendimi i parė: Pjesa dėrmuese e ulemave (hanefitė, shafitė dhe hanbelitė) janė tė mendimit se kjo ėshtė e ndaluar dhe se gruaja gjatė kėtyre ditėve duhet tė largohet nga leximi i Kuranit, deri sa tė pastrohet.

Pėr kėtė qėndrim kanė argumentuar me kėto argumente:

1. Gruaja e cila ėshtė me menstruacioni ėshtė e papastėr dhe kjo ėshtė sikurse muslimani i cili bėhet xhunub (pas marrėdhėnieve intime), pasi qė nė tė dy rastet ėshtė obligativ gusuli.

Ali Ibėn Ebi Talibi tregon se i dėrguari (salallahu alejhi ue selem) ua mėsonte Kuranin atyre (gjithmonė) dhe nuk e ndante atė asgjė nga Kurani pėrveē xhunubllėkut.[1]

2. Transmetohet nga Abdullah Ibėn Umeri se i dėrguari (bekimi dhe paqja e Allahut qofshin mbi tė!) ka thėnė: “Ajo qė ėshtė me menstruacione dhe xhunub mos tė lexoj asnjė pjesė nga Kurani”.[2]

Mendimi i dytė: Njė pjesė mė e vogėl e dijetarėve (medh`hebi i imam Malikut) lejojnė qė femra me menstruacione tė kėndojė Kuran. Ky mendim thuhet se ėshtė edhe thėnie e imam Ahmedit, por ajo qė ėshtė mė e vėrtetuar nga ai ėshtė qėndrimi i parė, i moslejimit. 

Sido qė tė jetė, qėndrimi i dytė ėshtė zgjedhur nga njė numėr i fukahave, qofshin mė tė hershėm ose tė cilėt kanė ardhur mė pas, si Ibėn Tejmije, Sheukani dhe me kėtė mendim japin fetva shumė nga dijetarėt bashkėkohorė. Kurse argumentet e tyre janė:

1. Argumentimi pėr t’ia  ndaluar gruas me menstruacione leximin e Kuranit duke bėrė analogji (kijas) me xhunubin ėshtė krahasim ndėrmjet dy ēėshtjeve qė nuk janė tė njėjta, pasi qė njeriu xhunub ka mundėsi nė ēdo moment tė pastrohet, kurse gruaja me menstruacione nuk ka mundėsi ta bėjė kėtė madje ajo ėshtė e mundur tė qėndroj kohė tė gjatė (prej tri ditėve deri nė dhjetė) nė atė gjendje. Pastaj njeriu xhunub, burrė qoftė ose grua, ėshtė i\e obliguar tė pastrohet (merr gusul) nė momentin kur hyne koha e namazit, pėr ta falur atė, kurse femra me menstruacione ėshtė e obliguar tė pastrohet kur tė kryhet koha e menstruacioneve. Prandaj ky kijas nuk ėshtė i saktė.

2. Argumentimi me hadithin e lartpėrmendur (Ibėn Umerit) nuk ėshtė i qėndrueshėm, pasi qė ėshtė i dobėt dhe nuk mund tė argumentohet me tė pėr tė ndaluar kėtė ēėshtje.

3. Esenca nga e cila duhet tė nisemi nė kėtė ēėshtje ėshtė se pėr t`ia ndaluar gruas me menstruacione leximin e Kuranit, duhet tė posedojmė argument, me tė cilėn e ngrisim dispozitėn e ndalimit (tahrim). Por  kjo nuk ėshtė bėrė dhe argumentet tė cilat janė sjellur nuk janė tė qėndrueshme, prandaj mbetet dispozita e pėrgjithshme, se ajo ėshtė e lejuar.

Ibėn Tejmije thotė: “Nė ndalimin e gruas me menstruacione leximin e Kuranit nuk posedojmė argumente tė qarta dhe tė sakta”. Ai gjithashtu thotė: “Ėshtė e njohur se gratė nė kohėn e Profetit (bekimi dhe paqja e Allahut qofshin mbi tė) u vinin menstruacione dhe nuk tregohet se ai ua ndalonte atyre leximin e Kuranit ashtu si nuk ua ndalonte dhikrin dhe lutjet”.

4. Gjatė kohės sė menstruacioneve femra mund tė ndeshet nė disa situata ku duhet tė mėsoj Kuranin, ta pėrsėris atė (posaēėrisht nėse mėson nė medrese ose fakultete Islame) pėr shkak tė provimeve, ose edhe nė disa raste specifike si rasti i sėmundjes, frikės, rukjes sė vetės (fryrjes sė vetės me Kuran), etj.  Prandaj nėse asaj i`a ndalojmė kėtė, atėherė e kemi ndaluar nga njė gjė qė ėshtė mjaft e rėndėsishme pėr tė dhe e kemi privuar nga shumė dobi pėr tė cilat ajo ka nevojė.

- Nga ajo qė u tha mė lartė vėrejtėm fuqinė e argumenteve tė atyre qė thonė se lejohet  gruaja me menstruacione tė lexoj Kuran, por nėse ajo dėshiron tė jetė mė e kujdesshme dhe mė e matur nė kėtė, atėherė do tė ishte mė mirė pėr tė, qė ta lexoj Kuranin nė kėtė kohė (gjatė menstruacioneve) vetėm atėherė kur ėshtė e domosdoshme pėr tė dhe kur ajo ka nevojė pėr tė lexuar ashtu si pėrmendėm disa raste me lartė.

Vėrejtje: Ajo qė do tė ishte e nevojshme tė pėrmendet nė kėtė vend ėshtė ēėshtja e prekjes sė Kuranit me dorė nga femra me menstruacione. Pėr shkak se nėse thuhet se asaj i lejohet tė lexoj Kuran nuk do tė thotė se asaj i lejohet edhe prekja e Kuranit me dorė gjatė menstruacioneve. Prandaj kėto dy gjėra janė tė ndara. Prekja me dorė e Mus`hafit (Kuranit) pėr gruan me menstruacione ėshtė e ndaluar. Dhe pėr kėtė argumentojmė me ajetin e pėrgjithshėm ku Allahu i Lartėsuar thotė: “Atė (Kuranin) nuk e prekin vetėm se tė pastrit”. Vakia, 79.

Pėr kėtė, kur themi se lejohet leximi, ėshtė pėr qėllim leximi pėrmendėsh, pėrsėritja ose dėgjimi nga dikush qė lexon. Kurse nėse ajo duhet ta pėrdor Kuranin gjatė pėrsėritjes, atėherė duhet tė ketė kujdes mos ta prek me dorė direkt, por tė vej dorėza dhe ta shfletoj me dorėza, ose ta shfletoj atė me diē tjetėr.

Kurse nėse ajo lexon ndonjė libėr qė pėrmban ajete tė Kuranit, ose Kuranin me pėrkthim ose Kurani me komentim, atėherė lejohet ta prek atė, pasi qė Kurani i cili ėshtė i ndaluar tė preket nga gruaja me menstruacione ėshtė Mus`hafi ku gjendet e mbledhur vetėm fjala e Allahut dhe jo librat tjera ku kemi edhe shkrime tjera. Allahu e di mė sė miri!